پنج چرا: راز تعیین اهداف موثر
آیا اراده قوی برای انجام کاری در زندگی دارید اما همیشه موفق نمی شوید؟ اگر اینطور است، باید با «پنج دلیل» آشنا شوید.
عزم و اراده کافی نیست. اگر می خواهید به مرحله ای برسید که همیشه آرزویش را داشتید، باید استراتژی هدف گذاری خود را تقویت کنید. «پنج چرا» همگی در مورد تعریف اهداف مؤثری هستند که عملی و قابل دستیابی هستند.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد این تکنیک و چگونگی بهره مندی از آن، ادامه مطلب را بخوانید!
فهرست مطالب
- «پنج چرا» چه مواردی هستند؟
- چگونه پنج چرا را اجرا کنیم؟
- تبدیل چراها به اهداف گام به گام
- سخن نهایی
«پنج چرا» چه مواردی هستند؟
بیایید با توضیحی درباره اینکه دقیقاً پنج چرا چیست شروع کنیم. موضوع اصلا پیچیده نیست. پنج چرا به سادگی پنج سوال مبتنی بر دلایل هستند. ایده این است که به عمق آنچه در ذهن شما می گذرد، پی ببرید.
ایده اصلی
روش «پنج چرا» یک نوع تکنیک بازجویی است. تصور کنید که کارآگاهی هستید و در مقابل یک مجرم بالقوه نشسته اید. در این روش همانطور که هر پاسخی که از دهان آنها بیرون می آید را زیر سوال می برید، خودتان را هم زیر سوال می برید.
البته شما در این پرونده هم مجرم هستید و هم کارآگاه؛ بنابراین، حتی سعی نکنید خود را گول بزنید. بسیار صادق و روراست باشید. پاسخ به یک سوال باید به سوال دیگری منتهی شود تا زمانی که به یک نتیجه شفاف برسید.
روشن بودن نیت واقعی، بخش مهمی از تعیین اهداف موثر است. اگر به خود واقعی خود گوش ندهید، دلایل واقعی پشت اهداف خود را نخواهید دانست. از آنجا که نیت واقعی مبهم خواهد بود، کل مسیر شما پر از موانع خواهد بود. این کار نه تنها باعث طولانی شدن فرآیند و خسته شدن شما خواهد شد، بلکه شانس شکست شما را نیز افزایش خواهد داد.
پنج چرا سؤالاتی هستند که از موقعیتی به موقعیت دیگر متفاوت هستند. بسته به پاسخ ها و اهداف شما، سوالات دقیق هر بار متفاوت خواهد بود. با این حال، هدف همیشه یکسان است.
شما می خواهید در مورد دلایل پشت سر هدف خود اطلاعات بیشتری کسب کنید. ممکن است فکر کنید که پاسخ را می دانید، اما وقتی شروع به کندوکاو عمیق کنید، چیزهای بیشتری یاد خواهید گرفت حتی اگر این موضوع صحت نداشته باشد، بهتر است مطمئن شوید که دلیل به خوبی شناخته شده و محکم است.
چه چیزی از خود بپرسید
با این سوال اصلی شروع کنید که دقیقا هدف شما چیست. پنج دلیل این سوال بزرگ را دنبال خواهند کرد.
دلیل اول باید روی این باشد که چرا فکر می کنید این هدف را در ذهن دارید. آیا قرار است برای شما آرامش روانی به ارمغان بیاورد یا ثبات مالی؟ یا فقط یک سرگرمی است که می خواهید آن را بپذیرید.
بعد، اهمیت آن را زیر سوال ببرید. چرا این هدف را انتخاب کردید؟ احتمالاً مسیرهای جایگزین زیادی وجود دارد که می تواند نیازهای شما را برآورده کند.
برای مثال، اگر چیزی را برای ارضای یک سرگرمی انتخاب می کنید، می توانید به نقاشی، موسیقی، رقص و موارد دیگر بروید؛ بنابراین، چه چیزی باعث می شود که یکی از آنها را بر دیگران انتخاب کنید؟
دلیل سوم ادامه اهمیت است؛ اما در اینجا یاد خواهید گرفت که چگونه روی راه هایی تمرکز کنید که این هدف مستقیماً بر زندگی شما تأثیر می گذارد. چرا این هدف قرار است یک شرط مطمئن برای بهبود زندگی فعلی شما باشد؟
ادامه دهید، از خود بپرسید که چرا بدون این هدف نمی توانید به آنچه می خواهید برسید. در اینجا باید دلایلی را بیابید که این هدف زندگی شما را کامل می کند یا جای خالی خاصی را پر می کند.
