آیا درباره اهمیت خواب در تقویت حافظه چیزی می دانید؟

آیا درباره اهمیت خواب در تقویت حافظه چیزی می دانید؟

خواب شبانه کافی و باکیفیت فواید زیادی دارد. اهمیت خواب در تقویت حافظه و ایجاد احساس آرامش و تجدید قوا بر کسی پوشیده نیست. چرا که دانشمندان رابطه بین خواب و حافظه را برای بیش از 100 سال مطالعه کرده اند. این افراد معتقد هستند که حتی ممکن است که در خواب مطالب جدیدی را بیاموزید.

در حالی که خواب هستید، مغز شما فعالانه برای پردازش اطلاعات جمع آوری شده در طول روز کار می کند. در حین این فرآیند مغز خود را برای روز آینده آماده می سازد.

اگر تاکنون معضل کم خوابی را تجربه کرده باشید، احتمال دارد که تاثیرات منفی آن را بر حافظه در طی روز بعد به یاد بیاورید. بنابراین استراحت خوب شبانه نه تنها باعث سلامت جسمی می شود، بلکه کارایی مغز را نیز افزایش می دهد. در مقاله پیشرو درباره اهمیت این پدیده مفید و ضروری اطلاعاتی مهم ارائه شده است.

اهمیت خواب در تقویت حافظه چیست؟

مغز شما در حین خواب بیکار نیست. هیپوکامپ (hippocampus) از تشکیل حافظه بلند مدت پشتیبانی می کند. این بخش از مغز در طول خواب عمیق حتی بیشتر از زمان بیداری فعالیت دارد. اتفاقات مختلفی در طول خواب رخ می دهد که بر حافظه شما تاثیر می گذارند.

دو نوع خواب وجود دارد که هر کدام به صورت مثبت بر تقویت حافظه تاثیرگذار هستند. در ادامه این دو نوع خواب به تفصیل شرح داده شده است.

خواب موج آهسته (NREM یا حرکت غیر سریع چشم)

مطالعات مختلف نشان می دهند که خواب موج آهسته (Slow-Wave Sleep) یا خواب عمیق بر تقویت حافظه صریح موثر هستند. خاطرات اعلامی به شما امکان می دهند که آگاهانه حقایق و وقایع زندگی روزمره را به خاطر بیاورید.

4 مرحله خواب NREM حدود 70 الی 90 دقیقه برای افراد معمولی طول می کشد. این مراحل در درجه اول در چند ساعت ابتدایی خواب اتفاق می افتند. همچنین دو مرحله آخر خواب NREM به صورت ترکیبی خواب موج آهسته در نظر گرفته می شوند. این بخش مساعدترین قسمت خواب برای یادگیری اطلاعات کلامی است.

حرکت سریع چشم (REM)

REM مرحله ای از خواب است که معمولا واضح ترین رویاهای انسان در آن رخ می دهد. به طور متوسط حدود 20 الی 25 درصد از زمان خواب افراد در مرحله REM می گذرد.

تحقیقات نشان داده است که خواب از نوع REM نوع متفاوتی از حافظه بلند مدت به نام حافظه رویه ای را تقویت می کند. خاطرات رویه ای در یادآوری نحوه انجام برخی کارها مانند نحوه دوچرخه سواری، پیاده روی یا صحبت کردن موثر هستند.

اهمیت خواب در تقویت حافظه بسیار تاثیرگذار است. پژوهش های اخیر نشان می دهند که مغز بیدار رمزگذاری خاطرات را تقویت می کند، در حالی که مغز خواب تقویت دهنده حافظه است.

در طول خواب موج آهسته خاطرات رمزگذاری شده اخیر دوباره فعال شده و به خاطرات بلند مدت تبدیل می شوند. هنگامی که در مرحله خواب REM هستید، خاطرات دگرگون شده شروع به تثبیت می کنند.

اهمیت خواب در تقویت حافظه چگونه است؟

آیا در هنگام خواب یادگیری صورت می گیرد؟

مطالعات مختلف نشان می دهند که امکان یادگیری مطالب جدید در زمان خواب وجود دارد. همچنین بسیاری از کارشناسان بر اهمیت خواب در تقویت حافظه تاکید می کنند.

