داشتن یک زندگی آرام به همراه رضایت درونی با وجود کشمکش های روزمره و سختی ها و دشواری های زندگی شامل آرامش فکری و قلبی است. اگرچه آزاد بودن ذهن و درگیر نبودن با افکار مختلف چندان راحت و ساده نیست، بخصوص وقتی که هر روز و هر لحظه در محیط های مختلف درگیر اتفاقات و مسائل مختلف هستیم. در این مقاله قصد داریم رسیدن به آرامش با یوگا تشریح کنیم.
رسیدن به آرامش
رسیدن به آرامش فکری و درونی آرزوی هر فردی است. حتی گاهی اوقات برای برخی از افراد تنها یک آرزو باقی می ماند و امید زیادی به داشتن آن در زندگی خود ندارند. اما روش هایی وجود دارد که با ایجاد تغییرات کوچک در سبک زندگی و فعالیت های روزانه می توان به آرامش فکری و ذهنی و به رسیدن به آرامش درونی کمک کرد.
با اینکه رسیدن به این آرامش راحت نیست ولی اگر بتوانید روش ها و مسیر درستی را انتخاب کنید، مطمئن باشید این آرامش دست یافتنی است. اولین و اساسی ترین قدم در این راه این است که با تمام وجودتان بخواهید که به این آرامش ذهنی برسید. رسیدن به آرامش نیازمند رها کردن چیزهای بی فایده و پذیرفتن احساسات خودمان است.
ما برای رسیدن به آرامش ذهنی باید خودمان را به خوبی بشناسیم و خود واقعی مان را ببینیم و متوجه شویم که این خود قادر به کنترل واکنش های احساسی و عاطفی ما است.
محدود کردن مشغولیت های ذهنی
اگر یک آدم به شدت اکتیو و پرمشغله ای هستید، باید سعی کنید برای رسیدن به آرامش ذهنی برخی از کارها و فعالیت های نه چندان مهم و یا بی فایده تان را کنار بگذارید. شما در این مرحله باید با خودتان رو راست و صادق باشید و انجام کارهایی که فایده زیادی در زندگی تان ندارند را متوقف کنید.
تکنیک های تمرین آرامش ذهنی
علاوه بر تغییر سبک زندگی و محدود کردن فعالیت ها و متوقف کردن کارهای بی فایده و غیر ضروری، می توان برای کسب آرامش ذهنی و درنتیجه رسیدن به آرامش درونی از برخی از روش های تمرین آرامش کرد.
روش های زیادی برای افزایش آرامش فکری وجود دارند که خیلی از انها را در محیط خانه هم می توانید انجام دهید. از کارهای بسیار ساده و تغییرات کوچک در زندگی روزمره شروع کنید. کارهایی مثل گوش دادن به موسیقی، قدم زدن در محیط بیرون، دویدن، نقاشی، انجام مدیتیشن و یوگا. تمرینات تمرکز از طریق انجام ورزش های مدیتیشن و یوگا بسیار در آرامش فکری و ذهنی موثر هستند.
شما حتی می توانید تمام این کارها را در زمان های مختلف و در طول روز انجام دهید. انتخاب تمرین مناسب بستگی به میزان وقت آزاد شما و علاقمندی های تان دارد. سعی کنید برنامه ریزی و زمانبندی درستی برای انجام روزانه آنها داشته باشید. مثلا تمرینات یوگا را در صبح اول وقت یا در بعد از ظهر و در ساعت مشخصی هر روز انجام دهید.
استرس و اضطراب مانعی برای آرامش ذهنی
یکی از چیزهایی که به شدت در برهم زدن آرامش فکری و درونی تاثیر منفی می گذارد، استرس و فشارهای عصبی است. هر کسی در طول روز با مشکلات و اتفاقات مختلفی مواجه می شود. نکته ای که باید توجه کنیم این است که تمام این مشکلات و اتفاقات به اندازه یکسانی از اهمیت برخوردار نیستند.
باید یاد بگیریم که از کاه کوه نسازیم. همه مشکلات ارزش بزرگنمایی ندارند. سعی کنید فقط به مشکلاتی بپردازید که در زندگی شما تاثیر بیشتری دارند. مشکلات کوچک و بی ارزش را بزرگ نکنید. زندگی به اندازه کافی پر از مشکل و اتفاقات گوناگون هست که دیگر نباید بر مقدار آنها اضافه کرد.
