اکثر مردم اهمیت داشتن عزت نفس بالا در زندگی را نادیده می گیرند. این افراد متعقدند که چیزهای مهم تری در زندگی برای توجه و تمرکز وجود دارد. آنها سعی می کندد با تمرکز بر تقویت مهارت و استعدادهای خود، از این اهمیت چشم پوشی کنند و بر جنبه های کاربردی و قابل لمس زندگیشان تمرکز کنند.
اما این نگرش اشتباه است؛ داشتن نگرش و تصور مثبت نسبت به استعدادها، توانایی ها، دستاوردها و دیگر جنبه های مهم درمورد هر شخص، به اندازه به کارگیری این موارد در زندگی می تواند مفید و موثر باشد. داشتن کنترل کافی بر توانایی های فردی کمک موثری در به کارگیری آنها به فرد می کند.
توجه کافی و مناسب به ویژگی های مثبت شخصیتی می تواند در آن فرد موجب احساس بهتری درمورد خود و تفاوت مراقبت از خود و عدم مراقبت از خود شود. این احساس به فرد کمک می کند که دید بهتری نسبت به داشته ها و استعدادهای خود داشته باشد و بتواند در به کارگیری آنها بهتر عمل کند.
درمورد عزت نفس چه می دانید؟
به احتمال زیاد حداقل یک بار در زندگی این توصیه را شنیده ایم که به خود ایمان داشته باشید، برای خود ارزش قائل شوید، مشوق و تشویق کننده ی خود باشید و تا زمانی که خودتان را دوست نداشته باشید نمی توانید دیگران را کاملا دوست داشته باشید.
این توصیه ها سعی دارند که به شما کمک کنند نسبت به استعدادها و توانایی های خود دید وسیع تری داشته باشید و در نتیجه آن عزت نفس خود را تقویت کنید. انکار اهمیت تقویت عزت نفس و تاثیرات مثبت و مفید آن بر افزایش بازده شما، چه در کار حرفه ای و چه در زندگی شخصی شما، کاری غلط و اشتباه است.
نمی توان منکر اهمیت تقویت مهارت های نرم و سخت فردی شد، اما اهمیت توجه به عزت نفس نیز به همان اندازه است. عزت نفس به شما کمک می کند که بدانید چه چیزی در وجود شما، از جمله استعدادها و توانایی های ویژه و خاص، وجود دارد و می تواند کمک شایانی به رشد و پیشرفت شما کند.
به طور خلاصه عزت نفس یعنی باور و ایمان به توانایی های خاص و مهمی که فرد در وجود خود دارد. این توانایی ها از جمله توانایی های بسیار کاربردی و مهم به شمار می آیند و باعث می شود فرد احساس باارزش بودن نسبت به خود داشته باشد.
ویژگی های عزت نفس
هنگام پیاده سازی تقویت عزت نفس، فرد به توانایی، استعداد، نقاط قوت و مهارت های مهم خود توجه می کند. فرد در ادامه سعی می کند آنها را به خوبی بشناسد که در مواقع ضروری بتواند به نحو احسن این ویژگی ها را به کار گیرد. این امر، بعد کاربردی این مهارت در زندگی افراد است.
در بعد دیگر، این ویژگی احساسات خوب و مثبتی در فرد تقویت می کند. زمانی که فرد بداند استعداد و توانایی ویژه ای دارد که می تواند به او در شرایط مختلف کمک کند، احساس بهتری نسبت به خود خواهد داشت. در اصل داشتن عزت نفس بالا برای یک زندگی شاد و موفق بسیار ضروری است.
آیا ممکن است عزت نفس شما به طرز مخربی بالا باشد؟ چه عواملی باعث کاهش این حس در شما می شوند؟ همچنین نکاتی را برای پرورش نگرش مثبت به خود و احترام به خود در این مقاله برای شما آورده ایم. از کجا می توانید مطمئن شوید که عزت نفس شما به اندازه کافی بالاست؟ در ادامه نگاهی خواهیم داشت به اینکه عزت نفس چیست؟ چرا اهمیت دارد؟ چگونه می توان آن را تقویت کرد.
