جالب است بدانید، استرس این روز ها به عنوان عاملی شناخته میشود که در حدود ۰۵ درصد از بیماری هایی که برای افراد اتفاق میا فتد؛ تاثیر میگذارد؛ پس میتوان گفت؛ یکی از مهمترین عوامل سلامت و درمان جامع و جایگزین یادگیری، این هست که بیاموزیم چگونه میتوان استرس را مدیریت کرد؛ این فرآیند یادگیری مدیریت استرس با شناخت چهار نوع از انواع مختلف استرس که بر شما تأثیر میگذارد، ممکن میشود؛ و اینکه چگونه این عوامل استرس‌زا (یعنی آنچه از شما تغییر می‌خواهد) به‌عنوان نشانه‌هایی در زندگی‌تان نشان داده یا ظاهر می‌شوند، آغاز میشود؛ به همین دلیل تصمیم گرفته ایم در ادامه در ارتباط با با این موارد با یک دیگر صحبت کنیم.
عوامل استرس به طور کلی به چهار نوع یا دسته تقسیم می شوند: استرس فیزیکی، استرس روانی، استرس روانی اجتماعی و استرس روانی معنوی
استرس فیزیکی:
تروما (آسیب، عفونت، جراحی)، کار فیزیکی شدید/ تلاش بیش از حد، آلودگی محیطی (آفت کش ها، علف کش ها، سموم، فلزات سنگین، نور ناکافی، تشعشع، صدا، میدان های الکترومغناطیسی)، بیماری (ویروسی، باکتریایی یا عوامل قارچی)، خستگی، تامین ناکافی اکسیژن، هیپوگلیسمی I (قند خون پایین)، عدم تعادل هورمونی(بیوشیمیایی)، استرس رژیم غذایی (کمبودهای تغذیه ای، آلرژی ها و حساسیت های غذایی، عادات غذایی ناسالم)، کم آبی، سوء مصرف مواد، مشکلات دندانی، و ناهماهنگی/عدم تعادل اسکلتی عضلانی؛ نمونه هایی از مواردی هستند که میتوانند در شما استرس فیزیکی ایجاد کنند.
استرس روانی:
استرس عاطفی (نارضایتی، ترس، ناامیدی، غم، خشم، اندوه/سوگ)، استرس شناختی (بار اطلاعات، تسریع احساس زمان، نگرانی، گناه، شرم، حسادت، مقاومت، دلبستگی، انتقاد از خود، خود نفرت، کمال گرایی غیرقابل اجرا، اضطراب، حملات پانیک، احساس نکردن خود، عدم احساس واقعی بودن چیزها، و احساس خارج از کنترل بودن/ کنترل نشدن) و استرس ادراکی (باورها، نقش ها، داستان ها، نگرش ها، دنیا) نیز از مواردی هستند که در ایجاد استرس روانی برای افراد تاثیر میگذارند و دخیل اند.
استرس روانی اجتماعی:
مشکلات رابطه، ازدواج (شریک، خواهر و برادر، فرزندان، خانواده، همکاران، کارفرما)، عدم حمایت اجتماعی، کمبود منابع برای بقای کافی، از دست دادن شغل/سرمایه گذاری/پس انداز، از دست دادن عزیزان، ورشکستگی، توقیف خانه و انزوا، نیز میتوانند در ایجاد استرس از نوع روانی اجتماعی دست داشته باشند.
استرس روانی- معنوی:
بحران ارزش ها، معنا و هدف. تلاش بی نشاط (به جای کار سازنده، رضایت بخش، معنادار و رضایت بخش) و ناهماهنگی با باورهای معنوی اصلی خود در ایجاد استرس روانی معنوی در بدن شما نقش دارند.
حال که انواع استرس را به کمک یک دیگر شناختیم؛ باید بگوییم به طور کلی، اگر شما روش درست مدیریت استرس را ندانید یا اصلا استرس خود را کنترل و مدیریت نکنید؛ این مسئله میتواند بر روی بدنتان تاثیر بگذارد؛ به این ترتیب که هنگامی که احساسات، خلق و خوی، عواطف مرتبط با استرس به بدن موارد میشود معمولاً به بیماری روانی یا بیماری روانی مرتبط با منجر میشود؛ که از جمله عوارض و علائم آن میتوان به سردرد، تپش قلب، درد و رنج فیزیکی، رنج شناختی رنج عاطفی، احساس گلو درد، تنفس کم عمق، کف دست‌های مرطوب، خستگی، حالت تهوع، اضطراب، آلرژی، آسم، سندرم‌های خودایمنی مرتبط با عملکرد ناکارآمد سیستم ایمنی، فشار خون بالا و اختلالات گوارشی مانند اسهال، ناراحتی معده، زخم‌های اثنی عشر و بازگشت سندروم مری اشاره کرد.
