توضیح سلامت روان به کودکان
در کنار بدنی سالم، ما نیاز داریم که از سلامت روان خود نیز مراقبت کنیم. متاسفانه آنقدری که به سلامتی بدن اهمیت داده می شود، به سلامت روان اهمیت داده نمی شود. سلامت روان روی عواطف، انگیزه، امید، ذهن و عملکرد ما تاثیر به سزایی دارد.
سلامت روان در کودکان بسیار مهم است زیرا اگر کودکی با سلامت روان بزرگ شود، به راحتی می تواند دوران بحران نوجوانی را به بهترین شکل بگذراند.
توضیح در ارتباط با سلامت بدن، بسیار ساده تر است، چرا که هم اطلاعات بیشتری وجود دارد و هم افرادی بیشتری برای کمک کردن و درک کردن ما در این موضوع وجود دارند، اما توضیح سلامت روان به کودکان چالش های بیشتری دارد، چرا که تشخیص مشکلات روانی در کودکان به مراتب از تشخیص مشکلات جسمی سخت تر است.
آموزش درک و شناسایی نگرانی های روانی به کودکتان، کمک میکند که کودک خود را نیز بیشتر بشناسد و بپذیرد و در مسیر رشد فکری و عاطفی قدم بردارد.
حال چگونه میتوانیم برای کودکانمان، سلامت روان را توضیح دهیم؟
بهترین راه برای بررسی و توضیح سلامت روان به کودکان، صحبت کردن است، اما این کار به این سادگی ها هم نیست، در این مقاله ما سعی داریم راه های بسیار مفید و مناسبی را ارائه دهیم که شما بتوانید به کودکان خود سلامت روان را توضیح دهید.
توضیح سلامت روان به کودکان در محیطی آرام و لذت بخش:
اولین موضوعی که بسیار مهم است، ایجاد محیطی آرام، صمیمانه و لذت بخش است. باید فضایی باشد که کودک کاملا احساس راحتی داشته باشد و همینطور محیطی سرگرم کننده همراه با جدیت کامل چرا که کودک باید متوجه جدیت این موضوع شود ولی طوری هم نباشد که کودک را خسته کند.
چگونه این محیط سرگرم کننده و آرام را ایجاد کنیم؟
یکی از بهترین گزینه های ایجاد سرگرمی، بازی کردن است. شما می توانید با بازی های مختلف مثل بازی فکری، محیط را برای صحبت کردن با کودک خود آماده کنید.
سعی کنید انتخاب بازی با خود کودک باشد و به او اجازه دهید که بخشی از محیط بازی را هدایت کند مثل بازی های تیمی، بازی هایی که با توپ ها انجام می شود و بازی های فکری.
می توانید به یک پیکنیک بروید یا حتی بخشی از خانه را برای خوردن عصرانه آماده کنید و در کنار هم لذت ببریدو برای هم جوک تعریف کنید و از اتفاقات روز صحبت کنید. می توانید در کنار هم نقاشی کنید، وسیله ای بسازید و آن را رنگ آمیزی کنید. به فرزند خود، اگر علاقه به آشپزی دارد، به آموزش دهید و خیلی از کارهایی که به شما و فرزندانتان حال خوب هدیه می دهد.
همه این موارد به شما کمک می کند که محیط آرام و صمیمیانه برای توضیح سلامت روان به کودکان آماده شود و به درستی و در کمال آرامش پیش برود.
توضیح سلامت روان به کودکان به کمک اطلاعات پزشکی:
کودکان به راحتی می توانند مشکلات جسمی را درک کنند مثلا وقتی که گلو درد می گیرند، درد و سوزش را در ناحیه گلو احساس می کنند و می دانند با خوردن دارو می توانند آن را درمان کنند یا زمانی که کودک دچار آسم است، می داند که در شرایط هایی مثل دوییدن یا در شرایط استرس زا و ترس، شش هایش دچار گرفتی می شود و به سختی نفس خواهد کشید ولی این را هم می داند که چگونه این شرایط کنترل کند.
پس کودکان به دلیل وجود واکنش های بدنی به درک کامل مشکلات جسمی رسیده اند ولی چون مشکلات روانی این علائم را به وضوح ندارند برای کودکان دور از درک او است.
بعد از این که شما محیط صمیمانه و آرام را آماده کردید و به کودک خود این اطمینان را دادید که می تواند به شما اعتماد قلبی داشته باشد و با شما به راحتی صحبت کند، اکنون زمان آن رسیده است که توضیح سلامت روان به کودکان خود را شروع کنید. به آنها آموزش دهید که این مشکلات روانی همگی پایه فیزیکی دارند، همانطور که مشکلات جسمی از مغز شروع می شود. این مشکلات روانی هم وابسته به مغز هستند و عملکرد مغز در مشکلات این چنینی را به طور ساده و روان توضیح دهید.