در ادامه این مطلب سعی می کنیم تا تاثیرات عزت نفس پایین را از بین ببریم، تفاوت زیر پا گذاشتن خود در برخی مواقع را بررسی کنیم. خواندن این مقاله و همراهی با ما در ادامه مطلب در مسیر رشد و پیشرفت شخصی شما، خالی از لطف نیست.
عزت نفس چیست؟
برای تقویت عزت نفس بالا لازم است که درک کنیم اصلا این احساس چیست. چرا که اگر ندانیم چیست، چگونه می خواهیم آن را تقویت کنیم و در زندگی به کار بگیریم؟
در قدم اول، عزت یعنی تحسین و احترام. و بخش دوم کلمه این را به ما می رساند که عزت نفس درمورد احترام گذاشتن به خود است. به طور خلاصه این عبارت یعنی احترام و تحسین خود. انجمن روانشناسان آمریکا عزت نفس را میزان مثبت بودن ویژگی های موجود در تصویر فرد نسبت به شخصیت خود، تعریف می کند.
به عبارت دیگر، این ویژگی دید مثبتی است که شما نسبت به خودتان، چه بعد درونی و چه بعد بیرونی خود، دارید. این دید شامل آنچه در مورد خود فکر می کنید، ارزشی که برای خود قائل هستید و نحوه ارتباط شما با دیگران است.
همچنین در نحوه ارتباطات شما با دیگران نیز موثر است. عزت نفس ارتباط تنگاتنگی با احساس دیگران به شما، رفتار با شما و ارزش گذاری شخص شما دارد. به همین دلیل است که کسانی که تجربه قرارگیری در موقعیت های خشونت آمیز یا تجربه آسیب در ارتباط با دیگران را دارند، به ویژه در کودکی خود، هم اکنون یا در آینده از عزت نفس پایین رنج می برند.
تعریف عزت نفس در ابعاد مختلف
عزت نفس بالا فقط دوست داشتن خود نیست، بلکه افراد با تقویت این حس در شخصیتشان به خودشان عشق، ارزش، وقار واحترام نیز می بخشند. این روند در فرد احساس باارزش بودن و امیدواری به تغییر، رشد و پیشرفت را نیز تقویت می کند.
عزت نفس مثبت همچنین به این معناست که به توانایی ها و استعدادهای خود، که پایه اصلی یادگیری و دستیابی به اهداف شماست، ایمان و باور داشته باشید. همچنین باور داشته باشید که شما در انجام کارهای مختلف به تنهایی، کافی هستید، در تمام موارد نیاز به کمک ندارید و می توانید خودمختار و مستقل عمل کنید.ژ
در ادامه این ویژگی موجب آن است که ایده ها و طرز فکر خود را بشناسید و ایمان داشته باشید که این افکار، احساسات و نظرات شما ارزشمند است.
این احساس علاوه بر تاثیرات مثبت بر دیدگاه، احساسات و باورهای درونی شما، نقش مهمی در ارتباطات شما با دیگران نیز ایفا می کند. اینکه بدانید به کدام یک از نظرات دیگران درمورد خودتان توجه کنید، کدام نظر واقعی و منطقی ست و کدام نظر صرفا به جهت تخریب اعتماد به نفس شما بیان شده است. همچنین در روابط خود با دیگران خط قرمزهایی تعریف و رعایت می کنید که آرامش شما را تامین می کند.
عزت نفس به طور کامل به یک چیز یا مجموعه ای از افکار وابسته نیست. در عوض، این ویژگی درمورد همه چیزهایی است شما را به عنوان یک فرد مستقل تعریف می کند. این موارد شامل شخصیت، دستاوردها، استعدادها، توانایی ها، سوابق، تجربیات، روابط و ویژگی های فیزیکی بدن شما و همچنین نحوه درک شما تشکیل شده است.