این مشکلات باعث ایجاد استرس و اضطراب می شوند. ساعت ها ذهن را درگیر فکرهای منفی می کنند. وقتی ما مضطرب و خسته می شویم قدرت افکار منفی بیشتر می شود.
برای رهایی از استرس های موجود در زندگی روزانه و جلوگیری از افزایش اضطراب و انرژی های منفی می توانیم از تمرین های روزانه یوگا استفاده کنیم. تمرینات یوگا با ایجاد آرامش فکری و ذهنی باعث کاهش تاثیرات افکار منفی می شود.
رسیدن به آرامش با یوگا
انجام روزانه و منظم تمرین های یوگا باعث کاهش استرس فکری و درونی و تقویت آرامش درونی می شود. بیشتر افراد یوگا را با تزکیه و آگاهی و حضور ذهن اشتباه می گیرند.
حضور ذهن و هوشیاری آگاهی از زمان حال و اتفاقاتی است که هم اکنون رخ می دهد نه چیزهایی در گذشته رخ داده و یا در آیند رخ خواهد داد. بلکه چیزی که درست در همین لحظه اتفاق می افتد. ولی چون ما زمان حال را به دلیل پریدن مداوم ذهن و افکار به خاطرات گذشته و نقشه های آینده به طور کامل درک نمی کنیم، به ندرت حضور ذهن حقیقی در لحظه و آن واحد را تجربه می کنیم.
تاثیر یوگا
یوگا به ما کمک می کند تا با انجام تمرینات خاصی و انجام دادن مجموعه ای از حرکات بدن به همراه تکنیک های نفس کشیدن، توجه به تنفس و همچنین آگاهی از حرکاتی که انجام می دهیم، حضور ذهن خود را تقویت و ذهن مان را از افکار بیهوده پاک کنیم.
برای مثال وقتی در کلاس یوگا مربی به افراد تمرینات تنفسی را به این شکل آموزش می دهد : « وقتی به بالا رسیدی نفس رو به داخل ریه ها وارد کن و در زمان پایین آمدن نفس را خارج کن» و وقتی که دانش آموز شروع به داخل کردن نفسی عمیق از طریق سوراخ بینی خود به داخل ریه ها می کند و همزمان دست های خود را ز طرفین به سمت بالا می برد تا جایی که کاملا نفسش حبس می شود، چنین فکری در ذهن اوست: « من دارم در حین نفس کشیدن دست هایم را در بالای سرم به هم می رسانم.».
به همین ترتیب وقتی نفس عمیق خود را از طریق سوراخ بینی خود بیرون می دهد، و به آرامی دست هایش را پایین می آورد و به کنار پاهایش می چسباند، تنها فکری که در ذهنش است این فکر است: « من دارم نفسم را بیرون می دهم و همزمان دست هایم را دوباره پایین می آورم.».
این تمرین با این نوع حرکت ها باعث تقویت حضور ذهن و پاک کردن ذهن از افکار بیهوده و منفی می شود زیرا در ورزش یوگا چند «کالبد (کوشا)» وجودی در نظر گرفته می شود. این کالبد های وجودی عبارتند از بدن ، نفس و ذهن. البته کل کوشا ها در یوگا ۵ تا هستند که ما در اینجا به ۳ تا می پردازیم.
کالبدهای اصلی
در اکثر مواقع این سه کالبد اصلی یعنی ذهن، تنفس و بدن با هم متصل و یکی نیستند و کاملا چیزهای جداگانه ای در آن واحد هستند. برای مثال تصور کنید در هنگام انجام تمرینات بالا ممکن است دست های تان بدون هماهنگی با تنفس بالا و پایین بروند. همانطور که شما هم ممکن است متوجه شوید، تنفس ما می تواند به خودی خود و بدون توجه به چیزهای دیگر اتفاق بیافتد. اکثر افراد به طور طبیعی چندان به این نکته توجه نمی کنند و اجازه می دهند تنفس شان به خودی خود انجام شود. اما افرادی که یوگا کار می کنند تمرکز بیشتری روی تنفس خود دارند و آن را در حین تمرینات به شخص خاصی هدایت می کنند.
