چگونه روابط اجتماعی موفق داشته باشیم؟
احتمالا برای شما این اتفاق افتاده باشد که روابط اجتماعی زیاد یا جالبی با افراد جامعه ندارید؛ یا حتی روابطتان را با دوستان یا آشنایان به خاطر ضعف ها اخلاقی – رفتاری از دست داده اید. در مقاله مطالبی از روانشناسی روابط موفق را با هم مرور می کنیم تا در جهت بهبود روابط قدم بردارید.
روانشناسی روابط به چه معناست؟
برای درک بهتر از این سوال، نگاهی به روابط خود در طول روز با دوستان، مشتری ها یا افراد ناشناس بیندازید. آیا روابط شما دوستانه و بدون مشکل پیش میرفت؟ یا در انتها به بحث و جدال کشیده می شد؟
برای داشتن روابط روزمره، عاطفی یا کاری باید ها و نباید هایی وجود دارد که روند یک رابطه را مشخص می کند. تمامی رفتار های ما تحت تاثیر احساسات ما نسبت به فرد مورد نظر شکل می گیرد. اما این روابط ابتدا باید از کجا آموخته شوند؟
خانواده ها اولین فاکتور هایی هستند که بر احساسات و اخلاقیات ما تاثیر می گذارند. بازدهی این تاثیرات خانگی یا خانوادگی نحوه برخورد ما با افراد جامعه را در بر می گیرد. تمامی این عمل مانن که زنجیره به هم ارتباط دارند. ایجاد یک رابطه عاشقانه یا موفق یک نوع هنر است، اما در کمال تاسف درصد زیادی از افراد جامعه چنین هنری را ندارند.
نداشتن روابط اجتماعی باعث بروز مشکلات روانی – اجتماعی می شود که فرد از مردم یا برقراری ارتباط دوری می کند و در آخر تنهایی به سراغ او می آید. نتیجه این تنهایی یا نداشتن روابط اجتماعی فرد را افسرده کرده که به همراه این افسردگی اختلالات فکری یا رفتاری پدیدار خواند شد. اما چگونه یک رابطه موفق ایجاد کنیم؟
لایه ها ساختاری روابط اجتماعی
روابط موفق
برای داشتن یک رابطه خوب، یک شخص باید دارای مهارت های زندگی کردن باشد. این مهارت ها شامل نقاشی کردن، غذا درست کردن فنی بودن و غیره است. داشتن این مهارت ها سبب می شود افراد با توجه به نیازها به شخص مورد نظر شان توجه کنند یا حتی از او چیزی طلب کنند.
برای داشتن چنین مهارت هایی فرد باید زحمت هایی بکشد ه تا بتواند علم انجام کاری را بیاموزد. همچنین آموختن این مهارت ها به افراد دیگر باعث می شود تا شخصیت وی نزد دیگران خوب جلوه داده شود که ممکن است به ایجاد دوستی با شخص هم ختم گردد.
اما یکی از معضل های جامعه ایرانی، تربیت کودکان و تحت کنترل نگه داشتن آنها تا سنین 18 سالگی یا حتی فراتر از آن است. این کار باعث محدود شدن روابط کودکان می شود که در آینده پس از وارد شدن به جامعه دچار مشکلات بزرگی خواهند گشت.
عواقب اخلاقی این محدودیت ها برای یک جامعه بسیار مخرب است و با بزرگ شدن این افراد و تغییر نسل ها این مشکلات کهنه شده و دیگر قابل تغییر نخواهند بود. به همین علتی که والدین فرزندان خود را محدود می کنند، استقلال فکری و اجتماعی افراد از بین می رود. فرد پس از وارد شدن به جامعه قادر به تصمیم گیری برای زندگی خود نخواهد بود که نتیجه آن سردرگمی بی پیان است.
در مرحله اول شکل گیری شخصیتی کودکان والدین باید دقت بسیار به کار برند تا فرزندانشان به استقلال فکری، تحلیل کار های عملی و چگونه رفتار کردن مسلط شوند. برای این کار می توانند به کلاس های آموزشی مراجعه یا ویدئو های آموزشی در این رابطه مشاهده کنند.
