عزت نفس در مادران تازه کار

اولین رویداد مهم برای تغییرات اصلی زندگی بانوان، زایمان یا به اصطلاح وضع حمل عنوان شده است. گرچه که ممکن است بانوانی که تجربه این اتفاق مهم را نداشته اند، اظهار کنند که اتفاقات دیگری چون ازدواج، شکست در روابط عاطفی، موفقیت های شغلی و … این تحول عظیم را در زندگی شان ایجاد کرده باشد، اما روانشناسان معتقدند عزت نفس در مادران تازه کار پس از این رویداد مهم دچار تزلزل و افت شدید می شود. همانطور که می دانیم عزت نفس شالوده اصلی برای شخصیت هر فرد قلمداد می شود.

عناوین مقاله

ضرورت توجه به مادران تازه کار مشکلات زنان پس از زایمان ۱. نیازهای حیاتی ۲. نیازهای مرتبط با امنیت ۳. عشق و وابستگی ۴. احترام ۵. شکوفایی زمان طلایی مادر و فرزند کلام آخر منبع :

تغییرات فیزیکی، تغییرات هورمونی، ریزش مو، تغییرات پوست و نوسانات اخلاقی، هر یک می توانند باعث کاهش عزت نفس هر خانمی باشند. حال با وجود هجوم غیرمنتظره تمامی این تغییرات بر اثر زایمان، بی شک افت اعتماد به نفس بیش از همه برای مادران تازه کار، ملموس خواهد بود.

در این مقاله سعی بر آن داریم که با بررسی عوامل کاهش اعتماد به نفس در مادران به ویژه مادران تازه کار و ارائه راهکار برای افزایش مجدد آن، گامی مهم برای از بین بردن ترس هر بانویی از این اتفاق شیرین برداریم.

ضرورت توجه به مادران تازه کار

بی شک تغییرات اعمال شده پس از زایمان، مخصوصا کاهش شدید عزت نفس در مادران تازه کار، قابل حدس خواهد بود. بر همین اساس بسیاری از بانوان برای دوران بعد از وضع حمل، برنامه ریزی و تلاش بسیاری می کنند که با حداقل مشکلات رو به رو شوند، بتوانند از این دوران نهایت لذت را ببرند و از تغییرات ناگهانی جلوگیری به عمل آورند. با این حال تمامی بانوان بر این موضوع که زندگی آن ها به دوران قبل و پس از بچه دار شدن تقسیم می شود، مهر تایید زده اند.

به طور حتم شناخت تغییرات اساسی هر زنی پس از زایمان با صبوری و کمک اطرافیان روند بهبود را تسریع خواهد کرد. عدم توجه به این تغییرات در طولانی مدت، دشواری هایی را در پی خواهد داشت. سلامت روحی و جسمانی، اعتماد به نفس و … همگی موضوعات خطیری هستند که همواره انتظار می رود پس از اتمام زمان بارداری به حالت اولیه بازگردند، اما متاسفانه همیشه این مهم رخ نمی دهد و نیاز به پیگیری و توجه بیشتری خواهد داشت.

ضرورت توجه به مادارن مبتدی از افزایش چشمگیر افسردگی ناشی از زایمان نشات می پذیرد. چنانچه این موضوع در هفته های اولیه پس از زایمان مادر مورد بررسی و پیگیری قرار نگرفته و بهبودی حاصل نشود، برای درمان و رفع مشکل، مراجعه به پزشک پیشنهاد می شود.

مشکلات زنان پس از زایمان

موضوع کاهش عزت نفس در مادران تازه کار، به دلیل نداشتن تجربه زایمان و حس مادری، بیش از بقیه مورد اهمیت است. بانوان در تجربه زایمان فرزندان دیگر خود، با استفاده از تجربه وضع حمل قبلی تا حدود زیادی می توانند تعادل امور را به دست گرفته و به روند بهبود سرعت دهند. اما مادران مبتدی برای ایجاد تعادل میان انتظارات دیگر افراد خانواده مخصوصا فرزند و درخواست های خود در تلاش بیشتری خواهند بود.

قطعا کمک پدر خانواده و برابری انجام وظایف، یکی از ساده ترین و مبتدی ترین راهکارهایی است که موازنه و اعتدال را در امورات شخصی و خواسته های مادر به وجود خواهد آورد. با تجربه حس مرد سالاری در دنیا برای اکثر زنان و اولویت قرار دادن نیازهای همسر در راس امور و همچنین سرکوب نیازهای خود، مشکلات زیادی سر راه قرار خواهد گرفت. عدم موفقیت در ادامه رابطه فردی یکی از این چالش ها خواهد بود.

هر انسانی از بدو تولد دارای نیازهای بی شماری است که فرد و اطرافیان وی در راستای رفع این نیازها در تلاش و تکاپو خواهند بو د. اساس خانواده برای رفع نیازهای مادی و معنوی یکدیگر شکل می پذیرد. پس از تولد فرزند به جهت ورود شخص تازه وارد به این خانواده، با برنامه ریزی برای امور و صرف وقت مقتضی برای هر یک می توان پاسخگوی تمامی این ضرورت ها بود.

در ادامه به بررسی ۵ نیاز اساسی بانوان خواهیم پرداخت، چرا که عدم آگاهی و چشم پوشی از این نیازها، نه تنها کاهش اعتماد به نفس، بلکه تبعات بسیاری را در پی خواهد داشت.

۱. نیازهای حیاتی

شناخت نیازهای فردی و ارضای آن ها، انسان را در راستای آگاهی کامل از خود یاری می کند. برای پرورش عزت نفس در مادران تازه کار، شناخت و عدم سرکوب هر یک از این نیازها الزامی است.

هر انسانی دارای نیازهای حیاتی یا به اصطلاح فیزیولوژیکی است. این الزامات ضرورت هر فرد برای ادامه حیات خواهد بود. درخواست هایی که هر فرد به صورت طبیعی در تمامی دوران زندگی خواهد داشت مثل آب، غذا، هوا، خواب، پناهگاه، لباس و تولید مثل که از انسان های اولیه تا ابد یکسان است، چرا که شرط حیات، رفع این درخواست ها خواهد بود.

توجه و رسیدگی به فرزند نیز از دیدگاه روانشناسان، نیاز مهمی برای مادر تلقی می شود. این جزء جدایی ناپذیر برای مادران، در تمامی نیازهای آن ها ملموس بوده و نمی توان آن را در دسته ای جداگانه قرار داد. هر مادری با تجربه این حس شیرین، تمامی نیازهای فرزند را با نیازهای خویش آمیخته می داند و در صدد رفع آن ها بر می آید. به طوری که حتی خواب و با خوراک خود را برای برطرف کردن خواسته فرزند خود به تعویق می اندازد.

چشم پوشی مادر از نیازهای اساسی خود مثل خواب برای تامین خواسته های کودک

۲. نیازهای مرتبط با امنیت

از دیگر نیازهای هر زنی، مخصوصا مادران حس امنیتی است که از راه های مختلف تامین می شود. یکی از معضلاتی که عزت نفس در مادران تازه کار را متزلزل می سازد، عدم وجود امنیت شغلی است. علاوه بر حس امنیت در جامعه که هر فردی نیازمند آن خواهد بود، امنیت شغلی موضوعی مهم برای افراد تلقی می شود. نگرانی برای از دست دادن جایگاه اجتماعی و شغلی، برای هر فرد نگران کننده است. این موضوع در زنان سرپرست خانوار، بیش از دیگر افراد مشهود است و تامین نیازهای دیگر را تحت تاثیر قرار می دهد.

امنیت در جوامع امروزی فقط مصونیت از خطر نیست؛ بلکه حفاظت از سلامتی مادر و فرزند نیز نوعی حس امنیت را به ایشان القا می کند. علاوه بر معاینات پزشکی لازم برای مادر و فرزند، اختصاص زمانی برای ورزش، علاوه بر بهبود شرایط فیزیکی، می تواند تاثیرات مثبتی برای حفظ روحیه وی باشد.

تغییرات بدن در طول دوره زایمان به صورت تدریجی ایجاد شده است و به مرور می تواند به حالت اولیه برگردد، ولی داشتن حس خوب ناشی از اندام سالم و متناسب می تواند به افزایش اعتماد به نفس در مادران تازه کار کمک کند.