هر فرد ممکن است هنگام شکل گیری تصور و دیدگاه نسبت به خود و احساسی که دارند، بر موضوعات خاصی که بر عزت نفس تاثیر می گذارند تاکید ویژه ای داشته باشند. مانند اهمیت دادن به ظاهر، وضعیت روابط شخصی، استعدادها یا موقعیت های حرفه ای فرد.
عزت نفس و افسردگی
مهم است که توجه داشته باشید اعتماد به نفس پایین را با افسردگی اشتباه نگیرید. در حالی که این دو موضوع با یکدیگر همپوشانی دارند، عزت نفس پایین به عنوان یک عامل موثر بر خطر ابتلا به افسردگی است.
در واقع، افسردگی یک وضعیت سلامت روانی است که بر ذهن و بدن تاثیر می گذارد اما عزت نفس طرز فکر و احساس شما در مورد خود را توصیف می کند.
علاوه بر این برخی افراد دارای احساس پایدارتر هستند و در برابر نظرات دیگران واکنش نشان نمی دهند. هر چند این نظرات بسیار مخرب و دردناک باشد، این افراد به توانایی ها و استعدادهای خود ایمان داشته و از صحبت های منفی تاثیر نمی پذیرند. این افراد وضعیت روانی سالمتری خواهند داشت.
برخی نیز دارای روحیه حساسی دربرابر این نظرات بوده و خیلی راحت بر خلق و خوی و زندگی شان تاثیر می گذارد. این افراد دارای عزت نفس پایینی هستند و بیشتر مستعد سقوط اند.
این موضوع را در نظر داشته باشید که پایین بودن این احساس شما یا حفظ آن در سطوح بالا، ناشی از تاثیر عوامل مختلف و متعددی است. کنترل برخی از این عوامل برای شما بسیار ساده است و به راحتی می توانید به آنها تسلط داشته باشید. اما برخی دیگر از عوامل خارج از کنترل شماست و نمی توانید از تاثیر آنها بکاهید یا بر تاثیرشان بیافزایید.
آنجه بیشترین اهمیت و را دارد آن است که از بین طیف وسیعی از عوامل متعدد بر چه چیزی تمرکز می کنید و چقدر لطف و شفقت خود را نسبت به چیزهایی که کمتر از آن هیجان زده می شوید، تحمل کنید.
در نهایت چه بخواهید این موضوع را قبول کنید یا نکنید، عزت نفس شما دیدگاه و تصویری است که از خود ترسیم می کنید، و شامل قسمت هایی از شخصیت شماست که بر آنها تاکید می کنید. در واقع، همان گونه که هنری دیوید تورو، فیلسوف و طبیعت شناس مشهور گفته، سوال این نیست که به چه چیزی نگاه می کنید، بلکه آنچه که می بینید مهم است.
عزت نفس بالا
اگر فردی عزت نفس بالایی دارد، به این معنی نیست که هیچ افکار منفی یا ویژگی ضعیفی در خود ندارد. داشتن ویژگی های منفی و کشف آنها در شخصیت فرد هیچگاه از این حس فرد کم نمی کند. افراد با عزت نفس بالا دید مثبتی به خود دارند و در عین حال ویژگی های منفی خود را می شناسند و آنها را قبول کرده اند.
به طور کلی عزت نفس بالا به این معناست که تصویری که نسبت به خود دارید را مثبت نگه دارید. این به آن معنی نیست که تنها به چیزهایی توجه کنید که درمورد خود خوست دارید یا فکر می کنید که کامل و عالی هستند.
بر خلاف تصور، حتی درمورد کسانی که از عزت نفس بالایی نیز برخوردار هستند نیز بسیار طبیعی است که خود را مورد انتقاد قرار داده و قبول کنند که بخش هایی در شخصیت آنها وجود دارد که نسبت به سایر موارد، کمتر به آنها افتخار می کنند یا از آنها راضی هستند.
