چگونگی استفاده از رنج و لذت برای ایجاد تغییر در زندگی
اگرچه همه ی ما انسان ها دوست داریم منکر این قضیه شویم، اما حقیقت امر این است که تمام چیزهایی که بر روی رفتار ما تاثیر می گذارد، واکنش غریزی نسبت به رنج و لذت می باشد و در این رابطه عقل مداخله ای ندارد. امکان دارد که عقل ما متذکر شود که خوردن شیرینی خوب نیست ولی باز هم آن را می خوریم. به این خاطر که رفتار ما تحت تاثیر چیزهایی که عقلانی می دانیم نیست، بلکه با این موضوع در ارتباط است که ما در سیستم عصبی خود چه عواملی را به رنج و لذت نسبت داده ایم.
واسطه های عصبی یعنی واسطه هایی که در سیستم عصبی مان ایجاد کرده ایم، بر روی اعمال ما تاثیر می گذارند. اگرچه دوست داریم باور کنیم که با عقل و خرد کامل دست به عمل می زنیم اما در اکثر موارد، عواطف یعنی احساساتی که به اندیشه های خود پیوند می دهیم روی ما تاثیر می گذارند تا به موفقیت یا عدم موفقیت در زندگی دست پیدا کنیم.
چرا تصمیم به تغییر می گیریم ولی موفق نمی شویم؟!
اکثر مواقع تلاش می کنیم که این سیستم را تحت اختیار خود قرار دهیم، لحظه ای برای کاهش وزن تصمیم می گیریم رژیم بگیریم و ورزش کنیم ولی سرانجام تسلیم می شویم چون باید رنج زیادی را تحمل کنیم. مشکل خود را برای لحظه ای حل کرده ایم، اما اگر علت آن مشکل را از میان برنداریم، دوباره بروز می کند. در نهایت اگر بخواهیم تغییری ماندگار ایجاد کنیم باید رنج را به رفتار گذشته و لذت را به رفتار جدیدمان نسبت دهیم و آن را شرطی کنیم تا به صورت منسجم و ماندگار دربیاید و ما را به سوی موفقیت در زندگی رهنمون سازد.
هدف اکثر ما این است که از بروز رنج اجتناب کنیم و رفتارهایی که داریم برای کسب لذت نیست. اگر رنج را به نخوردن غذاهای چاق کننده مرتبط کنیم، حتی با نیروی اراده هم نمی توانیم رژیم خود را ادامه دهیم. برای این که این تغییر بتواند در درازمدت به وجود آید باید رنج را به خوردن غذاهای چاق کننده و لذت را به خوردن غذاهای سالم و مقوی مرتبط کنیم تا به موفقیت در زندگی دست یابیم.
افرادی که اندامی متناسب و جسمی سالم دارند بر این باور هستند که هیچ خوراکی خوشمزه تر و بهتر از احساس خوش اندامی و سلامتی نیست! آن ها به دنبال مواد غذایی سالم و مقوی هستند. در حقیقت لذت را در این می بینند که تا سیر نشده اند دست از خوردن بکشند و این کار را نمادی از حکم رانی بر زندگی شان می دانند.
حقیقت امر این است که می توانیم ذهن، جسم و احساسات خود را با نیروهای رنج و لذت شرطی نماییم. با تغییر چیزهایی که به رنج و لذت نسبت می دهیم می توانیم بلافاصله رفتاری های خود را تغییر دهیم. به عنوان مثال در مورد سیگار باید خود را این گونه شرطی کنیم که رنج را به کشیدن سیگار و لذت را به ترک آن نسبت دهیم. شما هم اینک توانایی انجام این کار را دارید، ولی نمی توانید این توانایی را امتحان کنید چون به جسم خود یاد داده اید که از کشیدن آن لذت ببرد و از ترک آن عذاب بکشد. با این وجود اگر کسی را می شناسید که این کار را انجام داده است، متوجه می شوید که می توانید این رفتار را یک روزه تغییر دهید؛ ولی روزی که مفهوم کشیدن سیگار برای شما تغییر کرده باشد.