در تصمیم گیری کودکان نباید دخالت کرد؛ اما باید به وسیله والدین راهنمایی داده شود که کودک احساس اجبار نداشته باشد و بر حسب منطق خود دست انجام کاری بزند. اگر راهنمایی ها با استفاده از ترس و زور به فرزند گفته شود، کودک مقابله کرده یا در آینده ای نه چندان دور بخاطر این محدودیت ها یا ترس ها از خانواده خود دوری می کند یا دیگر قدرت تصمیم گیری نخواهد داشت.
کودکان تا سن 18 سالگی بیشترین تاثیر را پذیرا هستند؛ زود می آموزند و زود عملی می کنند. بنابراین بهتر سال ها برای شکل گرفتن اخلاق و رفتار کودکان از خردسالی تا 18 سالگی است.
پس از 18 سالگی زندگی 90% افراد با تغییرات بسیار زیادی همراه خواهد بود که خود فرد با استفاده از غریزه، قدرت تفکر و تعقل خود برای پاسخگویی به شرایط اقدام می کند. اکثر این پاسخ ها بدون دخالت خانواده فرد پیش می روند که گاهی به بن بست و گاهی هم با موفقیت به پایان می رسند.
اعتماد به نفس داشتن یکی از مهمترین فاکتورهایی است که روابط زندگی فرد را تحت تاثیر خود قرار می دهد.
اما همیشه این کودکان یا جوانان نیستند که دارای مشکلات رفتاری – اخلاقی هستند. گاهی افراد میانسالی همچنان نیاز به والدین خود برای ادامه زندگی را دارد و گاهی هم برای ورود به جامعه با مشکل روبرو خواهد شد. چنین افرادی همیشه نیاز به یک مشاور دارند و بدون مشورت قادر به انجام کاری یا عبور از مشکلات نیستند.
بنابراین نکته بسیار مهم این است که باید از کودکی روی مهارت های فردی توجه شود تا به نحو احسن روحیات و اخلاقیات فرد شکل بگیرد.
ساختار روانشناسی روابط میان خصوصیات فردی
برای داشتن یک رابطه خوب باید چه کرد؟
یکی از مهمترین و ساده ترین راه ها برای داشتن روابط موفق یا کسب مهارت، شنونده خوبی بودن هست. باید بیاموزید که در روابط اجتماعی چه چیز هایی را بگویید و از گفتن چه چیز هایی باید بپرهیزید. منطق یکی از مهمترین فاکتورهای تصمیم گیری و تحلیل جریان ات زندگی است؛ با استفاده از آن در صحبت کردن قادر خواهید بود تا بر اساس واقعیت مخاطبین خود را تحت تاثیر قرار دهید.
پس یکی از نکات مهم روانشناسی روابط موفق که هر روز با آن سروکار دارید همین نحوه صحبت کردن با افراد جهت ایجاد روابط یا ادامه روابط دوستانه یا کاریتان است.
از دیگر عوامل تاثیر گذار بر روابط اجتماعی موفق، کنترل احساسات و عواطف هستند. برای مثال در زمان عصبانیت باید رفتار، کلام خود را با دقت انتخاب کنید تا ناراحتی برای مخاطبین پیش نیاید. در زمان احترام یا شادی افراط نکنید، چون انتظارات مخاطبین شما افزایش می یابد.
کنترل احساسات در زمان ناراحتی و خشم از مهمترین فاکتورهای ایجاد یک رابطه اجتماعی خوب به شمار می روند که خود شما شاهد تاثیرات آنها بر زندگی خود یا اطرافیانتان بوده اید. با کنترل چنین فاکتور هایی شما در دید افراد جامعه فردی قوی، مستقل و منطقی به نظر می رسید که تاثیر بسیاری در تشکیل روابطتان خواهد داشت.
