تقویت مهارت حل مسئله
بسیاری از مشکلاتی که در روابط خود تجربه کرده اید، ممکن است بازهم برایتان پیش بیاید. آیا تا به حال به این نکته توجه کرده اید؟! مثلا ممکن است با یکی از آشناهای خود بحث های ناخوشایندی را تجربه کرده باشید. باید بدانید که این مشکل ممکن است در آینده نیز در انتظارتان باشد. یا ممکن است دقیقا این بحث ها در جای دیگری دوباره با همین شرایط پیش بیاید. این موضوع می تواند برایتان بسیار بد باشد چون بعد از این که یک مشکل پس از مدتی دوباره برایتان اتفاق بیفتد و به دفعات تکرار شود، کم کم احساس بدی به شما دست خواهد داد. تصور می کنید که شخصیتتان مشکل دارد و هیچ کاری نمی توانید انجام دهید. این موضوع تا جایی ادامه پیدا می کند که احساس ناامیدی تمام وجودتان را فرا خواهد گرفت.
درواقع تمام این مشکلات به دلیل این است که شما قادر نیستید از تکنیک حل مسئله به صورت موثر استفاده کنید. دوستان عزیز سایت پرورش افکار در این مقاله به تکنیک هایی می پردازیم (افزایش مهارت حل مساله) که با استفاده از آن بتوانید توانایی حل مسئله را در خود افزایش دهید، کمتر با مشکلات مختلف مواجه شده و به موفقیت فردی در زندگی دست پیدا کنید.
ضعف در حل مسئله زندگی شما را دچار مشکل می کند
توانایی حل مسئله یکی از مهم ترین توانایی هایی است که برای رسیدن به موفقیت فردی در زندگی باید دارا باشید. ولی زمان های زیادی پیش می آید که نمی توانید از این توانایی به خوبی استفاده کنید. برای همین ممکن است دچار مشکلات زیادی شوید.
یکی از مشکلات اصلی که ضعف شما را در مهارت حل مسئله نشان می دهد، این است که در تعاملات میان فردی دچار مشکلات پیچیده و بی شماری خواهید شد. اگر در حل مسئله مهارت نداشته باشید به سختی می توانید سو تفاهم ها را از بین ببرید، با اطرافیانتان رابطه ی خوبی داشته باشید و همیشه در این روابط احساس ضعف خواهید کرد. فردی که به درستی نتواند از مهارت حل مسئله استفاده کند به حتم نمی تواند روابط خوبی با دوستان خود داشته باشد و همیشه در زندگی دچار مشکلات زیادی خواهد شد.
افرادی که توانایی کمتری در حل مسئله دارند بیشتر با مشکل افسردگی دست و پنجه نرم می کنند، چون اکثرا مشکلات خود را ژنتیکی می دانند و تصور می کنند هیچ گاه قادر نیستند بر مشکلات خود پیروز شوند. برای همین است که هر مشکل کوچکی می تواند در این افراد به سلامت ذهنی آن ها آسیب برساند و آن ها به سختی می توانند یک زندگی عادی برای خود داشته باشند و به موفقیت فردی در زندگی دست یابند.
اولین سوال در افزایش مهارت حل مساله این است که چه دلایلی برای ضعف در حل مسئله وجود دارد؟!
تقویت این مهارت هیچ تفاوتی با سایر مهارت های موردنیاز برای زندگی کردن ندارد. شما باید بتوانید کاری کنید که این مهارت هم مانند سایر مهارت هایتان در زندگی تقویت شود. برای همین باید رویکرد مناسبی برای آن در پیش بگیرید و برای تقویت آن تمرین کنید. مشکلی که وجود دارد این است که ما برخلاف سایر مهارت های خود در مواقع کمی پیش می آید که متوجه ضعف خود در توانایی حل مسئله شویم و سال های سال با این ضعف زندگی خود را پیش می بریم.
دلایل اصلی که منجر به ضعف در حل مسئله می شود عبارتند از:
- کنار آمدن با مشکلات
اکثر ما وقتی با نشانه های ضعف این توانایی روبه رو می شویم، ابتدا سعی می کنیم با آن کنار بیاییم چون نمی دانیم که این مشکلات درواقع نشانه هایی هستند که ما را آگاه می کنند در این توانایی مشکل داریم؛ برای همین اکثر ما سعی می کنیم به نوعی با این مشکلات دست و پنجه نرم کنیم، چون فکر می کنیم طبیعی هستند، بدون آن که دلایل واقعی آن را بررسی کرده باشیم.
برای این که بتوانیم به دلایل ریشه ای یک مشکل دست پیدا کنیم باید ابتدا ببینیم توانایی ذهنمان در نتیجه گیری به چه صورتی است، به این ترتیب که از خود سوالاتی بپرسیم تا بتوانیم ابعاد مختلف مشکل به وجود آمده را بررسی نماییم.