همچنین عزت نفس بالا، بسته به شرایط حاکم بر اطراف شخص می تواند متغیر باشد. در اصل عزت نفس بالا یک چارچوب ذهنی است که به شما این امکان را می دهد نقاط قوت خود را بشناسید و بابت آنها خوشحال و مفتخر باشید، نسبت به نقاط ضعف خود دید منطقی داشته باشید و آنها را قبول کنید یا این نقاط را به چالش بکشید.
عزت نفس بالا چه چیزی برایتان به ارمغان می آورد
در مجموع این رفتارها سبب می شود که احساس خوبی نسبت به خود و زندگی خودتان داشته باشید. این روند این امکان را به شما می دهد که فراز و نشیب های روزانه خود را پیش بینی کنید و برای آنها برنامه داشته باشید؛ زیرا در اصل برای خود ارزش قائل هستید، به خود اعتماد دارید و به شخصیت خود احترام می گذارید.
عزت نفس بالا همچنین به شما کمک می کند بفهمید که چه چیزی خارج از کنترل و تمرکز شما است. به شما کمک می کند که تمام مسائل را از دید خود نبینید و بیش از حد واکنش ندهید. عزت نفس قوی به شما اجازه می دهد فراتر از خودتان را ببینید و از جایگاه خود در محیط اطراف اطمینان داشته باشید.
نکته جالب در این بحث آن است که داشتن عزت نفس بالا همیشه با شرایط یا ویژگی هایی که شما تصور می کنید مهم است، مرتبط نیست. شما تصور می کنید که همواره عزت نفس ناشی از احساس خوبی است که به ویژگی های مثبت خود دارید، اما اینطور نیست.
برای مثال برخی تحقیقات نشان می دهد که جذابیت فیزیکی همواره عزت نفس بالا را به همراه ندارد. در این مطالعه مشخص شد که نوجوانان با جذابیت فیزیکی و چهره خود، در رتبه بندی عزت نفس پایین تر از همسالان خود قرار دارند.
به عبارت دیگر، شخصی که به نظر می رسد همه ویژگی های مثبت و مهم را در شخصیت خود دارد، از جمله شغل عالی، جذب عشق، اندام سالم و متناسب و از این دست موارد، حتما عزت نفس بالایی ندارد. عوامل موثر در داشتن عزت نفس بالا بسیار وسیع تر از ویژگی های ظاهری است.
چرا داشتن عزت نفس بالا مهم است؟
به گفته انجمن روانشناسان آمریکا، داشتن عزت نفس و اعتماد به نفس بالا کلید حفظ سلامت روانی در حالتی مثبت و مفید است. عزت نفس بالا از اهمیت بالایی برخوردار است؛ زیرا به شما کمک می کند که مهارت های مقابله ای و واکنشی را توسعه دهید، مشکلات را رفع کنید و برای در برنامه ریزی های آیندتان نکات و مسائل منفی را در نظر بگیرید.
اگر از عزت نفس بالایی برخوردار هستید، تمایل بیش از حد برای سرزنش، شک و تردید به خود، ناامیدی یا فشار بر قسمت هایی که از آن راضی نیستید، ندارید. افراد با عزت نفس بالا نقاط ضعف و نکات منفی شخصیت خود را می شناسند، آن ها درک می کنند، اگر امکان تغییر یا رشد بود برای آن برنامه ریزی می کنند و در غیر این صورت آن ها را می پذیرند و در برنامه ریزی های آینده خود، این نکات را در نظر می گیرند.
اگر سعی کنید که عزت نفس خود را افزایش دهید، از اضطراب خود درمورد نکات منفی و ضعف هایتان کم می کنید. شما همچنین بهتر می توانید با فشار، استرس و اضطرابی که ممکن است از محیط های اطراف خود از جمله مدرسه، محل کار، خانه یا محیط همسالان، دریافت کنید، کنار بیایید.