ویژگی ذهن
مغز در حالت عادی هرگز روی کاری که شخص هم اکنون انجام می دهد متمرکز نیست بلکه مدام درگیر کارهایی است که در گذشته انجام شده یا شنده و کارها یا اتفاقاتی که در آیند ممکن است صورت بگیرد.
فکر کردن خاصیت ذهن است و شما نمی توانید ان را از فکر کردن منع کنید. ذهن شما مدام درگیرها افکار کوچک و بزرگ است. مثلا « امروز برای ناهار چه بخورم، زمان برگشت به خانه از کدام مسیر برم تا خریدهایم را هم انجام دهم، اگر این حرف را بزنم دوستم چه فکری می کند، فردا برای آن مراسم چه لباسی بپوشم و … ».
زمانی که این سه کالبد اصلی ما یعنی بدن، فکر و تنفس با هم هماهنگ نباشند و هر کدام در جهت متفاوتی فعالیت کنند، انرژی ما به ظاهر حضور و وجود دارد ولی ما احساس یگانگی و وحدت نداریم.
اما برخلاف حالت عادی و در زمان انجام تمرینات و حرکت های یوگا، با تمرکز بر روی ارتباط این سه کالبد اصلی و حرکات هماهنگ آنها با هم، حضور ذهن ما و حضور در لحظه و زمان حال بیشتر می شود. وقتی با تمام حواس و قوا در لحظه و یک نقطه از زمان یعنی زمان حال حضور داشته باشیم، افکار نامرتبط و استرس زا ذهنمان را درگیر نمی کنند و این باعث دور کردن افکار و انرژی های منفی و در نتیجه احساس آرامش ذهن و آرامش خاطر خواهیم داشت.
چند تمرین برای رسیدن به آرامش با یوگا
شرکت در کلاس های یوگا و یا انجام تمرینات آن در خانه می تواند تاثیر زیادی در آرامش فکر و خیال و آرامش درونی داشته باشد. ما در اینجا چند نمونه از تمریناتی که می تواند به آرامش ذهن و فکرتان کمک کند اشاره می کنیم:
-
تمرکز
در بسیاری از کلاس های یوگا و در ابتدای کلاس قبل از شروع تمرینات دیگر، یک سرود مقدس یا یک دعای جمعی خوانده می شود. این کار تنها چند دقیقه طول می کشد. شما هم می توانید یک سرود یا آواز که انرژی مثبتی به شما می دهد یا دعایی را برای شروع تمرینات خود زمزمه کنید یا بلند بلند بخوانید. این کار باعث جذب انرژی مثبت و تاثیر مثبتی روی حالت هشیاری شما دارد.
-
آواز خواندن حین تمرین
ما در تمرینات شخصی مان می توانیم خودمان تصمیمی بگیریم که در ابتدای تمرینات آواز بخوانیم یا در حین آن. اواز خواندن در حین انجام تمرینات هم می تواند باعث ایجاد تمرکز و آرامش شود. سعی کنید حین آواز خواندن به این دقت کنید که در کدام قسمت انجام تمرینات احساس راحت تری برای خواندن دارید.
-
حالت دست (مودرا)
یک حالت معمول برای نگه داشتن وضعیت دست، حالت دعا کردن است. در این حالت که در هند به اسم ناماسته معروف است، دست ها روی قفسه سینه و روی هم قرار می گیرند. در این حالت سعی کنید به نحوه قرار گرفتن انگشتان تان روی هم فکر کنید.
اکنون پاهای تان را روی زمین، دست های تان را روی قلب و سرتان را رو به آسمان احساس کنید. سپس کل بدن تان را به عنوان یک جسم واحد در نظر بگیرید و با هوشیاری نفس بکشید. این آرامش بین حرکات می تواند استانداری برای انجام درست تمرینات تان باشد.
البته شما خودتان هم می توانید برای رسیدن به آرامش با یوگا از طراحی خاص خودتان در تمرینات آن استفاده کنید. منتهی سعی کنید اصول این ورزش را یعنی کالبدهای پنج گانه را مدنظر داشته باشید. هرچقدر بیشتر این تمرینات را انجام دهید، خواهید دید که تا چه حد قدرت آرامش بخشیدن به ذهن و درون تان را دارند.