در آخر، از خود بپرسید که چرا این هدف باعث می شود احساس بهتری داشته باشید. مسلم است که اگر برای رسیدن به چیزی تلاش می کنید، انتظار دارید که احساس بهتری نسبت به آنچه که دارید، به شما بدهد؛ بنابراین، چرا یک سرگرمی جدید یا ثبات مالی یا آرامش روانی شما را بیشتر در مورد زندگی هیجان زده می کند؟
بار دیگر لازم است یادآوری کنم که این سؤالات خیلی سختگیرانه نیستند. شما می توانید آنها را با توجه به شرایط خود تنظیم کنید. تنها چیزی که باید اطمینان حاصل کرد این است که واقعاً خود را مورد سوال قرار دهید کنید و هیچ جای تردیدی باقی نگذارید.
چگونه پنج چرا را اجرا کنیم؟
شما اکنون ایده ای تقریبی دارید که دقیقاً پنج دلیل چیست و چه نوع سؤالاتی باید از خود بپرسید. برای درک بهتر، بیایید به یک مثال نگاه کنیم تا بدانید چگونه این تکنیک را در زندگی واقعی خود پیاده کنید.
جان مردی ۳۰ ساله است. او در یک شرکت معروف شغل مناسبی دارد. او به تنهایی در یک آپارتمان اجاره ای زندگی می کند، از وسایل حمل و نقل عمومی استفاده می کند و زندگی اجتماعی یک آمریکایی معمولی دارد. نرخ دستمزد او به اندازه کافی خوب است که به او اجازه می دهد زندگی مناسبی داشته باشد.
با این حال، جان به راه اندازی یک تجارت جانبی فکر کرده است. او یک استارت آپ را از خانه راه اندازی می کند، آن را به صورت آنلاین اجرا می کند و به تدریج با رشد کسب و کار آن را ارتقا می دهد. در اینجا نحوه اجرای پنج دلیل در شرایطی مانند این آمده است:
- چرا جان به منبع دوم درآمد نیاز دارد؟
- چرا جان نمی تواند نیازهای مالی خود را با حقوقش برآورده کند؟
- چرا یک کسب و کار انتخاب او در میان بسیاری از گزینه های دیگر است؟
- چرا اکنون زمان مناسب برای شروع کسب و کار است؟
- چرا یک کسب و کار جانبی زندگی او را آسان تر و سبک زندگی او را بهتر می کند؟
جان به سوالات یکی یکی پاسخ خواهد داد. او حتی ممکن است به چند دلیل دیگر در هنگام رفتن به جاده فکر کند؛ اما در نهایت، او تصویر روشنی از اینکه نیازهایش دقیقا چیست و چه چیزی باعث می شود این مسیر را انتخاب کند، خواهد داشت.
تجزیه و تحلیل
جان یک نامزد دارد. او قصد دارد در سال آینده با او ازدواج کند و تشکیل خانواده دهد. جان وقتی ازدواج می کند می خواهد ماشین و خانه خودش را داشته باشد. اگرچه دستمزد او حتی پس از ازدواج برای انجام مخارج روزانه اش کافی است، اما چیزهای بیشتری وجود دارد که او باید برای آن پس انداز کند.
یک کسب و کار جانبی به او این امکان را می دهد که برای تمام اهداف آینده خود از جمله عروسی، ماه عسل، خانه، ماشین و غیره پول کافی پس انداز کند. اگر او ریشه کسب وکار خود را همین حالا بنا کند تا زمانی که یک خانواده تشکیل دهد، کسب وکار او در موقعیتی خواهد بود که مجبور نیست زمان زیادی را صرف آن کند اما همچنان درآمد مناسبی کسب می کند.