باید گفت؛ استرس طولانی مدت می تواند منجر به سرکوب عملکرد سیستم ایمنی، افزایش حساسیت به بیماری های عفونی و مرتبط با سیستم ایمنی و سرطان شود. استرس عاطفی همچنین می تواند منجر به عدم تعادل هورمونی (آدرنال، هیپوفیز، تیروئید و غیره) شود که بیشتر با عملکرد سالم سیستم ایمنی تداخل دارد و میزان مقاومت بدن را در مقابل بیماری های مختلف کاهش میدهد.
دسته بندی علائم استرس
در قسمت های قبلی اطلاعات نسبتا زیادی را در زمینه استرس در اختیار شما قرار دادیم؛ اما به منظور بالا بردن هرچه بیشتر اطلاعات شما در این زمینه، در ادامه یک دسته بندی برای عوارض و علائم مختلف استرس بر روی بدن ارائه خواهیم داد.
دسته بندی شناختی
افکار مضطرب، انتظار ترسناک، تمرکز ضعیف، مشکل در حافظه از علائم شناختی هستند که در زمان بروز استرس در بدن شما خودشان را نشان میدهند.
دسته بندی عاطفی
احساس تنش، تحریک پذیری، بی قراری، نگرانی، ناتوانی در آرامش و افسردگی از علائم عاطفی استرس هستند؛ در هننگام بروز آن ها باید در ارتباط با آن دقت به خرج دهید.
دسته بندی رفتاری
از جمله علائم رفتاری عال روانی استرس نیز میتوان به اجتناب از انجام وظایف، مشکلات خواب؛ مشکل در انجام تکالیف کاری؛ بی قراری؛ لرزش؛ صورت کشیده؛ مشت های گره کردن؛ گریان؛ تغییر در رفتارهای نوشیدن، خوردن یا سیگار کشیدن اشاره کرد.
دسته بندی فیزیولوژیکی
سفت یا تنش ماهیچه ها، دندان قروچه، تعریق، سردرد تنشی، احساس ضعف، احساس خفگی، مشکل در بلع، معده درد، حالت تهوع، استفراغ، شل شدن روده ها، یبوست، تکرر و فوریت ادرار، از دست دادن علاقه به رابطه جنسی، خستگی. ، لرزش یا لرزش، کاهش یا افزایش وزن و ضربان قلب بالا یا تپش قلب نیز از علائم و نشانه های فیزیولوژیکی هستند، که در هنگام بروز استرس خودشان را نشان میدهند.
دسته بندی اجتماعی
برخی از افراد در مواقع استرس زا تمایل دارند که با دیگران همراه شوند و به عبارتی استرس خود را با همراهی دیگران سرکوب کنند؛ اما سایر افراد تحت استرس کنار می کشند؛ لازم هست بدانید، در چنین زمان هایی که فرد تحت استرس باشد، کیفیت نیز روابط می تواند تغییر کند.
به عنوان سخن آخر باید گفت، کتامین درمانی یک گزینه درمانی نسبتا جدید برای استرس و اضطراب است که نتایج امیدوارکننده‌ای را در مطالعات بالینی نشان داده است. این دارو به صورت داخل وریدی، اغلب در یک سری انفوزیون با دوز کم در طی چند هفته یا ماه توسط پزشکان متخصص تجویز می شود. کتامین با تعدیل فعالیت برخی از انتقال دهنده های عصبی در مغز، به ویژه گلوتامات، که در تنظیم خلق و خو و رفتار نقش دارد و به این ترتیب در کاهش استرس شما نقش دارد؛ البته لازم به ذکر است پیش از استفاده خود سرانه از چنین دارویی بری درمان و کاهش نشانه های استرس با یک پزشک مشورت کنید و برای درمان این بیماری از او نیز نظرش را بپرسید.
منبع:
