چرا بعضی از ما برنامه ریزی نمی کنیم؟
انجام برنامه ریزی در بسیاری از زمینه ها باعث موفقیت و پیشرفت در نتایج کارها خواهد شد. تمام اقداماتی که شما برای رسیدن به یک هدف خاص انجام می دهید با برنامه ریزی صورت می گیرد.
برنامه ریزی به عنوان جزء اصلی در مدیریت هر پروژه ای است و روند این فرآیند به طور کلی به معنای ایجاد نقشه و راهی خواهد بود که ما را به موفقیت می رساند. افراد زیادی از انجام برنامه ریزی برای کارهای خود دوری می کنند، بیشتر این افراد دلایل مشابهی دارند و به طور کلی معتقدند برنامه ریزی نمی تواند دلیلی بر موفقیت و شانس آنها باشد.
برنامه ریزی در هر کسب و کار کوچک و بزرگی نیاز است، اگر شما هم قصد برنامه ریزی دارید ولی نمی توانید خود را برای انجام این کار متقاعد کنید در ادامه مطلب با ما همراه باشید. در این مطلب سعی شده تمام نکات کلیدی برنامه ریزی و دلایلی که شما برنامه ریزی نمی کنید را بررسی کنیم.
دلایل خودداری از انجام برنامه ریزی چیست؟
عقاید مردم به طور کلی متفاوت است و نحوه انجام کارها برای هر فرد افراد زیادی ممکن است مانند شما به این نتیجه رسیده باشند که توانایی انجام دقیق و مناسب کارهای خود را دارند و برنامه ریزی تأثیر آنچنانی در دستیابی به موفقیتشان نخواهد داشت.
با این حال اکثر ما حتی اگر برنامه ریزی هم داشته باشیم ممکن است در یک بازه زمانی احساس گمراهی یا سردرگمی داشته باشیم و مسیر خود را به طور موقت گم کنیم. این یک امر طبیعی بوده و شما می توانید با انجام برنامه ریزی این مشکل را تا حدی برطرف کنید.
ذهن ما مانند یک کتابخانه بزرگ است و روزانه اطلاعات زیادی از طرق مختلف وارد آن می شود. از آنجایی که حجم این اطلاعات زیاد ممکن است نتوانید به درستی مسائل را تفکیک کنید. در این مورد نیاز است اطلاعات کم اهمیت را از ذهن خود خارج کنید.
یکی از راه هایی که می تواند به شما در این مورد کمک کند انجام برنامه ریزی خواهد بود. متأسفانه تعداد زیادی از افراد از اهمیت موضوع برنامه ریزی بی خبرند و طبق عقاید خود نمی خواهند آن را انجام دهند.
طبق تحقیقات انجام شده به این موضوع دست یافتند که اکثر افرادی که برنامه ریزی نمی کنند ۷ دلیل اصلی و مشابه برای این کار دارند. در ادامه به توضیح بیشتر این شش مورد می پردازیم، اگر شما هم جزو یکی از این دسته بندی ها می شوید نشان می دهد به تأمل دوباره در مورد آن احتیاج دارید.
- دستیابی به موفقیت بدون برنامه ریزی هم امکان پذیر است، برخلاف دسته های دیگر که در ادامه گفته شده افراد این گروه از اعتماد به نفس بالایی برخوردارند و می گویند برنامه ریزی به هیچ عنوان ضروری نبوده و خودشان به تنهایی می توانند در زندگی شخصی و کاری خود به موفقیت برسند. در واقع آنها ذهن خود را از موارد زیادی پر می کنند و انتظار دارند تنها با ذهن آگاهی تمام این موارد را انجام دهند. با این حال آنها از این موضوع بی خبراند که این کار تنها حافظه ذهنشان را از موارد بی اهمیت پر می کند و به آنها اجازه نمی دهد به مسائل مهم دیگری توجه کنند. در مواردی هم برای این افراد پیش می آید که از تشخیص اهمیت مسائل مهم باز بمانند یا آنها را فراموش کنند. به طور کلی می توان گفت عزت نفس به آنها اجازه نمی دهد از کارهایی که دیگر افراد موفق از آن استفاده می کنند، هرچند که بتواند کمک کننده باشد. پیشنهاد ما برای این دسته از افراد این است که برنامه ریزی انجام دهند، در این صورت شما یک روند مناسب برای خود ایجاد کردید که موضوعی در آنجا نمانده و به مرور زمان می توانید به تقویت آن بپردازید.
