کمال گرایی چیست و چگونه می توان آن را کنترل کرد

کامنت بگذارید
15 دقیقه زمان خواندن

بهترین روش های مقابله با کمال گرایی

بهترین روش های مقابله با کمال گرایی

کمال گرایی معناهای مختلفی دارد و از آن تعابیر و برداشت های متفاوتی می شود؛ اما به طور کلی می توان گفت که کمال گرایی دارای دو فاز مثبت و منفی است و در بیشتر مواقع فرد کمال گرا احساس شکست و یا ناتوانی برای رسیدن به اهداف غیر واقع بینانه اش را دارد که مدام خودش را وادار به تلاش بیشتر می کند چرا که او هیچ وقت از خود رضایت کامل ندارد.

دکتر تال بِن شاهار (Tal Ben-Shahar) در کتاب خود توضیح می دهد که دو نوع کمال گرایی وجود دارد:

  • کمال گرایی سازگار

  • کمال گرایی ناسازگار

افرادی که کمال گرای سازگار هستند، همیشه سعی می کنند روی گسترش مهارت های شان کار کنند و استاندارد آن ها همیشه در حال تغییر است. این افراد همیشه سعی می کنند نسبت به هر مسئله ای خوش بین باشند؛ با انرژی و امید به بهتر شدن کار می کنند. اما در مقابل کمال گرایان ناسازگار در هیچ صورتی از داشته و کارهایشان رضایت ندارند و استدلال شان این است که اگر یک کار کاملا بی عیب و نقص نباشد آن را کنار می گذارند.

این که یک فرد بتواند درک صحیحی از کمال گرایی ناسازگار و جستجوی سالم موفقیت داشته باشید بسیار مهم است. برای مثال کمال گرایان ناسازگار فکر می کنند که هیچ اشتباهی پذیرفتنی نیست، چرا که حس می کنند ممکن است از سوی دیگران بی کفایت نشان داده شوند. اما کمال گرایان سازگار همیشه به دنبال روش های سالم هستند و سعی می کنند اشتباهات شان را به بهترین نحو جبران کنند. افراد در کمال گرایی سازگار همیشه این موضوع را درک می کنند که اشتباهات قسمتی از فرایند یادگیری هستند و به همین خاطر آن ها را می پذیرند.

همیشه از خودتان بپرسید که بی عیب و نقص بودن چه مشکلی دارد؟ که باید همیشه همه چیز بی عیب و نقص باشد؟

شما باید بدانید که بی عیب و نقص بودن ( کمال گرایی ) تنها زمانی اهمیت دارد که پای مرگ و زندگی در میان باشد و یا این که عواقب شکست، بسیار مهم و قابل توجه باشد که در این موقعیت ها شما باید نهایت تلاش خود را کرده و کارهای تان را به طور دقیقی بررسی کنید و سپس نتیجه آن را ارائه دهید تا بتوانید به موفقیت در زندگی دست پیدا کنید.

اما در مقابل وقتی که می بینید عواقب نقص در کاری بسیار ناچیز و کوچک است، پس هیچ گاه با اصرار به کامل بودن خودتان را خسته نکنید و با خودتان تکرار کنید که «خوب بودن به اندازه کافی بسنده می کند.»

نتایج کمال گرا

نتایج کمال گرایی

هنگامی که کمال گرایی از حد بگذرد به سمت و سوی کمال گرایی ناسازگار کشیده می شود و قطع به یقین جلوی موفقیت های شما را تا حد زیادی می گیرد.

برخی از عواقب کمال گرایی بیش از حد عبارت اند از:

سلامت عمومی

بر اساس تحقیقات انجام شده کمال گرایی تاثیر کاملا مستقیمی بر روی افسردگی، بیماری های جسمی مانند میگرن، اختلالات شخصیتی و خورد و خوراک دارد. افرادی که خواهان کمال طلبی هستند، باید بسیار مواظب باشند که این موضوع به سمت منفی کشانده نشود. چرا که می تواند منجر به کاهش بهره وری و ایجاد استرس و آسیب های جدی به روابط شان شود و آن ها را به موفقیت در زندگی برساند.

اعتماد به نفس

باید بدانید که کمال گرایی ارتباط مستقیمی بر روی اعتماد به نفس هر فرد دارد؛ چرا که افراد کمال گرا ارزش فردی خودشان را وابسته به چیزی می دانند و همواره در تلاش برای رسیدن به آن هستند و همین موضوع باعث می شود تا همیشه دچار وسواس فکری باشند و احساس کنند که دیگران بر همین اساس آن ها را قضاوت خواهند کرد.

همان طور که پیش تر گفتیم کمال گرایی ناسازگار و منفی باعث می شود تا فرد هیچ گاه از خودش احساس رضایت نداشته باشید و هرگز نتواند مطابق استاندارهایی که تعیین کرده زندگی کند. تمامی این موارد باعث می شوند که این افراد دائم در حال سرزنش خودشان باشند و دیگر اعتماد به نفس لازم برای ادامه مسیر را نداشته باشند.

