«کار احمقانه، کاری است که احمق می کند.» طنز بزرگ شخصیت فارست گامپ، در عمقِ گفته های ساده اش نهفته بود. فارست گامپ به نوعی مقابل شخصیت «پیتر سِلرز» در فیلم کلاسیک حضور قرار داشت. در آن فیلم، همه فکر می کردند که آقای شانسِ باغبان (شخصیت اصلی فیلم) فوق العاده زرنگ است، اما در حقیقت او احمق بود، البته احمقی که می توانست غیرممکن ها را ممکن کند.
در این مقاله درباره ۱۰ ویژگی رفتاری آدم های زرنگ میخوانیم.
زرنگی چیست؟
اگر نمی دانید، باید بگویم جمله ی گامپ به این معنی است: ما همان کاری هستیم که انجام می دهیم. به عبارتی دیگر، مهم نیست که فکر کنیم چقدر زرنگ هستیم یا باید باشیم، اگر مدام کارهای ساده لوحانه انجام می دهیم، پس هنوز ساده لوح هستیم.
آدم های زرنگ بسیار مهم هستند و من به شما خواهم گفت چرا. چون آدم های زرنگ، تصمیم های هوشمندانه می گیرند و این مهم ترین عامل در مسیر اتفاقاتی است که برایشان می افتد.
معنی زرنگی
یکی از هوشمندانه ترین انتخاب هایی که می توانیم انجام دهیم این است که به دنبال افراد زرنگ در روابط کاریِ خود بگردیم. توجه داشته باشیم، منظورمان آنهایی نیستند که فکر می کنند باهوش هستند، اما کارهای احمقانه انجام می دهند. منظورمان باهوش های واقعی است. از آنجایی که ما دستگاه های هوش سنج، روی سرمان نداریم، اینها ویژگی هایی هستند که می توان افراد باهوش را بر اساس آنها تشخیص داد. با بدیهی ترین شروع می کنیم:
۱- آنها تصمیم های هوشمندانه می گیرند
افراد زرنگ می دانند که اعمالشان، عواقبی در پی دارد. آنها می دانند که در مسیر کسب و کارشان، هر بار فقط یک تصمیم خوب می توانند بگیرند. به عبارت دیگر، چند تصمیم هوشمندانه ی مختصر، ما را به قادر مطلق تبدیل نخواهد کرد. گرفتن تصمیمات خوب به طور مداوم، نیازمند نظم و تمرکز است.
۲- آنها از اشتباهاتشان درس می گیرند
ما از روز اول تا آخرین نفس، هر چیزی را در زندگی با آزمون و خطا یاد می گیریم. همه ی ما اشتباهاتی می کنیم، زیرا از طریق اشتباه است که می آموزیم. آدم های زرنگ از اشتباهاتشان درس می گیرند. اگر با واقعیت روبرو نشویم و خودمان را صادقانه قضاوت نکنیم، دفعه ی بعدی، عملکرد بهتری هم نخواهیم داشت.
۳- آنها همه ی پاسخ ها را در آستین ندارند
یک گفته ی قدیمی هست که می گوید: «آن دسته از شما که فکر می کنید همه چیز را می دانید، آن دسته از ما که واقعاً همه چیز را می دانیم، را آزار می دهید». عبارت جالبی است، اما اگر به دیدِ جدی به آن نگاه کنیم، واقعاً توهین آمیز است! آدم های زرنگ، نیازی ندارند که مدام حقیقتِ زرنگ بودنشان را در چشم دیگران فرو کنند. آنها به اندازه ی کافی زرنگ هستند که بدانند هنوز خیلی چیزها را نمی دانند.
۴- آنها خودشان را با آدم های زرنگ احاطه می کنند
هیچ آدمی، یک جزیره ی دورافتاده نیست. آدم ها شاید زرنگ باشند، اما این گروه های کوچک هستند که کارهای بزرگ می کنند. شاید استیو جابز فقید به طور دیوانه واری زیرمجموعه اش را کنترل می کرد، اما هشت، نُه نفر در گروه رهبری اش داشت که تواناترین افرادی بودند که پیدا می شدند و به آنها آموزش می داد که با گروه های خودشان هم چنین کاری کنند. این یعنی هوشمندانه!
۵- آنها کاردان هستند
از آنجایی که هوش انسان مزیتی تکامل یافته است، اغلب، افراد زرنگ با محیط پیرامونشان سازگارترند و از این محیط برای دست یابی به نتایج مدنظرشان، خلاقانه استفاده می کنند؛ بالاخره ما حجم عظیمی از نئوکورتکس (neocortex) را بدون دلیل تکامل ندادیم که!
6- آنها می توانند استدلال کنند
من تا زمانی که زنده ام، با این مسئله نمی توانم کنار بیایم: بسیاری افراد، حتی زمانی که با شواهد غیرقابل انکاری مبنی بر اینکه اشتباه می کنند روبرو می شوند، هم چنان روی نظر خود پافشاری می کنند، طوری که انگار زندگی شان به آن وابسته است. بدون تفکر انتقادی، استدلال منطقی، علیت و روش های علمی، ما هم چنان در قرون وسطی، به سر می بردیم.
۷- آنها از موج های زودگذر پیروی نمی کنند
ما در عصر طلاییِ فَدها (چیزهایی که موقتی همه گیر می شوند) و شبه علم زندگی می کنیم. صادقانه بگویم هیچ چیز واضح تر از آنچه در فیلم آینده نگرانه ی Idiocracy از مایک جاج (Mike Judge) به درستی تصویر شده، در مورد حماقتی که جامعه را به انحطاط می کشاند، پیدا نمی کنیم.
۸- آنها بیش تر از داشته هایشان خرج نمی کنند
اشتباه برداشت نکنید، همه ی ما در دورهی جوانی، بلند پروازی هایی کرده ایم، اما به محض اینکه به آنچه می خواهیم می رسیم، عاقلانه نیست که با ولخرجی در زندگی، آن را بیهوده به هدر بدهیم.
۹- آنها اغلب بدترین دشمن خودشان هستند
هر قدر هم که لوب پیشانی ما توسعه یافته باشد، هر کسی حداقل یک نقطه ی کور حسی دارد که گرفتارش می کند. اغلب اوقات، این نقطه ی کور، روی دیگر همان سکه ای است که آنها را به فردی زرنگ تبدیل کرده است. مثل یین (yin) و یانگ (yang) که برای هم وجودی به یکدیگر نیاز دارند.
۱۰- در جایگاه یک کارآفرین، همیشه هم موفق نیستند
به عقیده ی من، وقتی در مورد موفقیت در کسب و کار صحبت می کنیم، هوشمندی لازم است، اما کافی نیست. منظورم افرادی نیست که مردم را سَرکیسه می کنند یا کسانی که از یک ایده ی تجاریِ هوشمندانه، ثروتی به هم می زنند. برای راه اندازی و اداره ی کسب و کاری موفق در مدت طولانی، باید زرنگ باشیم.