به عنوان مثال تغییرات شبکه ای در مغز می تواند بر نگرانی های روانی تاثیر بگذارد. به کودک خود چند مورد از مشکلات روانی مثل افسردگی، اختلال اوتیسم، اختلال بیش فعالی(ADHD) و اختلالات دو قطبی را برای او بازگو کنید تا بیشتر با این مشکلات آشنا شود.
بعد از توضیحات کامل مشکلات روانی بر پایه فیزیکی، اکنون زمان آن است که به کودکانتان آرامش خاطر دهید که این نگرانی های روانی هم مانند مشکلات جسمی کاملا قابل درمان و کنترل هستند که می توان به کمک روانشناسان در کنار حمایت های خانواده و جذب عشق از طرف آنها، دارو نیز مصرف کرد.
توضیحات به صورت دقیق، روان و ساده:
بعد از اینکه کاملا به کودک خود توضیحات پایه ای دادید لازم است که مثال هایی را برای کودک خود بازگو کنید که فرزند شما به طور کامل بتواند آن را درک کند چرا که این درک کودک شما، باعث می شود که اگر در چنین شرایطی قرار گرفت به سرعت بتواند مشکل روانی را شناسایی کند و شما را در جریان این مشکل قرار دهد. مثال ها باید به صورت ساده و روان باشد و اگر رنگ و بوی کودکی داشته باشد، بسیار برای فرزند شما جالب و قابل لمس خواهد بود.
به عنوان مثال اگر بخواهید اختلال پانیک یا هراس را برای کودک خود توضیح دهید می توانید با این مثال شروع کنید:
«وقتی داریم در خیابان راه می رویم و متوجه می شویم که ماشینی به سرعت به ما نزدیک می شود، قلب ما شروع می کند به تند تند زدن و ترس تمام وجود ما را در برمی گیرد، همین موضوع باعث میشود که بدن و مغز ما به ما کمک کند تا از آن شرایط نجات پیدا کنیم، پس در این شرایط داشتن چنین احساساتی کاملا طبیعی و لازم است تا بتوانیم از خودمان مراقبت کنیم.»
حال ممکن است در شرایطی قرار گیریم که هیچ خطری ما را تهدید نمی کند مانند رفتن به مدرسه یا همبازی با کودکان دیگر، در محیط عمومی. اگر در چنین شرایطی تپش های پی درپی قلب، تعریق بیش از اندازه، حالت تهوع، لرزش و ترس بیش از انداره را احساس کردیم، ممکن است که دچار اختلال پانیک باشیم چرا که در این شرایط، که خطر وجود ندارد مغز شروع می کند به شبیه سازی محیط در شرایط خطرناک که باعث می شود بی دلیل دچار ترس بیش از اندازه شویم.”
با اینطور مثال ها در توضیح سلامت روان به کودکان، شما به راحتی می توانید به کودک خود آموزش دهید که اگر زمانی این شرایط را تجربه کرد با شما بازگو کند و بتوانید درمان را شروع کنید.
درک کودکانتان همراه با همدردی:
لازمه توضیح سلامت روان به کودکان، این است که اول به طور دقیق و کنجکاوانه به فرزند خود گوش دهید و او را درک کنید چرا که متاسفانه مشکلات روانی همانند نگرانی های جسمی، درک و همدردی نمی شود.
در بخش قبلی توضیح داده شد که برای کودکانتان مثال های متفاوتی در شرایط های مختلف بازگو کنید تا کودک بتواند چنین شرایطی را شناسایی کند و برای شما با اعتماد قلبی و به راحتی تعریف کند، اما از آنجایی که درک نگرانی های روانی، سالهاست که در صندوقچه افکار انسان ها خاک میخورد، بسیار برای کودک سخت است که به راحتی شرایطی را که تجربه کرده است را بازگو کند چرا که می ترسد، خانواده و اطرافیانش او را درک نکنند و تنها بماند برای همین خیلی از کودکان، چنین نگرانی های روانی را پنهان می کنند و بسیاری از آن ها در دادگاه بی عدالت انسان هایی که درکی از این مشکلات ندارند، محاکمه شده اند و می شوند.
اکنون این وظیفه شماست، همانطور که در بخش توضیح سلامت روان به کودکان به کمک اطلاعات پزشکی، بیان شد، به فرزند خود کامل و روان توضیح دهید و کاملا حس اطمینان را به او بدهید که او را درک میکنید و صادقانه با او همدردی می کنید.
حتی می توانید افرادی که می شناسد و دچار این مشکلات هستند را به او معرفی کنید و این موضوع را کاملا طبیعی، مانند بیماری سرطان یا دیابت، جلوه دهید، اینکار باعث می شود کودک شما کاملا به درک درستی از مسائل روانی برسد و آن را بپذیرد و در درمان آن موفقیت کسب کند.
چگونه احساس مقصر بودن و گناه را در کودکمان از بین ببریم؟
امروزه متاسفانه اطلاعات غلط در مورد مشکلات روانی به وضوح در میان مردم وجود دارد که این اطلاعات نادرست باعث شده که خواسته یا ناخواسته به افرادی که دچار اختلالات روانی هستند، آسیب زده شود و آنها را از مسیر رشد فردی، جذب عشق و همسر، جذب پول در جامعه و موفقیت دور کند.
