چگونه مهارت های تفکر نقادانه را بهبود دهیم؟
مهم نیست در چه طبقه ای از اجتماع قرار دارید یا به چه صنعتی علاقه دارید یا چقدر تا به حال در زندگی تجربه کسب کرده اید، همه ما اهمیت مهارت های تفکر نقادانه یا تفکر انتقادی را از نزدیک دریافت کرده ایم.
در واقع، فقدان چنین مهارت هایی می تواند سبب شکست شغلی فرد شود، زیرا عواقب ناتوانی فرد در پردازش و تجزیه و تحلیل مؤثر اطلاعات، می تواند بسیار مخرب باشد.
توانایی تفکر نقادانه در جامعه امروزی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. اگر همه افراد جامعه یاد نگیرند نقادانه فکر کنند، می توان بسیاری از موارد را در معرض خطر دانست
یعنی اگر مردم نتوانند نقادانه فکر کنند، نه تنها چشم انداز خود را برای پیشرفت در صنایع مورد نیاز از دست می دهند، بلکه به راحتی در برابر مواردی مانند تقلب و کلاهبرداری نیز مستعد می شوند.
با در نظر گرفتن این موضوع، احتمالاً به این موضوع فکر می کنید که چه کاری می توانید انجام دهید تا مطمئن شوید که یکی از این نوع افراد نیستید.
توسعه مهارت های تفکر نقادانه چیزی است که به طور قابل توجهی نیاز دارید. بهتر است با کاوش در تعریف تفکر نقادانه و مهارت هایی که شامل آن می شود، درنهایت مهارت های تفکر انتقادی را مورد تحلیل و بررسی قرار دهیم.
درنتیجه با ما در این مقاله همراه باشید تا به صورت تحلیلی و با بررسی دقیق، انواع مهارت های تفکر انتقادی را مورد بررسی و تحلیل قرار دهیم.
بدون شک تفکر نقادانه همانند آسمانی است که انتها ندارد و با توجه به زمینه کار یا عمل شما و نوع برخورد شما می تواند تفاوت های بسیاری با تفکر نقادانه دیگر افراد داشته باشد؛ اما مهارت های کسب آن شاید یکسان باشد.
تفکر نقادانه چیست؟
مانند بسیاری از موضوعات باید در اینجا نیز با این پرسش آغاز کنیم که مساله مد نظر ما چیست؟ چه موضوعی را در حال بررسی هستیم؟
حتی اگر می خواهید متفکر نقادانه بهتری باشید، بهبود چیزی که نمی توانید تعریف کنید دشوار است. تفکر نقادانه تحلیل موضوع، موقعیت، حقایق، داده ها یا شواهد مربوط به آن است.
در حالت ایده آل، تفکر نقادانه باید به صورت عینی انجام شود. به این معنا که بدون تأثیر احساسات، نظرات یا سوگیری های شخصی و صرفاً بر اطلاعات واقعی تمرکز دارد.
تفکر نقادانه مهارتی است که به شما این امکان را می دهد تا در حد توان خود تصمیمات منطقی و آگاهانه بگیرید.
برای مثال، کودکی که هنوز چنین مهارت هایی را کسب نکرده است، ممکن است بسیاری از افسانه ها و داستان هایی که والدین او در کودکی گفته اند را باور کند.
مهارت های حیاتی تفکر نقادانه چیست و چگونه می توانید آن را بهبود بخشید
در حالی که هیچ استاندارد جهانی خاصی برای اینکه مهارت های تفکر نقادانه چیست و به چه نحوی می توان آن ها را کسب کرد، وجود ندارد.
اما در این مقاله به برخی از این مهارت ها به صورت خلاصه اشاره شده است که چگونه با استفاده از آن ها می توان تفکر نقادانه را بهبود بخشید.
تمرکز بر این موارد می تواند شما را در مسیر تبدیل شدن به متفکر نقادانه ای ماهر و خوب قرار دهد.
شناسایی
اولین قدم در فرآیند تقویت مهارت های تفکر نقادانه، شناسایی موقعیت، مشکل و همچنین عواملی است که بر تفکر نقادانه تأثیر می گذارد.