فرد دارای عزت نفس بالا به جای احساس ناامیدی، گیر افتادن در مشکلات یا بی ارزش بودن به دلیل هرگونه شکست یا مشکلی که برایش رخ می دهد، بیشتر به دنبال چیزی است که می تواند تغییر دهد یا بهبود ببخشد به جای آن که احساس شکست یا ناامیدی کند.
داشتن عزت نفس بالا تاثیرات بسیار مهمی بر رابطی درونی شما با خودتان و همچنین رابطه شما با افراد دیگر دارد. برای داشتن یک رابطه سالم، چه با خودتان و چه با دیگران، سعی در داشتن عزت نفس بالا اولین و مهم ترین قدم است.
عزت نفس و رفتار اجتماعی
عزت نفس بالا همچنین با رفتارهای اجتماعی که شامل اقداماتی با هدف سود بخشیدن به دیگران از جمله سخاوت، همدلی و حمایتگری، انعطاف پذیری در روابط و همچنین حفظ روابط مثبت خانوادگی مرتبط است.
مطالعه ای در سال ۲۰۱۴ نشان داد که دانش آموزان با عزت نفس بالاتر و روابط محبت آمیز و حمایت کننده با خانواده های خود در مدرسه موفق تر بودند و با سازگاری اجتماعی بالاتری در محیط همسالان خود یا محیطی جدید رفتار می کردند.
عزت نفس و استرس
نحوه تجربه استرس و واکنش به آن نیز با میزان عزت نفس شما در ارتباط است. هر چه این عامل درونی در افراد بیشتر باشد، تمایل آن ها در انجام رفتارهای اجتماعی که شامل رفتارهای حمایتگری و همدلی در تعامل با دیگران است، بیشتر است.
رفتارهای اجتماعی تاثیر منفی عوامل استرس زا را بر زندگی کاهش می دهد و به شما در کاهش و مدیریت موثر استرس کمک می کند.
مطالعات مختلف و زیادی نشان می دهد که رابطه مثبتی بین عزت نفس و انگیزه برای دستیابی به اهداف، خودکارآمدی، خودکنترلی و موفقیت وجود دارد. همچنین سطوح بالاتر عزت نفس موجب موفقیت های تحصیلی افراد است.
عزت نفس بالا رفاه کلی زندگی افراد را افزایش می دهد
علاوه بر موارد ذکر شده، عزت نفس بالا از فرد در برابر بسیاری از بیماری های روانی مانند افسردگی و اضطراب محافظت می کند. در واقع مطالعاتی در این زمینه نشان می دهد که داشتن عزت نفس بالا با رضایت شمااز زندگی و توانایی حفظ نگرش مطلوب درمورد خود، در شرایط چالش برانگیز ارتباط مستقیم دارد.
تحقیقات همچنین نشان می دهد، افرادی که عزت نفس بالاتری دارند، در شغل خود شاد و راضی تر هستند، روابط اجتماعی بهتری دارند و به طور کلی احساس مثبت بیشتری در رفاه کلی خود دارند.
نداشتن عزت نفس چه مشکلاتی را به همراه دارد؟
فرد دارای عزت نفس پایین در مرحله اول خود را قبول نکرده، این به آن معناست که فرد نسبت به ویژگی های رفتاری و استعدادها یا توانایی های خود دید کامل ندارد. ممکن است عاملی که مانع افزایش عزت نفس در فرد شده توجه مطلق بر نکات منفی شخصیت خود، عیب ها و نقاط ضعف است.
این فرد با کوچک ترین مشکلی که در زندگی با آن روبه رو شود، کنترل خود را بر شرایط از دست می دهد، استرس و اضطراب فراوانی را تجربه می کند و نمی تواند درست تصمیم بگیرد.
در عوض داشتن یک دید و تصور سالم نسبت به خود و احترام به خودتان می تواند شما را قادر سازد که بفهمید اگر در زندگی مشکلی برایتان پیش بیاید، پایان دنیا نیست؛ کسی شما را طرد نخواهد کرد، اگر که اشتباهی کنید یا در گذشته خطایی داشته اید.