تعلل

کمال گرایی و تعلل بسیار با یک دیگر مرتبط هستند، به طور مثال یک فرد کمال گرا برای انجام یک کار تا زمانی که یک راه بی عیب و نقص پیدا نکند آن را شروع نمی کند و همین تعلل در کار سبب می شود تا نه تنها کارهایش عقب بماند، بلکه این روال بر اعتبار و روابط کاری او لطمه وارد می کند.

تاثیر بر خلاقیت

یکی از معایب کمال گرایی این است که موجب می شود تا شما در هر کاری دچار محدودیت شوید و به قول معروف دست پای شما را برای انجام بسیاری از کارها می بندد، چرا که اگر دچار کمال گرایی باشید دیگر نمی توانید به راحتی ریسک کنید و همین عامل سبب کاهش توانایی و خلاقیت شما در هر کاری می شود.

نشانه های فرد کمال گرا

نشانه های فرد کمال گرا

  • افراد کمال گرا دارای اهداف غیر واقع بینانه هستند.
  • هر اشتباهی را به عنوان یک شکست می پذیرند و اشتباهات شان را از دیگران مخفی می کنند؛ چرا که همیشه از قضاوت دیگران و بی کفایتی خود می ترسند.
  • کارهایشان را با تاخیر تحویل می دهند، زیرا همیشه در حال بررسی و بازبینی آن هستند.
  • هنگامی که مطابق با تعریف های ذهنی و دلخواه خود به هدفی نمی رسند، احساس شکست و ناراحتی می کنند.
  • افراد کمال گرا از ریسک کردن خوششان نمی آید، چرا که این احتمال را می دهند که ممکن است با ریسک به خواسته خود نرسند و نتیجه عکس بگیرند.
  • از پروسه یادگیری یک کار جدید لذتی نمی برند؛ چرا که همیشه به دنبال نتیجه آن هستند.
  • اصلا انتقاد پذیر نیستند
  • به دلیل وسواس شدید فکری هیچ گاه کاری را به دیگران واگذار نمی کنند.

آیا برخی از این ویژگی ها را در خودتان پیدا می کنید؟ اگر چنین است، نگران نباشید. در ادامه به روش های مدیریت این رفتارها می پردازیم که در به چالش کشیدن رفتارها و باورهای کمال گرایانه به شما کمک خواهند کرد:

مرحله 1: شناسایی رفتارها

سعی کنید یک فهرست از تمام کارهای خود تهیه کنید و کارهایتان را بدون هیچ عیب و نقصی انجام دهید. به طور مثال شاید همیشه کارهایتان را بارها بررسی می کنید ( کمال گرایی )؛ اما آن را به موقع تحویل نمی دهید. و یا شاید دلیل زود رسیدن تان به قرار ملاقات این باشد که از دیر رسیدن می ترسید. به همین دلیل سعی کنید چنین کارهایی را بنویسید و به خاطر کمال گرا بودن آن ها را انجام ندهید تا بتوانید موفقیت در زندگی را لمس کنید.

مرحله 2: شناسایی باورها

در این مرحله بر روی فهرستی که از کارهایتان نوشته اید تمرکز کنید و سعی کنید کنار هر کدام از کارها بنویسید که چرا برایتان مهم است که بی عیب و نقص باشد.

برای مثال شما هیچ کاری را به دستیار خود واگذار نمی کنید؛ در حالی که او را برای این کار استخدام کرده اید و به همین دلیل تا دیروقت کار می کنید تا وظایفی را انجام دهید که دستیارتان هم می تواند از عهده اش بر بیاید اما این باور شماست که احساس می کنید او نمی تواند به اندازه شما در کارش بی عیب و نقص باشد و ممکن است به وجهه کاری شما خدشه ای وارد کند.

مرحله 3: به چالش کشیدن رفتارها

در این مرحله با شناسایی رفتارهای کمال گرایانه باید سعی کنید بر هر یک از آن ها غلبه کنید.

برای مثال سعی کنید همان کارهایی که احساس می کنید دستیارتان به خوبی شما آن ها را انجام نمی دهد را به او واگذار کنید و برای این که از کیفیت کارش اطمینان حاصل کنید، فقط یکبار آن را بررسی کنید. حتی اگر کارهای خودتان را هم چندین بار بررسی می کنید؛ سعی کنید آن را به دو بار برسانید. برای مثال یکبار بعد از پایان کار و یک بار هم در پایان روز.

مرحله 4: ارزیابی نتایج افراد کمال گرا

هنگامی که تمامی رفتارهای ناشی از کمال گرایی تان را به چالش کشیدید متوجه این اتفاق خواهید شد که هیچ عواقب منفی از آن حاصل نمی شود. سعی کنید این مراحل را مرتب در مورد تمام رفتارهایتان تکرار کنید.

ممکن است با این چالش تا حد زیادی استرس و احساس های ناخوشایند را تجربه کنید که باید بگوییم هیچ جای نگرانی نیست؛ چرا که این امر بسیار طبیعی است و زمانی که نتایج کار خود را ببینید قطعا اضطراب تان کمتر خواهد شد.

