آیا همیشه برای گرفتن حق خود از دیگران مشکل داریم؟ حاضریم کارهایی را که دوست نداریم، انجام دهیم؟ آیا صرفاً به خاطر جلوگیری از درگیری لفظی یا عاطفی، حاضریم نظرات گستاخانه ی دیگران راجع به خودمان را بشنویم و تحمل کنیم؟ آیا این قبیل نظرات روی اعتماد به نفس مان تأثیر منفی دارد؟
برای این که تصویر خوبی از شخصیت خود و وجهه ی اجتماعی قابل احترامی داشته باشیم، باید برای خودمان حد و مرزهایی تعریف کنیم. در این صورت دیگران هم برای ما و خواسته های مان ارزش قائل می شوند و به خودشان اجازه نمی دهند درمورد شخصیت ما قضاوت کنند.
حریم خصوصی چیست؟
یعنی یک فرد یا گروه بتواند خود و یا اطلاعات مربوط به خود را مجزا کند و در نتیجه بتواند خود و یا اطلاعاتش را با انتخاب خودش در برابر دیگران آشکار کند.
«حریم خصوصی» همان حد و مرزهای فیزیکی، احساسی و ذهنی ما هستند که مانع سوء استفاده، سودجویی و حتی تجاوز دیگران می شود. این مرزها باعث می شوند به راحتی بتوانیم هویت، احساسات و تفکرات مان را از طرز فکر و ذهنیتی که دیگران راجع به ما دارند تفکیک کنیم.
بدون حریم خصوصی، داشتن روابط سالم دوستانه، کاری، عاشقانه و حتی خانوادگی ممکن نیست. برای ارتباط برقرار کردن در قالبی سالم و بدون تنش، باید حد و مرزهای خود و دیگران را به رسمیت بشناسیم. فراموش نکنیم که همه ی انسان ها (دوست، همکار، همسر و حتی فرزندمان) احساسات، نیازها و علائق خاص خودشان را دارند. تعیین حریم خصوصی مساوی با حفظ عزت نفس، مسئولیت پذیری و هدایت زندگی ما در مسیر درست است.
داشتن حریم خصوصی حق ماست
این مرزها در واقع مثل فیلتری هستند که مشخص کننده این هستند که چه رفتاری از جانب ما پذیرفته می شود و چه رفتاری نه. پس اگر به دیگران اجازه دهیم با ما بدرفتار کنند، مسئولیت آن متوجه ماست. هرچه این مرزها کمرنگ تر شوند، ارزشی که برای خودمان قائل هستیم و به تبع آن ارزشی که دیگران برای ما قائل هستند کمتر می شود. جالب است بدانیم کسانی که مرزهای مشخصی برای خودشان تعریف نکرده اند، اهمیتی هم به حریم خصوصی دیگران هم نمی دهند.
نیازها و احساسات دیگران مهم تر از نیازها و احساسات خودمان نیست
عده ی زیادی از زنان، تحت تأثیر باورهای سنتی، نیازهای همسر و فرزندانشان را همیشه به نیازهای خودشان ارجحیت می دهند. این باور اشتباه نه تنها باعث آسیب دیدن آن ها می شود، بلکه روی کارکردهای خانواده نیز تأثیر منفی دارد. یک زن که هم از نظر جسمی خسته است و هم از نظر روحی، نه تنها سلامت خودش را به خطر می اندازد، بلکه نمی تواند نقش چندانی در زندگی همسر و فرزندانش داشته باشد. در صورتی که با کمک خواستن از بقیه ی اعضای خانواده و تقسیم وظایف، می تواند جسم و روانی سالم داشته و همچنین مادر و همسر بهتری باشد. ناگفته نماند، این رفتار فقط در زنان دیده نمی شود!
نه گفتن را یاد بگیریم
خیلی از افراد حاضرند برای خوش آمد دیگران از منافع و نیازهای خودشان بگذرند. چون نمی خواهند خودخواه باشند، به نیازهای خودشان کمترین اهمیت را می دهند و با انجام کارهایی که مطلقاً سودی برایشان ندارد، هیچ مشکلی ندارند. برای داشتن حریم خصوصی تا حدی باید خودخواه بود! خوشحال کردن دیگران وقتی به قیمت ناراحتی خودمان تمام شود، هیچ سودی برای هیچ کس نخواهد داشت.
همچنین بخوانیم: روش نه گفتن
چه رفتارهایی از نظر ما قابل قبول است؟
وقتی کسی از خط قرمز ما می گذرد، رفتار نامناسبی با ما دارد و یا به ما بی احترامی می کند، بیت فاوت نباشیم. از تذکر دادن نترسیم. این حق ماست که رفتار خاصی را نپذیریم یا نخواهیم کسی بیش از اندازه به ما نزدیک شود. بدانیم اگر دیگران طبق میل مان با ما رفتار نکنند چه برخوردی باید با آنها داشته باشیم.
به خودمان ایمان داشته باشیم
اختیار ما فقط و فقط دست خودمان است. ما بهتر از هرکسی خودمان را می شناسیم. ما می دانیم به چه چیزی احتیاج داریم، چه چیزی می خواهیم و چه چیزی برایمان مهم است. اجازه ندهیم تصمیمات زندگی مان را دیگران برایمان بگیرند. با حفظ حریم خصوصی، می توانیم نقاط قوت، قابلیت ها و ویژگی های شخصیتی خود و دیگران را بهتر بشناسیم و به آنها احترام بگذاریم. اما وقتی بیش از اندازه از دیگران کمک بخواهیم یا بالعکس، بیش از حد به دیگران کمک کنیم، عملاً مرزهای خودمان و دیگران را نادیده گرفته ایم. احساس اسیر بودن، یا ناجی بودن یا عمداً نقش قربانی را بازی کردن، می تواند به همین اندازه مضر باشد.