از دیگر عوامل سازنده یک رابطه خوب، داشتن اعتماد به نفس فرد است. فردی که دارای اعتماد به نفس باشد می تواند با رجوع به منطق و قدرت تعقل خود، همچنین مشورت های افراد سرشناس از پس 80% مشکلات خود بر آیند. برای اعتماد به نفس فقط کافیست عیب ها و ایرادات اخلاقی – رفتاری خود را بجای نادیده گرفتن برطرف کنید و به تقویت آنها بپردازید.
فاکتورهای تاثیرگذار بر رفتار
دیگر موارد رفتاری روانشناسی روابط موفق عبارتند از:
- همدل و همگام بودن
- شناخت زبان بدن
- افزایش جذبه نگاه
- پرهیز از دادن پاسخ های کوتاه یا بسیار بلند
- بهبود و تقویت لحن گفتار
- داشتن اطلاعات کافی درباره وقایع روز
- آراستگی
- نفوذ پذیر بودن
همدلی کردن برای افرادی که شخصی را از دست دادن باعث تسکین درد می شود. همگام بودن در مسائل به افراد حس افزایش اعتماد به نفس و اطمینان میدهد. طرز نگاه کردن به فردی باعث تحت کنترل قرار گرفتن وی می شود. انتخاب جواب یا جمله مناسب از سر رفتن حوصله افراد جلوگیری می کند یا حتی آنها را تحت تاثیر شما قرار می دهد.
لحن زبان گفتاری شما به مخاطب حس دوستی یا غریب بودن را القا می کند که البته بسته به وقایع و مستندات شخصی شکل می گیرد. داشتن اطلاعاتی درباره حوادث یا اتفاقات روزمره به شما این امکان را می دهد تا سخنی برای شروع یا ادامه مکالمات خود با مخاطب داشته باشید.
آراسته بودن فرد در دید افراد جامعه میزان اعتماد به نفس فرد و همچنین قوی بودن وی را نشان می دهد؛ حتی آراستگی باعث جذب افراد شده که ممکن است به ایجاد دوستی های اجتماعی بیانجامند. نفوذ پذیری افراد هم می تواند تحت تاثیر چند مورد ذکر شده شکل گیرد.؛ همچنین مطلع بودن از علم روابط اجتماعی به شما کمک می کند تا به اشخاص مورد نظر خود سلطه و نفوذ پذیری داشته باشید.
چگونه روابط نوجوانان یک جامعه را بهبود ببخشیم؟
همانطور که گفتیم بهترین سن برای یادگیری، سنین پایین کودکی تا جوانی است. نوجوانان دارای انرژی بیشتری نسبت به سایر سنین هستند، همچنین قدرت یادگیری بهتر و بیشتری دارند. برای افزایش روابط نوجوانان باید به انگیزه دادن، افزایش اعتماد بنفس و آموزش نحوه ایجاد روابط بپردازیم و آنها را تشویق کنیم.
مهارت های فردی مهم
از دیگر روش های روانشناسی روابط موفق در نوجوانان می توانیم به تشویق آنها برای مشارکت در انجام کار های اجتماعی اشاره کنیم. ثبت نام کلاس های آموزشی، علمی، ورزشی یا فرستادن به اردوها به بهبود شخصیت سازی نوجوانان کمک بسیاری می کند.
برای کسب موفقیت در جامعه باید چه کار کنیم؟
برای بهبود و تقویت روابط اجتماعی یا ایجاد روابط جدید باید یک سری از نکات را در نظر گرفت و انجام داد.
- راستگویی و پرهیز از دروغ گفتن
- مخفی کردن احساسات بد از دیگران
- بروز احساسات خوب به دیگران
- یافتن نقاط مشترک زندگی
- شناخت افراد و خصوصیات اخلاقی آنها
- استفاده از کلمات محبت آمیز
- نگاه کردن به چشمان مخاطب هنگام صحبت کردن وی
- بی تفاوت نبودن
- استفاده از راه حل های روانشناسی روابط موفق توسط روانشناسان
- بهبود روحیات و روان
تمامی این موارد از نکات بسیار مهم علم روانشناسی هستند که در رفتار های روزمره از آنها استفاده می کنیم. البته انجام برخی از این نکات به صورت ناخودآگاه در روابط روزمره ما اتفاق میفند و در حالیست که ما متوجه آنها نیستیم.