افراد کمال گرا

راهکارهای دیگر برای مقابله با کمال گرایی

در این قسمت قصد داریم راهکارهای دیگری در رابطه با مقابله با کمال گرایی را برای شما شرح دهیم.

سعی کنید اهداف واقع گرایانه تعیین کنید

افراد کمال گرا معمولا به سراغ اهداف سخت و دست نیافتنی می روند که امید رسیدن به آن بسیار کم است. بنابراین سعی کنید هدف گذاری واقع گرایانه را بیاموزید و چند هدف برای خود مشخص کرده و آن ها را به صورت استاندارد زمان بندی کنید.

به احساسات تان اهمیت دهید

ممکن است در بعضی از کارها دچار اضطراب، غم یا ترس شوید. در این لحظات از خودتان بپرسید که آیا هدفم بیش از اندازه سطح بالاست؟ شاید در چنین مواقعی احساسات تان به شما حقیقت را بگویند، یا شاید شما برای رسیدن به آن هدف زیادی به خودتان سخت می گیرید و شاید هدف شما زیادی غیر واقع بینانه است.
در چنین مواقعی سعی کنید به احساسات خود لطمه ای وارد نکنید و به جای افکار منفی دست از خود تخریبی بردارید و به جای تخریب خود از جملات انگیزشی استفاده کنید تا اعتماد به نفس شما تقویت شود.

از اشتباهات خود نترسید

شما باید این نکته را همیشه به یاد داشته باشید که اشتباهات و خطاها بخشی از زندگی هر انسان هستند و شما باید شجاعت پذیرش آن ها را داشته باشید؛ چرا که همین اشتباهات کوچک و بزرگ هستند که درس های بیشتری از زندگی به شما یاد می دهند.

قوانین شخصی تان را دوباره تنظیم کنید

افراد کمال گرا همیشه به دنبال قوانین سختی هستند و این قوانین از «من هرگز نباید اشتباه کنم» تا «روی پیشخوان آشپزخانه هرگز نباید خرده نان بریزد» متغیر هستند. البته ما این موضع را کتمان نمی کنیم که داشتن استانداردهای فردی بالا خوب است؛ اما این استانداردها باید کاملا مطابق با شرایط و موقعیت های شما باشند.

برای مثال تصور کنید که در یک جلسه طوفان فکری حضور دارید، اما هیچ ایده جدیدی را پیشنهاد
نمی کنید، چرا که زمان کافی برای فکر کردن به ایده خود را ندارید و از طرفی می ترسید که پیشنهادات شما به صورت بدی در جمع جلوه کند؛ به همین خاطر هیچوقت ایده های خود را بیان نمی کنید و همیشه سکوت می کنید.

شما باید این قانون شخصی را اصلاح کنید و به این موضوع واقف باشید که در جلسات طوفان فکری لزومی ندارد که ایده کاملا بی عیب و نقص باشد؛ چرا که هدف تیم این است که ابتدایی ترین ایده ها را دریافت کند و درباره آن ها بحث کنند.

سعی کنید یکی از قوانین زندگی تان را که سخت، غیرمنصفانه و بیهوده است را شناسایی کنید. سپس آن را به گونه ای مفید، انعطاف پذیر و منصفانه تغییر دهید.

مراقب حرف هایی که به خودتان می زنید باشید

زمانی که به خودتان می گویید (باید) یا (نباید) کاری را انجام دهید، به این موضوع توجه کنید که این فشار فکری چه تاثیراتی بر روی شما خواهد گذاشت. افراد کمال گرا هنگام تنظیم قوانین شخصی از این کلمات استفاده می کنند. برای مثال «من هرگز نباید اشتباه کنم» یا «من خودم باید آن را انجام می دادم، به جای این که آن را واگذار کنم».

در هنگام تنظیم قوانین شخصی مراقب حرف هایی که به خودتان می زنید باشید؛ چرا که این کلمات سطح انتظارت غیر واقع بینانه شما را تا حد زیادی بالا می برند.

آرام و خود جوش باشید

افراد کمال گرا خیلی کم می توانند آرام باشند و از طرف دیگر داشتن خلاقیت کار بسیار سختی است و این دو ضمیمه یک زندگی سالم و استاندارد هستند. پس سعی کنید در محل کار وقتی را به خودتان اختصاص دهید و از حرکات منظم کششی، قدم زدن، تماشای غروب آفتاب  و یا یک سرگرمی جدید را امتحان کنید تا از روزمرگی دور شوید.

5/5 - (2 امتیاز)

رشد خودت رو استارت بزن !

درخواست ثبت نام در دوره های امیر شریفی

مشترک شدن
اطلاع رسانی کن
guest
هنگامی که پاسخی داده شود به ایمیل شما پیام ارسال میگردد

0 نظرات
جدید ترین
قدیمی ترین بیشترین امتیاز
بازخورد درون خطی
دیدن تمام نظرات
0
سوالی دارید؟ بپرسیدx