نتایج این پژوهش ها مشخص می سازند که همان بخش هایی از مغز که از یادگیری کلمات در بیداری پشتیبانی دارند، حمایت کننده یادگیری واژگان در خواب نیز هستند. با این وجود بازیابی اطلاعات آموخته شده احتمالا در سطح ناخودآگاه در دسترس است.

آیا امکان یادگیری زبان جدید در خواب میسر است؟

امروزه شواهدی پیرامون یادگیری زبان در طول خواب وجود ندارد و صحت این ایده به طور قطعی مشخص نیست. ممکن است که سطحی از آموختن در ناخودآگاه صورت گیرد، اما احتمال بازیابی آن اطلاعات در سطح خودآگاه وجود ندارد. در این صورت با عدم بازیابی اطلاعات موفقیت زیادی کسب نمی کنید.

به طور کلی رویدادهایی که در خواب رخ می دهند، روز بعد به یاد نمی آیند. همچنین اتفاقات رخ داده در خواب در زمان بیداری تشخیص داده نمی شوند.

یادگیری ناخودآگاه

یادگیری در خواب ممکن است که به نتایج مطلوب برای بازیابی آگاهانه اطلاعات منجر نشود، اما باز هم آموختن ناخودآگاه تاثیرگذار است. برای مثال در مطالعه ای تعدادی افراد سیگاری به خواب رفته را در معرض دود سیگار با بوی نامطبوع قرار دادند. طی چند روز بعد مصرف سیگار شرکت کنندگان به طور قابل توجهی کاهش یافت.

این تکنیک تهویه تنها زمانی موفقیت آمیز است که در هنگام خواب استفاده شود. این روش در زمان بیداری عملکرد موفقی ندارد. این شواهد نشان می دهد که یادگیری ناخودآگاه در طول خواب بر رفتار فرد در زمان بیداری تاثیر می گذارد.

اهمیت خواب در تقویت حافظه بلند مدت چیست؟

برای بهبود یادگیری و تقویت حافظه باید چگونه بخوابید؟

با دانستن اینکه خواب باکیفیت از بسیاری جهات حیاتی است، بنابراین مهم است که خواب را در اولویت سلامت خود قرار دهید. اگر در حال حاضر خواب مطلوبی ندارید، اقدامات زیر را جدی بگیرید. این پیشنهادات از سوی مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC) به شما در بهبود بهداشت خواب و به دنبال آن رشد فردی کمک می کنند.

• ثابت قدم باشید: سعی کنید که هر روز در ساعت مشخصی بخوابید و در ساعت تعیین شده ای از خواب بیدار شوید؛
• محیط اتاق خود را سروسامان دهید: اتاق خواب خود را تاریک، خنک و ساکت کنید. وسایل الکتریکی مانند تلویزیون، کامپیوتر و تلفن همراه را از این محیط بردارید؛
• از نوشیدنی هایی که بر خواب تاثیر می گذارند، اجتناب کنید: قبل از خواب از مصرف کافئین و الکل بپرهیزید؛
• به طور منظم ورزش کنید: افزودن فعالیت های بدنی در طول روز به داشتن خواب بهتر در شب کمک می کند.

چگونه خواب بر یادگیری و حافظه تاثیر می گذارد؟

خواب کلیدی جدایی ناپذیر برای حفظ سلامت روحی و جسمی است. اهمیت خواب در تقویت حافظه در مراحل خاصی از خواب خود را نشان می دهد. همچنین در این مراحل از خواب است که یادگیری مطالب جدید در هنگام خواب ( حداقل در سطح ناخودآگاه) امکانپذیر می شود.

همچنین تحقیقات نشان داده است که اگر خواب باکیفیتی داشته باشید، بهره وری کلی بهتری خواهید داشت. حتی یک چرت کوتاه و سریع نیز به تثبیت خاطرات جدید کمک می کند.

اهمیت خواب در تقویت حافظه و تاثیر آن بر یادگیری

افرادی که خواب کافی ندارند، مسلما عوارض ناشی از آن را تجربه می کنند. مشکل به خاطر سپردن چیزهای مختلف یکی از علائم رایج کم خوابی است. از آنجایی که در اثر کم خوابی مغز زمان کافی برای ایجاد مسیرهای جدید اطلاعات تازه آموخته را ندارد، این اطلاعات نیز به درستی در حافظه ثبت نمی شوند.