۳. عشق و وابستگی

تغییرات فیزیکی و هورمونی حاصل از زایمان، برای هر زنی تغییرات اخلاقی را در پی خواهد داشت. ادامه این دگرگونی در خلق و خو، عزت نفس در مادران تازه کار را کاهش می دهد و ایشان را برای ادامه رابطه عاطفی با همسر، دچار مشکل می کند.

به علت اشتغال به کارهای خانه و فرزند، ارتباط مادران با دوستان و خانواده کاهش چشمگیری خواهد یافت. همین موضوع می تواند به افسردگی آن ها دامن زده و تبعات جبران ناپذیری را برای تمامی افراد خانواده رقم بزند. کمک اطرافیان به ویژه همسر برای حفظ روحیه و شادابی مادر، می تواند به بهبود شرایط روحی وی کمک شایانی کند.

نتیجه بازتاب سلامت روحی و روانی مادر خانواده، بر روابط صمیمانه وی با همسر، میوه شیرینی خواهد داشت. نتیجه ای که اکثر طلاق های عاطفی در جوامع امروزی را شامل می شود. ارتباط صمیمانه زوجین پس از پشت سر گذاشتن دوره بارداری مادر، برای هر دو دلچسب خواهد بود. بدون شک برای حفظ روابط موفق، تلاش هر دو طرف لازم و ضروری است بر همین اساس، مادران تازه کار نیز نباید به دلیل رسیدگی و مشغله زیاد به فرزند از وظایف همسری خود چشم پوشی کنند.

عشق و علاقه میان زوجین و تداوم آن برای داشتن خانواده ای مستحکم

۴. احترام

در بسیاری از جوامع، به دلیل عدم شناخت صحیح جایگاه و منزلت زنان، لطمه جبران ناپذیری به عزت نفس در مادران تازه کار، وارد می شود. بدون شک جایگاه یک مادر پس از سپری کردن زمان بارداری، باید ارتقا یابد و از زحمات وی قدردانی شود. متاسفانه این موضوع در بعضی جوامع به خوبی رعایت نشده و به دلیل توجه زیاد به فرزند تازه متولد شده، از شان یک زن چشم پوشی می شود.

پس از تولد فرزندان به ویژه فرزند اول، نباید این حس به زن القا شود که آزادی خود را برای همیشه از دست داده است و همواره باید در خدمت خواسته های خانواده باشد. یک زن دارای شخصیت و جایگاه والایی است که با کسب جایگاه مادری، باید این جایگاه مورد احترام بیش از پیش قرار گیرد.

ضرورت احترام و تقدیر از جایگاه فردی زن به دور از منزلت اجتماعی به دلیل حفظ عزت نفس زنان

بسیاری از زنان برای دریافت تایید دیگران، خود را قوی جلوه داده به طوری که اطرافیان این تصور غلط را از مادر تازه کار خواهند داشت که تمامی وظایف محوله را به خوبی انجام داده و نیازی به کمک دیگران ندارند. عدم توانایی و محدودیت زمان برای انجام امور، باعث تناقض و در نتیجه کاهش شدید عزت نفس در مادران تازه کار می شود. این رفتار غیرطبیعی، چرخه نادرستی است که سودی برای هیچ یک از اعضای خانواده نخواهد داشت.

۵. شکوفایی

مادر همواره بدون در نظر گرفتن جایگاه اجتماعی و شغلی، مورد احترام و تحسین خواهد بود. اهمیت عزت نفس در مادران تازه کار، برای بازگشت به موقعیت شغلی خود نیز نمایان است. بانوان با داشتن توانایی و منزلت اجتماعی دارای قدرت زیادی هستند. نباید ترس از دست دادن این جایگاه برای همیشه، یک زن را از چشیدن لذت شیرین مادری منع کند.