- به زندگی در لحظه اعتقاد دارند، آنها معتقدند برنامه ریزی برای آینده یک موضوع نگران کننده و غیر ضروری است و تنها لازم است در حال زندگی کنند. باید بدانید برنامه ریزی هیچ گاه توسط یک ذهن سرگردان انجام نمی شود، شما برنامه ریزی را با آگاهی کامل انجام می دهید و اتفاقاً برنامه ریزی به شما کمک می کند بدانید در لحظه چه کار کنید. افراد زیادی حین انجام یک کار مهم از مسیر خود جدا شده و به بیراهه می روند و حتی ممکن است خودشان متوجه این موضوع نباشند. به همین دلیل است که برنامه ریزی یک موضوع ضروری بوده و به شما اجازه می دهد تمام شرایط را تحت سلطه خود در بیاورید.
افرادی که در لحظه زندگی می کنند اعتقاد دارند با هر مشکلی، زمانی که پیش می آید باید روبرو شد. با این حال این موضوع برای ۱۰۰ درصد مواقع نمی تواند پاسخگو باشد. زمانی که شما آمادگی لازم را برای حل مشکل پیش رو نداشته باشید، ذهنتان به هم می ریزد و یک سد بزرگ در مسیرتان میبینید که قدرت از بین بردن آن را نخواهید داشت. بنابراین این روش به هیچ عنوان انتخاب افراد عاقل نیست زیرا بی نظمی و متغیرهای پیش بینی نشده زیادی در آن وجود دارد.
- آینده را کسی پیش بینی نمی کند، همه ما حداقل یک بار با این نوع افراد آشنایی داشتیم. آنها عقیده دارند زندگی و موقعیت ها به صورت تصادفی است و نمی توان هیچ کدام را پیش بینی کرد بنابراین برنامه ریزی بی اساس بوده و نتیجه ای نخواهد داشت. یکی از مزیت های برنامه ریزی این است که با انجام آن خود را در یک مسیر و جهت خاص می بینید. تا حدی درست است که ما در جهانی غیرقابل پیش بینی زندگی می کنیم و به درستی نمی دانیم در آینده چه اتفاقی قرار است بیفتد. با این حال برنامه ریزی به معنای پیش بینی تمام شرایط خوب و بدی است که قرار است برای ما به وجود می آید. مطمئناً شما زمانی که پیش زمینه ای داشته باشید و برای حل هر کدام محلی را پیدا کرده باشید در زمان مقابله با محیط ها و شرایط بعد خود را گم نخواهید کرد و به درستی عمل می کنید. این موضوع درست مثل زمانی است که قصد دارید به جای ناشناخته سفر کنید، برنامه ریزی مانند یک راهنما عمل کرده و شما می دانید دقیقاً به کجا می روید و چه چیزهایی ممکن است سر راهتان قرار گیرد.
- برنامه ریزی کوتاه مدت به اندازه کافی خوب است، اگر شما هم برنامه ریزی کوتاه مدت را به برنامه ریزی بلندمدت ترجیح می دهید باید بدانید از بسیاری از مزیت های این کار بهره مند نخواهید شد. افرادی وجود دارند که برنامه ریزی کوتاه مدت را مدتی در زندگی خود به کار بردند و نتایج خوبی از آن گرفتند. درست است که این روند می تواند به شما در انجام امور روزمره کمک کند و کارآمد باشد، اما به طور کلی شما یک فرد برنامه ریز محسوب نمی شوید. بهتر است این کار را در مرحله کوتاه مدت نگه نداشته و آن را به برنامه ریزی بلندمدت تبدیل کنید، در این صورت شما چشم اندازی مناسب از زندگی شخصی و حرفه ای خود را خواهید داشت. برنامه ریزی کوتاه مدت ممکن است به صورت موقتی کارآمد باشد اما برنامه ریزی بلندمدت موثرتر خواهد بود.
این افراد بعد از رسیدن به چند مورد موفقیت، دیگر به اهمیت شروع کار خود توجه نمی کنند. در واقع عزت نفس آنها جلوی دید واقع بینانه شان را گرفته و اجازه نمی دهد درست فکر و عمل کنند، در نهایت خود را در وضعیتی غیر قابل پیش بینی خواهند دید که راه فراری برایشان وجود ندارد. مرحله به مرحله زندگی ما نیز از اهمیت بالایی برخوردار است، مهم این است که اگر هدفی دارید در هر شرایطی به آن پایبند باشید، طبق نقشه پیش بروید، در این صورت خواهید دید همه چیز در کنترلتان است.
- برنامه ریزی تنها اتلاف وقت است، دسته دیگر از افراد برنامه ریزی را اتلاف وقت می دانند و به طور کلی اعتقادی به آن ندارند. به یاد داشته باشید که زندگی همواره در حال جلو رفتن است چه شما آماده باشید و چه نباشید. برنامه ریزی به شما اجازه می دهد که به زندگی و مسائل مختلف بهتر نگاه کنید، در اصل با این کار در مقیاسی بزرگ تمام جزئیات را بررسی کرده و اهمیت بسیاری از موارد را برای خود مشخص می کنید. برای آنکه احساس خود را نسبت به اتفاقات پیش رو بهتر کنید و از پشیمانی جلوگیری کنید پیشنهاد می دهیم برنامه ریزی را حتی برای یک بار امتحان کنید. به مرور متوجه تأثیر زیاد آن در زندگی تان خواهید شد و دیگر به این موضوع که (کاش قبلاً در مورد این موضوع فکر می کردم) کمتر بر می خورید. بعد از انجام برنامه ریزی و یر روی کاغذ آوردن همه چیز، دیگر کاری را از قلم نخواهید انداخت و ذهن خود را برای آنچه پیش رو دارید آماده می کنید.
- برنامه ریزی برای مدیران است، در این دسته می رسیم به افرادی که از این موضوع هراس دارند و طبق عقیده ای که دارند خودشان را به عنوان یک مدیر قبول ندارند. این مشکل معمولا برای افرادی که به توانایی خود اعتماد ندارند، بیشتر به وجود می آید. زیرا آنها بر این باورند که برنامه ریزی کاری سخت و تکنیکی بوده که خودشان به هیچ عنوان قادر به انجام آن نیستند. افرادی بنا به میل خود از مشاوران در این زمینه کمک می گیرند، با این حال باید بدانید برنامه ریزی یک روند ساده است، و برای انجام آن هیچ کس بهتر از خودتان نمی تواند در مورد هدف و آرزوهایتان تصمیم بگیرد. بنابراین تنها نیاز است اهداف خود را به صورت کامل بنویسید و برای هر کدام برنامه ریزی خوبی انجام دهید.
- بهدنبال تأثیر فوری هستید، در دنیای امروزی و پیشرفت تکنولوژی ما به این موضوع عادت کرده ایم که تمام نیازهای خود را به سرعت برطرف کنیم. بنابراین، شخصیتمان نیز عجول شده است اما برنامه ریزی یکی از آنها نیست. برای آنکه تأثیر مناسب برنامه ریزی را ببینید باید کمی صبور بوده و به برنامه پایبند باشید. ممکن است در ابتدا تأثیر آنچنانی از آن نبینید، اما مطمئن باشید برنامه ریزی بلندمدت بهترین راه برای رسیدن بهتر و سریعتر به اهداف و رویاهایتان خواهد بود.
برنامه را روی کاغذ بیاورید
به یاد داشته باشید افراد باهوش و کسانی که به ذهن آگاهی رسیده اند، همگی از این روش استفاده کرده اند. برای آنکه بتوانید تسلط بهتری بر چالشهای مختلف زندگی روزمره و آینده خود داشته باشید بهتر است، آنها را طبق نقشه ای طراحی کنید و برای هر چیزی احتمالات مختلف و برای مشکلات راه حل های مختلف را در نظر بگیرید.
برنامه ریزی، ذهن شما را از مسائل کم اهمیت دور می کند و اجازه می دهد تنها به مسائل مهم زندگی خود توجه کنید و به سمت آنها پیش بروید. با این کار دیگر دچار برهم ریختگی ذهن نمی شوید و با ذهنی باز نسبت به مسائل اتفاق افتاده در پیش رویتان عکس العمل نشان می دهید. مطمئناً پس از مدتی که از انجام برنامه ریزی و عمل به آن می گذرند متوجه تأثیر فوق العاده آن در زندگی خود خواهید شد و مشاهده می کنید چقدر حال عمومی تان بهتر است.
