روش و راه های ترک عادت های بد
همه عادت ها مثل هم نیستند. برخی ترک عادت های بد، برخی را باید با عادت های خوب یا خوب تر جایگزین کرد و برخی را بهتر است نگه داریم و هرگز ترک نکنیم. امسال از بین عادت های بد، عادت بد اهمال کردن و به تعویق انداختن کارها را انتخاب کرده ام و هفت عادت را که زیرمجموعه این عادت بد هستند برایتان توضیح می دهم که بهتر است در سال جدید آنها را کنار گذاشته و با عادات خوب و مؤثر جایگزین کنیم. تا زنده هستیم این عادات بد گریبان ما را می گیرند پس هرچه زودتر، خود را از آنها رها کنیم.
عادت بد اول: عقب انداختن کارها
برای بعضی از ما، به تعویق انداختن همه کارها به صورت عادت درآمده و اگر کمی با خودمان روراست باشیم باید بگویم، تا حدی هم همراه با لذت و خوشی است. چون انگار، به نوعی فرار از زحمت و کار را در پی دارد!
اگر اهمال کاری ما به خاطر عاداتی باشد که طی زمان پیدا کرده ایم، باید به تدریج به ترک آن عادات مشغول شویم تا کلاً ترک شود.
روانشناسان عقیده دارند که برای ترک عادت بد بهتر است عادتی جدید را جانشین عادت نامناسب کنیم (مثل عادت به انجام سریع و به موقع کارها، به جای عقب انداختن آن، یا عادات به آدامس جویدن به جای جویدن ناخن ها) این کارها باید به تدریج ولی با انرژی و محکم انجام شود.
عادت به معنی مأنوس شدن با رفتاری خاص است و انس گرفتن با رفتار و پذیرفتن رفتار جدید نیاز به صرف زمان دارد و اگر عادت قبلی موقتاً برگشت، باید با تمرین دوباره، زمینه را برای ترک آن فراهم کنیم.
عادت بد دوم: بلد نیستم!
در این حالت، به خاطر ترس از نهایت نداشتن و خراب کردن کار، آن را به تعویق می اندازیم! اما راه حل هیچ وقت به عقب انداختن کار نیست، بلکه بهتر است قبل از هر کار در مورد آن مطالعه و تحقیق کنیم، ببینیم شرایط آن کار چیست؟، به چه پیش فرضها و یا زیمنه سازی هایی احتیاج دارد؟ چه منابع یا ضررهایی دارد؟ چقدر با توانایی ها و استعدادهای ما هماهنگی دارد؟
و خلاصه بعد از آن که اطلاعات لازم را به دست آوردیم، تصمیم قطعی برای انجام آن بگیریم و همان تصمیم را عملی کنیم. خوبست از همان اول به این سؤال ها جواب بدهیم، چرا لازم است این کار را فوری انجام دهم؟ نتایج انجام دادن یا ندادن آن چه خواهد بود؟ شرایط انجام آن چیست؟ چه کنم تا کار بهتر و بی نقص تر انجام شود؟ و… این سؤالات را می توانیم از قبل، در یک دفترچه بنویسیم و قبل از انجام هر کاری، به آنها پاسخ دهیم.
عادت بد سوم: یادم نیست!
فراموشکاری، اغلب به دلیل توجه نداشتن به هدف یا اهداف در وظایف و کارهایی که باید انجام دهیم صورت می گیرد برای جلوگیری از آن در درجه اول، نیاز به یک برنامه مشخص داریم، البته رفتارهایی هم برای غلبه بر فراموش کاری توصیه می شوند که عبارتند از: تهیه یادداشت و گذاشتن آنها جلوی چشم (روی آینه، روی کمد یا یخچال و…) استفاده از ساعت زنگ دار یا ساعت موبایل، کمک خواستن از اطرافیان برای یادآوری انجام کار، ضمناً می توان شروع کار را با برنامه تفریحی تطبیق دهیم، مثلاً قبل از آغاز کار، چای شیرینی، بستنی یا… بخوریم! لذت ناشی از برنامه تفریحی باعث می شود انجام کار در خاطرمان بماند و فراموش نشود.
عادت بد چهارم: حال و حوصله ندارم!
در این حال انگار سدی در برابر فعالیت و حرکت مان ایجاد می شود که ما را از هر حرکتی باز می دارد. این سد، با عزم و جزم و تصمیم و پایبندی محکم به کاری که می خواهیم انجام دهیم برداشته می شود، ضمناً با ایجاد انگیزه قوی تر در خود می توان بر آن فائق آمد، بستن عهد با خود و هر روز تکرار آن عهد و انگیزه ها، می تواند کمک کننده باشد.
عادت بد پنجم: شرایط بدنی مناسبی ندارم!
شرایط فیزیکی و بدنی نامناسب مثل بیماری، سردرد، خستگی، فشار خون و… واقعاً باعث تأخیر در کار می شوند اما این ها هم راه حل دارند. مراجعه به پزشک و روانشناس و کلاً اقدام برای درمان و گاهی هم قرار گرفتن در یک وضعیت دلخواه جدید می تواند کمک کننده باشد. مثل زمانی که سردرد داریم و ناگهان یک دوست عزیز و صمیمی را ملاقات می کنیم و سردرد از یادمان می رود. می توان با ایجاد موقعیت های لذت بخش و انجام کارهایی که دوست داریم، دردها را کاهش دهیم.
عادت بد ششم: مهارت کافی ندارم!
گاهی مهارت نداشتن باعث می شود کارمان به موقع انجام نشود. مثل زمانی که می گوییم انشایم خوب نیست تا مثلاً متن را بنویسم، نقاشی ام خوب نیست یا… اما این هم بهانه قابل توجهی نیست، چون به راحتی می توان در حین کار زمانی را برای یادگیری مهارت های جدید در نظر گرفت، گذراندن روزهای مقدماتی در کار مورد نظر، مشورت با صاحب نظران و مطالعه کتاب های مرتبط، می توانند کمک کننده باشند.
عادت بد هفتم: کار را عمداً عقب می اندازم!
شاید این کار بعضی مواقع مفید باشد مثل زمانی که کسی که حافظه ضعیفی دارد درس های حفظی را برای یکی دو روز مانده به امتحان نگه می دارد تا از یادش نرود اما کلاً این کار باعث انباشته شدن کارها می شود و متأسفانه چون ارزیابی صحیحی از زمان صحیح انجام کار نداریم منجر به این می شود که حجم زیادی از کارها روی دست مان می ماند. در این زمینه بهترین کار زمان بندی و برنامه ریزی دقیق کار است و این که اصولاً کاری را برای انجام انتخاب کنیم، که به آن علاقه مندیم.
از همین حالا تصمیم بگیریم و همان زمانی که سفره هفت سین خود را جمع می کنیم، این هفت عادت را هم از زندگی خود جمع کنیم.