هر انسانی به طور عادی کمال گرا است و پس از داشتن فرزند تمامی مواهب را برای فرزندان خویش طلب می کند. چه بسا والدینی که خواسته های فرزند را بر نیازهای شخصی، مقدم دانسته و برای ساماندهی به آن ها تلاش می کند. هر مادری نیاز به بستری برای شکوفایی خود و استعدادهایش دارد که بتواند در کنار رشد فرزندان، برای آینده ای بهتر خود و خانواده را مهیا سازد. این بستر با برنامه ریزی زوجین برای تقسیم وظایف، محقق خواهد شد.

همکاری و توافق زوجین برای داشتن تعامل در امور، به سبب ایجاد اعتدال و شکوفایی مادر

زمان طلایی مادر و فرزند

محدودیت زمان برای تمامی افراد موضوعی غیرقابل انکار است. مادران تازه کار به دلیل نداشن تجربه، این کمبود را بیش از همه احساس می کنند و ممکن است برای انجام برخی امور، طلب کمک کنند. ولی این مسئله نباید با کمبود عزت نفس در مادران تازه کار، اشتباه گرفته شود. حامی خوب برای مادر تازه کار و فرزند، زمان و بستر مورد نیاز را فراهم می آورد. حتی اگر دیگران سعی بر انجام وظایف نوزاد داشته باشند، پیشنهاد می شود که خود مادر برای آن اقدام کند، چرا که این موضوع به ارتباط قوی میان مادر و فرزند خواهد شد. حمایت اطرافیان در زمینه های دیگر، مانند خانه داری، اثربخش و مفید خواهد بود.

محدودیت زمانی برای انجام امور محوله در زنان، دلیل نیاز به حمایت افراد است.

روانشناسان زمان طلایی برای رسیدگی روحی و جسمی به یک کودک را سه سال اول زندگی وی مطرح کرده اند و معتقد هستند پرورش هرچه بهتر نوزاد در این دوران، صدمات دوران نوجوانی و جوانی را تقلیل خواهد داد. به بیان بهتر، رشد فردی فرزندان در سه سال اول زندگی آن ها، زمینه ساز سلامت جسمی و روانی آن ها را فراهم می آورد.

باید خاطر نشان ساخت بدن مادر نیز در این سه سال، خود را بازیابی کرده و به حالت قبل از بارداری برمی گردد. پس از زایمان حتی در صورت دادن شیر خشک به فرزند، بدن انرژی مضاعف بدن را به چربی تبدیل و آن را ذخیره می کند که برای داشتن شیر کافی نوزاد، همواره آمادگی خود را حفظ کند. مراقبت های لازم و اختصاص زمان کافی به سلامت جسم، در کنار پرورش فرزند باید از اولویت های مادر در این زمان طلایی باشد.

کلام آخر

تامین نیازهای زنان به ویژه نیازهای عاطفی، به دلیل پی ریزی ساختار عاطفی نوزاد، بسیار حائز اهمیت است. این موضوع مستقیما بر اعتماد به نفس وی اثرگذار خواهد بود. چه بسا کمبود عزت نفس در مادران تازه کار به دلیل نداشتن تجربه کافی برای پرورش صحیح فرزند، صدماتی جبران ناپذیر برای بلوغ عاطفی نوزاد در آینده رقم بزند. می توان نتیجه گرفت که توجه کافی به مادر پس از زایمان و در نتیجه رسیدگی بهتر به نوزاد توسط ایشان، از آسیب های دوران نوجوانی و جوانی فرزند جلوگیری به عمل خواهد آورد.

مادری بی تجربه ممکن است برای رفع نیازهای پایه خود دچار مشکل باشد. مشکلات تامین نیازهای مادی و امنیت از موضوعاتی است که در صورت غیبت شریک زندگی، بیش از همه خودنمایی می کنند. بدون شک یک مادر، برای مراقبت و تامین خواسته های کودک به یک حامی نیاز دارد.

انعطاف پذیری یک مادر برای قبول و انجام مسئولیت های خویش و فرزند، مثال زدنی و قابل تحسین است. بسیاری از مادران تازه کار این موضوع را تایید کردند که پس از زایمان توانسته اند با کمی تغییر و خلاقیت، معاشرت های دوستانه و قابل قبولی در راستای رشد فرزند و بهبود حال خود ایجاد کنند. هدف از بیان تمامی این موارد داشتن سلامت روانی برای خانواده ای مستحکم است.