شما باید به کودکانتان آموزش دهید که هیچکدام از این نگرانی های روانی تقصیر آنها نیست و ممکن است برای هرکسی پیش بیاید و کاملا مانند بیماری های فیزیکی طبیعی است.
می توانید به آنها در کنار درمان، آموزش دهید که روی نقاط قوت خود تمرکز کنند و آن را پرورش دهند و بخش اختلالات روانی خود را شجاعانه بپذیرند و خجالت نکشند.
این را به فرزند خود آموزش دهید که او سلامتی خود را به هیچکس بدهکار نیست و باید فقط به افکار خودش و کسانی که او را دوست دارند توجه کند و راه موفقیت را پیش گیرد.
توضیح سلامت روان به کودکان بسیار به آنها کمک می کند که تا حدی اجازه ندهند که رفتار و حرف دیگران در زندگی و مسیر رشد آنها تاثیری بگذارد.
مشکلات روانی نباید به عنوان یک راز بماند، بلکه کاملا باید برای کسانی که در خانواده هستند توضیح داده شود همانطوری که برای بیماری های فیزیکی شفاف سازی انجام می شود برای نگرانی های روانی هم باید این اتفاق شکل گیرد چرا که باعث می شود، کودک حس امنیت داشته باشد و خود را بیشتر بشناسد و احساس عجیب بودن و گناه نداشته باشد.
به طور مداوم کودک خود را مورد بررسی قرار دهید:
روند اختلالات روانی در طول یک فرد میتواند نوسان داشته باشد و حتی کودک ممکن است به مرور اعواطف جدید را احساس کند که دانستن این عواطف جدید، برای روند درمان بسیار الزامی باشد.
در بخش های گذشته اهمیت ایجاد حس اطمینان در کودک مورد بررسی قرار گرفت که چقدر کمک می کند که کودک به طور مداوم بتواند با شما به راحتی صحبت کند.
وقتی کودک متوجه همدردی، عشق شما و درک شما می شود، دید تحلیلی به اختلال روانی خود پیدا میکند و اگر متوجه روند جدیدی در اختلالات خود شد به کمک شما آن را در مسیر درمان قرار می دهد.
اگر شما به طور مداوم شرایط فرزند خود را بررسی نکنید و با او همچنان در محیطی آرام صحبت نکنید، ممکن است که کودکان وقتی در مسیر بزرگ تر شدن و بحران نوجوانی قرار گرفتند، دیگر نتوانند با شما صحبت کنند و از تجربیات جدیدشان شما را آگاه کنند و حس تنهایی و سرخوردگی آنها را در برگیرد.
ایجاد محیطی برای پرسش و پاسخ:
کودکان در ابتدا بعد از اینکه شما توضیحات کامل را آنها دادید، طوفانی از سوالات در ذهن آنها، غوغا می کند و در مسیر رشد آنها، این سوالات بیشتر و بیشتر می شود.
حال بعد از ایجاد حس اطمینان، در کودک خود، زمان آن است که این درک را به کودک خود بدهید که می تواند هر سوالی را از شما بپرسد و شما با هرباری که عاشقانه همراه با درک و همدردی پاسخ کودک خود را بدهید، این حس را به او القا می کنید که میتواند همیشه به شما اعتماد کند و از شما سوالات خود را بپرسد.
اگر زمانی خودتان نیز اطلاعات دقیق و بروزی ندارید حتما از روانشناسان ماهر کمک بگیرید تا در این روند به شما کمک کنند.
صحبت در ارتباط با عواقب ناگوار:
وقتی شما توضیح سلامت روان به کودکان خود را به خوبی بجا آورده اید، دیگر نباید نگران صحبت کردن راجب عواقب ناگوار باشید بلکه باید کاملا و واضح در ارتباط با چنین مسائلی با کودک خود صحبت کنید مانند خودکشی و از او بخواهید هر زمانی که دچار افکار تاریکی شد، با شما درمیان بگذارد.
در چنین شرایطی حمایت و عشق شما، به کودک، امید و انگیزه دوباره می دهد. اگر شرایط خیلی سخت بود، حتما به روانشناس مراجعه کنید.
در پایان
می دانیم که توضیح سلامت روان به کودکان بسیار کار سخت و پیچیده ای است اما شما می توانید با همدردی و عشقی که دارید به کودک خود به طور کامل و دقیق این مسائل را بازگو کنید. به او آموزش دهید که از خود مراقبت کند و خود را دوست داشته باشد و به یاد داشته باشید که باید در این مسیر صبورانه در کنار فرزندانتان بجنگید و مسیر رشد فردی و موفقیت و جذب عشق را برای فرزندانتان هموار سازید.
کلمه کلیدی: توضیح سلامت روان به کودکان
منابع:
https://www.youngminds.org.uk/parent/how-to-talk-to-your-child-about-mental-health/