افراد موفق زیادی با جملات کاربردی خود سعی کردند اهمیت برنامه ریزی را نشان دهند، برای مثال بنجامین فرانکلین می گوید زمانی که در آماده شدن شکست بخورید در حقیقت خود را برای شکست آماده کرده اید. این موضوع درست مثل زمانی است که بازی های استراتژیک انجام می دهید. در حقیقت زندگی نیز یک روند استراتژیک را میطلبد، افراد مختلف استراتژی های مختلفی را به کار می برند، برای مثال افرادی هستند که از ابتدا با روحیه جنگنده پیش می روند و قصد دارند همه چیز را تصاحب کنند و دسته ای دیگر میخواهند آرام و پیوسته پیش بروند.
نکات مهم برنامه ریزی
اگر شما خود را به عنوان یک برنامه نیز خوب می شناسید باید بدانید که اجرای آن نیز به اندازه ریختن برنامه مهم است. ممکن است در شرایطی نتوانید به برنامه ریزی خود عمل کنید، در این صورت سعی کنید دل سرد نشده و انجام دیگر مراحل برنامه ریزی را به تعویق نیاندازید. به تعویق انداختن برنامه ریزی شما را از دستیابی به برنامه های مؤثر دیگر بازمیدارد.
و در نکته آخر به شما میگوییم ایده آلیست نباشید، افراد زیادی از اینکه می دانند در مورد موضوعی اطلاع ندارند به طور کلی سمت آن نمی روند و معتقدند یا باید در کاری بهترین باشند یا اصلا آن را انجام ندهند. این تفکر تنها جلوی مسیر شما را از رسیدن به فرصت های بهتر خواهد گرفت. اگر فکر می کنید اطلاعات کافی در مورد برنامه ریزی ندارید نگران نباشید قدم اول را برداشته و سعی کنید دانش خود را افزایش دهید. برای مثال می توانید از برنامه ریزی افراد موفق ایده گرفته و آنها را در زندگی خود به کار ببرید.
تمرکز و انجام کارهای مختلف می تواند برای افراد زیادی یک چالش بزرگ باشد به طوری که در اکثر مواقع نمیتوانند آن را شروع یا حتی به اتمام برسانند. برنامه ریزی معمولا به صورت کوتاه مدت و بلندمدت وجود دارد که برنامه ریزی کوتاه مدت می تواند در انجام کارهای روزمره تان مفید واقع شود با این حال این نوع برنامه ریزی همیشه نمی تواند نتایج مناسبی را برای آینده تان در پی داشته باشد. زندگی شما مانند یک پازل است که به مرور زمان قطعات آن را کنار یکدیگر چیده و تکامل پیدا می کنید.
سخن آخر
افراد زیادی به دلایل مختلف از جمله حس آماده نبودن و عزت نفس ضعیف در مراحلی از زندگی رشد خود را متوقف می کنند. اگر حس می کنید در زندگی خوشحال نیستید و همه چیز به تعویق افتاده است، نیاز دارید روند دیگری را برای ادامه زندگی خود انتخاب کنید. برنامه ریزی می تواند برای شما در مسئله رشد، رسیدن به رویا و چشم اندازها کمک بزرگی باشد. ذهن ما طوری ساخته شده است که می خواهد به هر آنچه فکر می کند دست پیدا کند. شما با انجام برنامه ریزی در حقیقت ذهن خود را آماده کرده اید و مسائل کم اهمیت و پراهمیت را تفکیک می کنید. در این صورت دقیقاً میدانید چه چیزی را می خواهید و برای شما مناسب است. در مرحله ای ممکن است شما حتی به یک برنامه ریزی موفق رسیده باشید، اما خود در وضعیتی میبینید که به انجام برنامه پایبند نبوده و طبق آن پیش نمی روید. این موضوع نیز دلایل خاص خود را دارد که می تواند از موارد زیر نشأت بگیرد.
منابع:
- https://enablesnp.com/2019/05/01/seven-reasons-why-we-avoid-planning-ahead-and-what-to-do-about-them/
- https://www.speakingtree.in/blog/why-we-dont-plan
- https://harappa.education/harappa-diaries/what-is-planning-importance-of-planning