خطرات عزت نفس پایین
مانند بسیاری از عناصر سلامت روان، متخصصان این حیطه اغلب اعتماد عزت نفس را در طیفی توصیف می کنند. همچنین مانند هر چیز دیگری در زندگی، تصور شما از خود نیز مستعد تغییر و رشد است. درحالی که شما بالغ می شوید، مشغول زندگی خود هستید و در واکنش به رویدادهای کلیدی زندگی است.
با این حال، این حقیقت نیز وجود دارد که مرد به یک نقطه تعیین شده از عزت نفس تمایل دارند، هر چند این نقطه بالا باشد، چه پایین و چه در بین آن ها.
تعاملات اجتماعی، توجه، کنترل بر عواطف و احساسات شخصی، تصمیم گیری و رضایت از زندگی همه تحت تاثیر تصور و نگرش افراد نسبت به خودشان قرار می گیرد.
واکنش پذیری
همان گونه که بالاتر ذکر شد، وقتی عزت نفس بالایی دارید، بهتر می توانید رویدادهای نامطلوب و قضاوت های منفی یا خلق و خوی دیگران که ممکن است به سمت شما هدایت شوند را کنار بگذارید. برعکس، وقتی تصور و اعتماد به نفس پایینی دارید، به احتمال زیاد انتقاد را یا رد یا شخصا می پذیرید و تصور می کنید که مشکلات دیگران نیز به شما مربوط است.
این حقیقت ممکن است باعث شود که افراد دارای عزت نفس پایین نسبت به شرایط روزمره و تعاملات شخصی واکنش پذیرتر باشند. همچنین افرادی که عزت نفس پایینی دارند، کمتر ممکن است احساسات خود را کنترل کنند، به خوبی با چالش ها کنار بیایند و دید سالم تری نسبت به زندگی خود داشته باشند.
معمولا عزت نفس پایین به این معنی است که چیزهای کوچک در موضوعات و مشکلات بزرگ تر منفجر می شوند که می توانند این مشکلات را غیر قابل حل و آن را وسیع تر کنند.
آیا عزت نفس بالا می تواند منفی باشد؟
یک تصور و نگرش غیرواقعی یا بیش از حد مثبت و بالا ممکن است به اندازه یک نگرش منفی ناسالم باشد. با این حال، تمایز بین عزت نفس سالم و غرور مهم است. عزت نفس بالا به این معنی نیست که خودخواه باشید، فکر کنید معصوم یا بهتر از دیگران هستید.
عزت نفس بالا در مقابل خودشیفتگی
غرور زمانی است که نگرشی شخصی فرد نسبت به خود از واقعیت آن فرد دور می شود و به نیروی غالب زندگی فرد تبدیل می شود. با این حال این نوع نگرش شخصی خودشیفته لزوما یک پیشرفت طبیعی از عزت نفس سالم نیست. فرد در این مورد تنها برای خود ارزش قائل است نه برای دیگران.
جمع بندی
عزت نفس بالا کلید رضایت از زندگی است. برای برخی، این چهارچوب ذهنی به راحتی ظاهر می شود و برای برخی دیگر بیشتر مانند یک مبارزه است. خوشبختانه هر کجا و در هر بخشی از طیف عزت نفس هستید، می توانید روی بهبود بینایی، حمایت، شفقت و عشق به خود کار کنید.
رابطه ای که با خود دارید در واقع رابطه ای است که اهمیت بیشتری دارد. این موضوع به شما انعطاف پذیری، اعتماد به نفس، مهربانی، انگیزه و عشق می بخشد و در ادامه زندگی شما را آگاه می سازد و به شما کمک می کند بهترین فردی باشید که می توانید باشید.
همچنین در مسیر رشد و ایجاد عزت نفس سالم، کمک گرفتن از یک درمانگر بسیار مفید است.
منبع :
https://www.verywellmind.com/why-it-s-important-to-have-high-self-esteem-5094127