با شرایط غیرمنتظره در زمان کرونا، جان نگران بود که ممکن است شغل خود را از دست بدهد. اگر یک بحران مشابه یا هر تراژدی دیگری باعث شود جان وقتی بچه دار باشد و نیاز مالی بیشتری داشته باشد و شغلش را از دست بدهد چه؟ آن وقت است که کسب و کار او برای ادامه زندگی بدون دغدغه مالی کافی خواهد بود.
از آنجایی که جان تمام پاسخ ها را در ذهن خواهد داشت، می تواند بر این اساس برنامه ریزی کند. او می داند که هدفش این است که در چند سال آینده یک تجارت فعال داشته باشد؛ بنابراین، حتی اگر کسب و کار در ۶ ماه اول سودآور نباشد، جای نگرانی نخواهد بود.
تبدیل چراها به اهداف گام به گام
حالا لزوما نباید با اینطور مکالمه ذهنی دست و پنجه نرم کنید. اگر تازه با این تکنیک شروع کرده اید، از روش فلوچارت استفاده کنید.
حتی اگر این مکالمه را در ذهن خود انجام داده اید، بهتر است نکات کلیدی را یادداشت کنید. در این بخش دوم فرآیند به شما کمک خواهد کرد. داشتن پاسخ و شفافیت به تنهایی کافی نیست. شما باید از این اطلاعات نیز استفاده کنید.
در مورد جان، او می داند که عمدتاً برای آینده خود به درآمد دوم نیاز دارد؛ بنابراین، اگر هر کاری که او شروع می کند برای رسیدن به مرحله سوددهی زمان ببرد، مشکلی نخواهد بود.
در عین حال می داند که فقط به این درآمد به عنوان پشتیبان نیاز دارد. با این دستمزد به راحتی می توان هزینه های روزمره او را پوشش داد. با این حال، پول اضافی صرف پس انداز او می شود که در سال آینده برای خانه، ماشین و عروسی خود استفاده می کند.
از آنجایی که برنامه او شامل امکان رها کردن کار و تکیه کامل به تجارت است، او می داند که باید چیزی را برنامه ریزی کند که در بلندمدت سودآور باشد و فقط یک برنامه کوتاه مدت نباشد.
اهداف جان
بر اساس پنج دلیل و تجزیه و تحلیل، هدف اول جان این خواهد بود که در مورد گزینه های خود تحقیق کند. از آنجایی که او زمان کافی برای پرداختن به شغل دوم را ندارد، کسب و کار تنها راه پیش رو است. بر اساس بودجه سرمایه گذاری خود، او باید به دنبال چیزی باشد که در ابتدا توسط یک نفر به صورت آنلاین قابل اجرا باشد، اما همچنین این پتانسیل را دارد که به یک تجارت آجر و ملات با چندین کارمند تبدیل شود.
هدف بعدی او می تواند راه اندازی وبسایت باشد. اگر او در حال فروش یک محصول مادی است، باید یک انبار ترتیب داده شود. علاوه بر این، خدمات تحویل و سایر جنبه ها باید مورد بررسی قرار گیرند.
در مرحله بعد، او می تواند به سمت اختصاص زمان کافی در کارهای روزمره خود حرکت کند تا بتواند روی کسب و کار خود تمرکز کند. با پیشروی جان، اهداف او نیز بر این اساس تغییر خواهند کرد.
اگر شما هم مانند جانتان شروع به فکر کردن و برنامه ریزی کنید، به راحتی می توانید اهداف موثر را تعریف کنید، مشکلات را حل کنید و زندگی خود را برای بهره وری بیشتر بازسازی کنید.
سخن نهایی
پنج چرا چیزی جز گام های اضافی در فرآیند تعیین اهداف نیستند. همه در مورد اهداف SMART شنیده اند، اما تنها تعداد کمی از آنها در ابداع اهداف SMART موفق هستند.
با اجرای کامل فرآیند پنج چرا، کل مسیر بسیار آسان تر و همچنین کارآمدتر خواهد شد. اجرای آن سخت نیست و زمان بر نیست. فقط به ندای درون خود گوش دهید تا هر کاری که انجام می دهید رضایتی را برای شما به ارمغان بیاورد که همه ما به دنبال آن هستیم!
منبع:
- https://www.lifehack.org/884894/five-whys