تاثیر سن بر خصوصیات رفتاری، اخلاقی و روانی
برای درمان ضعف روابط اجتماعی باید چه کنیم؟
درمان برخی از این روابط کاری بسیار سخت است و در برخی موارد نشدنی است، اما ممکن پذیر است. برای درمان شخص باید به طور کامل تغییر کنید و رفتار – اخلاق خود را به صورت کامل تغییر دهد. ممکن است پروسه درمان فرد زمان زیادی ببرد زیرا قبول کردن این تغییرات برای وی سخت و زمان بر خواهد بود.
برخی از روش های درمانی روابط اجتماعی به شرح ذیل است.
- به خود این جرات را بدهید که در جمع های گوناگون صحبت کنید.
- اجازه بدهید توسط دیگران دیده شوید و سعی بر جلب توجه دیگران داشته باشید.
- از حضور در اجتماع هراس نداشته باشید.
- به خودتان ایمان بیاورید/ ایمان داشته باشید.
- برای برقراری ارتباط با دیگران به خود تلقین کنید که به بهترین شکل آن را انجام می دهید.
- از گوشه گیری دست بردارید.
- جملات انگیزشی را با خود تکرار کنید و سعی بر انجام آنها داشته باشید.
انجام این کار های غیر ممکن نیست، شاید سخت هم نباشد. اما با پشتکار می توانید به بهترین حالت شخصیتی تبدیل شوید.
به روانشناسان مراجعه کنید
این طرز فکر را نداشته باشید که “من بیمار نیستم تا به روانشناس مراجعه کنم” حتی برای انجام برخی کار های روزمره که شاید از اهمیت زیادی برخوردارند از این متخصصان مشورت بگیرید. هیچگاه برای کسب آگاهی دیر نیست چه بسا در رابطه با روانشناسی روابط موفق اجتماعی باشد که همیشه در زندگی با آنها سروکار داریم.
قانون جذب
برای افراد یک جامعه مهم شناخته شدن یا محبوب شناخته شدن بسیار دلنشین است و همه طالب چنین واقعی هستند. اما برای کسب چنین مقامی میان مردم باید از لحاظ شخصیتی عاری از هرگونه اشکال باشیم. طبق قانون جذب و به گفته متخصصان این علم، انسان ها چیزی که در ذهن خود طلب می کنند به دست خواهند آورد.
این اتفاق تحت تاثیر امواج منحصر به فرد هر شخص زندگی وی را تغییر میدهد. اما یعنی چه؟ برای مثال شما در در ذهن خود از خود یا کائنات درخواست پیشرفت یا حتی یک وسیله مادی می کنید. کائنات پس از جذب امواج تولید شده از ذهن شما، بعد از گذشت مدت زمانی معین امکان رسیدن به هدفتان را فراهم می کنند.
اما در نظر داشته باشید این خود شما هستید که تمام سعی و تلاش خود را کرده اید و حال به نتیجه اعمالتان رسیده اید. قانون جذب مبحث بسیار گسترده ای برای توضیح دادن دارد که بیان آنها در این مقاله جایز نخواهد بود.
نتیجه گیری
ایجاد روابط اجتماعی، عاطفی، کاری یا هر نوع باید تحت شرایط خاص، نحوه صحیح و آگاهی های علمی باشد. استفاده از علم روانشناسی حتی در زمینه کسب کار کمک بسزایی به تجارت شما می کند. برقراری روابط اجتماعی شاید به نظر ساده بیایند، اما کنترل کردن و مدت زمان آن همه به رفتار های روانی – اخلاقی افراد بستگی دارد.
منبع:
- https://positivepsychology.com/positive-psychology-relationships/
- https://opentextbc.ca/socialpsychology/part/chapter-8-liking-and-loving/
- https://www.apa.org/monitor/2018/03/life-saving-relationships