- جستجوی راهکارهای سریع
یکی از مشکلاتی که وجود دارد این است که اغلب ما سعی می کنیم به جای این که برای مشکلاتمان راه حل مناسبی پیدا کنیم، تا به صورت ریشه ای حل شود؛ سعی می کنیم مشکل خود را هرچه سریع تر حل کنیم. گاهی اصلا توجه نمی کنیم که این مشکلات به چه دلیلی به وجود آمده اند و برای حل اساسی آن باید چه کاری انجام دهیم! برای همین اغلب به دلیل اصلی مشکلات فکر نمی کنیم و راهکارهایی را انتخاب می کنیم که در اصل غیرموثر هستند و فقط در ظاهر مناسب به نظر می رسند.
- تکیه ی بی مورد به دانش خود
تا زمانی که نتوانید مهارت حل مسئله را در خود تقویت کنید، نباید بیش از حد به دانش خود اتکا کنید؛ چون این یک تصور غلط است که فکر کنید هر چه بیشتر بدانید بهتر می توانید بر مشکلات خود غلبه کنید! واقعیت امر این است که دانش زیاد نمی تواند شما را در مهارت حل مسئله کمک کند و تا زمانی که تفکر منطقی نداشته باشید، قادر نخواهید بود خلاقانه و به صورت منتقدانه فکر کنید تا موفقیت فردی در زندگی را تجربه نمایید.
روش های تقویت مهارت حل مسئله
برای این که بتوانید مهارت حل مسئله ی خود را تقویت کنید زمانی که با یک مشکل مواجه می شوید باید چهار گام زیر را دنبال کنید:
- تعریف مشکل
اولین گامی که باید در مواجهه با یک مشکل بردارید این است که بدانید مشکل اصلی چیست و از خود سوال کنید که چرا این مشکل ایجاد شده است؟! این کار به شما کمک می کند تا مهارت های تفکر منطقی را در خود تقویت کنید. تفکر منطقی به شما کمک می کند تا فقط ظاهر قضیه را نگاه نکنید و ببینید، چه چیزی در ریشه مشکل دارد که برای این مسئله را ایجاد کرده است.
- ایجاد گزینه ها
بعد از این که توانستید ظاهر ماجرا را کنار بگذارید و به صورت ریشه ای به بررسی مشکلتان بپردازید، قادر خواهید بود راهکار متفاوتی را مطرح کنید و به جای این که به علت مشکل فکر کنید، تمام تمرکز خود را روی راهکارهای ایده آل صرف کنید. باید تمام راه حل هایی که وجود دارد را روی کاغذ بنویسید و آن ها را مورد بررسی قرار دهید تا به موفقیت فردی در زندگی دست پیدا کنید.
این کار در ابتدا ساده به نظر می رسد، ولی بعد از این که آن را انجام دادید به این نکته پی می برید که آن قدرها هم که تصور می کردید سریع به نتیجه نمی رسد، و شما با همان گزینه های اول نمی توانید به پاسخ ایده آلتان برسید و باید از تمام انرژی و خلاقیت خود استفاده کنید تا گزینه ی به تری پیدا کنید. ممکن است نتوانید در همان دفعه ی اول به پاسخ مناسب دست یابید، برای همین بهتر است زمان دیگری را برای این کار انتخاب کنید تا به راهکار منطقی و مناسب دست پیدا کنید.
- ارزیابی و انتخاب گزینه ها
پس از این که راهکارهای احتمالی را بررسی کردید زمان آن می رسد که تک تک آن ها را یک بار دیگر بررسی کنید و از میان لیست خود بهترین آن ها را انتخاب کنید. برای این که مطمئن شوید بهترین تصمیم را گرفته اید، باید تمام جنبه های مثبت و منفی هر گزینه را بنویسید، بعد از آن تمام آن ها را با هم مقایسه کنید. با این روش احتمال این که بتوانید بهترین گزینه را انتخاب کنید بیشتر است و انتخابتان منطقی تر و مناسب تر خواهد بود.
- اجرای راهکار
بعد از این که مراحل بالا را انجام دادید، می توان گفت که با موفقیت توانستید با حل مسئله آشنا شوید بعد از آن کافی است که به بهترین شکل به راهکاری که انتخاب کرده اید عمل کنید. قبل از این که به این مرحله برسید، نمی توانید اطمینان داشته باشید که راهکارتان به طور مناسب قابل اجرا است و شما بهترین تصمیم را گرفته اید. بعد از اجرای این مرحله خود را مورد آزمایش قرار دهید و ببینید که تصمیم عاقلانه ای گرفته اید یا نه!