سایر تاثیرات شناختی بالقوه ناشی از کم خوابی نیز عبارتند از مشکل در یادگیری و تمرکز، کاهش مهارت های تصمیم گیری، کنترل عاطفی و رفتاری ضعیف.

میزان خواب شبانه به سن شما بستگی دارد. برخی از مطالعات نشان می دهند که کودکان پس از یک خواب خوب حافظه قوی تری دارند. البته خواب بیش از حد نیز منجر به اختلالات شناختی می شود.

بنابراین میزان خواب شبانه هر فردی باید بهینه باشد، زیرا کم یا زیاد بودن آن عواقب منفی به دنبال دارد. در جدول زیر میزان خواب شبانه مناسب براساس سن افراد نشان داده شده است. افراد مسن معمولا خواب عمیق کمتری را در طول چرخه خواب طبیعی دارند.

خواب چگونه حافظه بلند مدت را بهبود می بخشد؟

دانشمندان به این نتیجه رسیده اند که اهمیت خواب در تقویت حافظه منجر به شکل گیری خاطرات بلند مدت در انسان می شود. به گفته متیو واکر، استاد علوم اعصاب و روانشناسی دانشگاه برلی، اسکن های MRI نشان می دهند که امواج مغزی آهسته مرحله 3 خواب (خواب عمیق NREM) به عنوان یک سرویس خدمات عمل می کنند. این امواج خاطرات را از هیپوکامپ به سایر مکان های ذخیره سازی دائمی تر حافظه منتقل می سازند.

خواب چگونه توانایی حل خلاقانه مشکلات را بهبود می بخشد؟

آزمایشات زیادی برای ارزیابی تفکر انتقادی و مهارت های حل مسئله خلاق طراحی شده اند. تحقیقات اخیر دانشمندان را به این نتیجه سوق داده است که خواب به ویژه خواب REM در تقویت مهارت ها نقش دارد.

در یک مطالعه دانشمندان تاثیر خواب REM را بر توانایی حل پازل های درهم آمیزی کلمات آزمایش کردند. در این بازی نیاز به تفکر خلاق قوی و مهارت های حل مسائل است. شرکت کنندگان قبل از خواب در آزمایشگاهی چند نمونه از این پازل ها را انجام دادند. سپس این افراد چهار بار در طول شب برای حل پازل های موردنظر، دو بار در طول خواب NREM و دو بار در طول خواب REM از خواب بیدار شدند.

محققان دریافتند که وقتی شرکت کنندگان در طول خواب REM از خواب بیدار می شدند، 15 تا 35 درصد بیشتر از دو حالت دیگر توانایی حل پازل را داشتند. این افراد همچنین 15 الی 35 درصد نسبت به وسط روز عملکرد بهتری از خود نشان می دادند. به نظر می رسد که خواب REM نقش مهمی در بهبود توانایی حل مشکلات پیچیده دارد.

اهمیت خواب در تقویت حافظه و یادگیری چیست؟

کلام آخر

تحقیقات خواب در 20 سال گذشته نشان می دهد که خواب مسئله ای فراتر از صرف انرژی موردنیاز دانش آموزان برای مطالعه و عملکرد خوب در آزمون ها است. اهمیت خواب در تقویت حافظه موضوعی است که امروزه بسیاری از دانشمندان به آن اعتقاد دارند.

این پدیده به افراد کمک می کند که یاد بگیرند، به خاطر بسپارند و از دانش جدید خود برای ارائه راه حل های خلاقانه استفاده کنند. اگر می خواهید که عملکرد بهتری در جهت موفق شدن داشته باشید، باید خواب خود را در طول کل فرآیند یادگیری در اولویت قرار دهید. تا دیر وقت بیدار ماندن برای مطالعه تاثیری بر تقویت حافظه و یادگیری ندارد. در این مقاله اطلاعات مفیدی درباره این موضوع مطرح شده است.

خوابیدن پروسه ای است که علاوه بر ذخیره انرژی برای روز بعد بر حافظه انسان نیز تاثیر دارد. اهمیت خواب در تقویت حافظه در بسیاری از تحقیقات تایید شده است.

منبع :

• https://www.sleep.org/sleep-affects-memory-learning/
• https://www.med.upenn.edu/csi/the-impact-of-sleep-on-learning-and-memory.html