هنگامی که تصویر روشنی از موقعیت و افراد، گروه ها یا عواملی که پ تحت تأثیر قرار دارند، وجود داشته باشد، می توانید به صورت عمیق تری به اصل موضوع و راه حل های بالقوه آن بپردازید.
پرسش های اصلی
هنگام مواجهه با هر موقعیت، سؤال یا سناریوی جدیدی، صبر کنید تا در ابتدا فهرستی از وضعیت امور تهیه کنید و سؤالات زیر را در ابتدا بپرسید:
- چه کسی چه کاری را انجام می دهد؟
- دلیل رخدادی که در حال وقوع است چیست؟
- نتایج نهایی چیست و چگونه می توانند تغییر کنند؟
انجام تحقیقات
هنگام مقایسه و بررسی و تحلیل مشکلات در هر نوع موقعیتی، توانایی تحقیق کردن، امری کلیدی و عامل مهمی برای موفقیت در حل آن مشکل است.
منظور از تحقیق در اینجا انجام پژوهش ها و تحقیقاتی است که دارای منابع معتبر باشد و شما را به نتیجه گیری و راهبردهای خاص حتما برساند.
شناسایی سوگیری ها
این مهارت می تواند بسیار دشوار باشد، زیرا حتی باهوش ترین افراد در میان ما نیز ممکن است تعصبات را به خوبی تشخیص ندهند.
متفکران نقادانه تمام تلاش خود را برای ارزیابی عینی اطلاعات انجام می دهند. خود را به عنوان قاضی در نظر بگیرید که می خواهید ادعاهای هر دو طرف بحث را ارزیابی کنید.
اما همچنین باید سوگیری هایی را که هر طرف ممکن است داشته باشد را در نظر داشته باشید. انجام چنین امری پیشرفت خوبی در مسیر داشتن تفکر نقادانه است.
این که بتوانید بیاموزید چگونه تعصبات شخصی که ممکن است قضاوت شما را مورد آسیب قرار دهد، کنار بگذارید، از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. تعصب عامل از بین بردن تفکر نقادانه است.
برای این منظور باید شجاعت داشته باشید و افکار و فرضیات خود را صراحتا و بدون تعصب خاصی بیان کنید و مورد بحث قرار دهید. چنین امری برای یادگیری و فهم دیدگاه های مختلفی که افراد دارند، امری ضروری است.
خود را به چالش بکشید تا شواهدی را که باورهای شما را شکل می دهد شناسایی کنید و ارزیابی کنید که آیا منابع شما معتبر هستند یا خیر.
باید به این نکته توجه داشته باشید و آگاه باشید که سوگیری در خصوص موضوعات مختلف می تواند در طول زمان به وجود آید. هنگام ارزیابی اطلاعات یا استدلال ها، موارد زیر را باید بپرسید:
- بیان موضوع به نفع چه کسی است؟
- آیا منبع اطلاعات از اعتبار کافی برخوردار است یا خیر؟
- آیا منبع اطلاعاتی را که باورها یا ادعاهای آن را قبول ندارید، نادیده می گیرید یا آن ها را نیز مهم می شمارید؟
استنتاج
توانایی استنتاج و نتیجه گیری بر اساس اطلاعات ارائه شده، یکی دیگر از مهارت های مهم برای تسلط و داشتن مهارت های تفکر نقادانه است.
اطلاعات همیشه به صورت خلاصه نیست و گاهی نیاز است که اطلاعات موجود مورد بررسی و تحلیل بیشتری قرار گیرد.
در این خصوص باید اطلاعاتی که به دست می آورید را مورد ارزیابی و تحلیل دقیق قرار دهید و بر اساس داده های خام نتیجه گیری نهایی کنید.
توانایی استنتاج به شما امکان می دهد هنگام ارزیابی موضوعات ، نتایج مهم را بررسی و کشف کنید. همچنین توجه به این نکته ضروری است که همه استنباط ها صحیح نخواهند بود.
به عنوان مثال، اگر بخوانید که وزن شخصی 260 پوند است، ممکن است استنباط کنید که او اضافه وزن دارد یا ناسالم است. با این حال، سایر داده های داده مانند قد و ترکیب بدن ممکن است نتیجه گیری شما را تغییر دهد.