اگر برای خودتان برنامه ریزی نکنید، دیگران این کار را انجام می دهند
کسانی که به دنبال پخش آگهی های تبلیغاتی هستند، به خوبی می دانند آن چه بر روی ما تاثیر می گذارد احساسی است که نسبت به محصول آن ها پیدا می کنیم. به همین خاطر به خوبی می دانند که چگونه باید از موسیقی های هیجان انگیز، آرامش دهنده یا تصاویر کند و سریع در زمانی که در اوج احساس روحی هستیم چندین بار تصویری از محصولات خود را به ما نشان می دهند تا آن را به حالات روحی مطلوب خود پیوند بزنیم. بسیاری از برندهای بزرگ مانند کارخانه ی پپسی با این ترفند توانست از رقیب قدرتمند خود کوکاکولا پیشی بگیرد.
بنابراین نتیجه می گیریم که هرگاه در حالت روحی قدرتمندی قرار داریم، هرگونه احساس رنج یا لذت که با تکرار همراه باشد، در ذهن ما جای می گیرد. به همین خاطر در آینده هرگاه این واقعه بار دیگری رخ دهد، آن حالت روحی تداعی می شود و استفاده درست از این روش می تواند ما را به موفقیت در زندگی نزدیک کند. کسانی که کار تبلیغاتی انجام می دهند، بر این باور هستند که اگر بتوانند در تبلیغات خود لذت را در ذهن بیننده به اوج خود برسانند، سپس آن محصول را به نمایش بگذارند، مطمئنا موفق می شوند.
نیرویی که عقاید مردم و عادات خرید مصرف کنندگان را تحت تاثیر قرار می دهد، همان نیرویی است که اعمال و رفتارهای ما را نیز شکل می بخشد. به عهده ی من و شما است که این نیرو را تحت اختیار در آوریم و آگاهانه دست به عمل بزنیم، چون اگر افکار خود را هدایت نکنیم، دیگران ما را با رفتارهایی که دلخواهشان است شرطی می کنند و به موفقیت یا عدم موفقیت در زندگی رهنمون می سازند. گاهی اوقات ممکن است این رفتارها همان هایی باشند که در نهایت خودمان هم همان ها را انتخاب می کردیم و گاهی اوقات نیز چنین نیست.
اگر قصد داریم زندگی خود را تحت اختیار درآوریم و به موفقیت در زندگی دست پیدا کنیم، باید یاد بگیریم که چنین آگهی هایی را در ذهن خود بسازیم و می توانیم این کار را در لحظه ای از زمان انجام دهیم. باید رنج و درد را با رفتارهایی که برای ما مناسب نیست مرتبط کنیم تا هیچ گاه نتوانیم تصور تکرار آن رفتارها را به ذهن خود راه دهیم.
آیا کارهایی هستند که دوست نداشته باشید آن ها را انجام دهید؟!
به احساسی که نسبت به آن ها دارید فکر کنید. اگر آن احساسات را به رفتارهایی که می خواهید از آن ها دوری کنید مرتبط سازید، دیگر هرگز به سراغ آن رفتارها نخواهید رفت. لذت را به رفتار جدیدی که برای خود می پسندید، مرتبط کنید و پیوند دهید. با تکرار به اوج رساندن احساس لذت می توانید این رفتارها را در خود شرطی کنید تا ملکه ذهنتان شود.
بنابراین نخستین گام در ایجاد تغییر در زندگی این است که از قدرت رنج و لذتی که بر تصمیمات و اقدامات ما تاثیر دارند، آگاه شویم. هنر آگاهی یعنی این که دریابیم نظرات، واژه ها، تصاویر و اصوات با احساسی از رنج و لذت همراه است و به طور مداوم در ذهن ما ایجاد می شود. مشکل این است که اکثر ما انسان ها تصمیمات خود را بر اساس رنج ها یا لذت های کوتاه مدت می گیریم، نه بلند مدت! اما برای رسیدن به موفقیت در زندگی باید دیوارهای رنج های کوتاه مدت را فرو بریزیم تا به لذت های بلند مدت برسیم.
به خاطر داشته باشید که رنج واقعی ما را به تحرک وا نمی دارد، بلکه ترس از رنج است که این چنین می کند؛ و لذت واقعی ما را به تحرک وا نمی دارد بلکه باور و اعتقاد و حس اطمینان از دستیابی به لذت و موفقیت در زندگی موجب می شود که دست به کار شویم و در جهت آن تلاش کنیم.