استنباط نوعی حدس آموزشی است و توانایی شما برای استنتاج صحیح را می توان با تلاش برای جمع آوری هرچه بیشتر اطلاعات قبل از نتیجه گیری، تقویت کرد.
هنگامی که با سناریو یا موقعیت جدیدی برای ارزیابی مواجه شدید، ابتدا سعی کنید سرنخ هایی را جستجو کنید.
چیزهایی مانند نکات مهم یا تصاویر خاص، سپس از خود بپرسید که چیزی امکان دارد در آینده رخ دهد. با انجام این موارد مهارت های تفکر نقادانه خود را بهتر از قبل سازید.
تعیین ارتباط
یکی از چالش برانگیزترین بخش های تفکر نقادانه این است که بفهمید چه اطلاعاتی برای شما مهم تر است.
در بسیاری از سناریوها، اطلاعاتی به شما ارائه می شود که ممکن است مهم به نظر برسند، اما ممکن است تنها جزئ کوچکی از یک مورد بسیار بزرگ باشد.
بهترین راه برای بهتر شدن در تعیین ارتباط و درک میزان اهمیت جزئیات، درک روابط موفق در موردی چیزی است که می خواهید بفهمید.
در این خصوص باید در ابتدا برخی سوالات مهم را از خود بپرسید: آیا شما وظیفه یافتن راه حل را دارید؟ آیا باید روندی را شناسایی کنید؟ اگر هدف نهایی خود را مشخص کرده اید و می توانید از آن برای قضاوت خود استفاده کنید؟
کنجکاوی
اینکه به آسانی و به سهولت هر اطلاعاتی که به شما می رسد را بپذیرید، نه تنها به طور کلی تفکر نقادانه را زیر سوال می برید بلکه در طول زمان نیز بسیاری از مشکلات دیگر برای شما به وجود می آید.
از جمله ویژگی هایی که برای تقویت روحیه و تقویت مهارت های تفکر نقادانه، کنجکاوی و جست وجو است.
همه ما به طور طبیعی کنجکاو هستیم. بدون شک هر والدینی که با هجوم سوال “چرا؟” از طرف فرزند خود مواجه شده است، گواه این مطلب است.
اگرچه ممکن است به نظر برسد که ذهن کنجکاو، چیزی است که شما با آن متولد شده اید، اما یابد بدانید که همچنان می توانید خودتان را برای پرورش کنجکاوی آموزش دهید.
تنها چیزی که لازم است تلاش آگاهانه برای پرسیدن سؤالات درباره چیزهایی است که در زندگی روزمره خود می بینید. سپس می توانید برای پیگیری این سؤالات زمان بگذارید.
توانایی پرسیدن سؤالات، مهارت مهمی است که باید ایجاد شود و امتیازات بیشتری برای داشتن تفکر نقادانه یا انتقادی است.
به بهترین متفکر نقادانه تبدیل شوید
تفکر نقادانه برای هر کسی که به دنبال داشتن حرفه موفق در دانشگاه و زندگی پربار پس از فارغ التحصیلی است، نقشی حیاتی دارد.
توانایی شما برای تحلیل و ارزیابی عینی موضوعات و موقعیت های پیچیده، همیشه مفید خواهد بود. با تمرین و اصلاح مهارت تفکر نقادانه بالا، پتانسیل خود را در خصوص این موضوع افزایش دهید.
اکثر افراد بزرگ، گذر زمان زندگی خود در دانشگاه و آموزش را به عنوان نقش مهمی در توسعه توانایی های تفکر نقادانه خود می دانند.
اگر می خواهید مهارت های خود را به گونه ای بهبود بخشید که بتواند روی زندگی و حرفه شما تأثیر بگذارد، آموزش عالی مکانی فوق العاده برای دستیابی به آن است.
هشت مهارت برتر تفکر نقادانه
مانند بسیاری از مهارت ها، تفکر نقادانه چیزی نیست که بتوانید برای یادگیری آن در کلاس خاصی یا دوره خاصی شرکت کنید.
بلکه این مهارت شامل انواع مهارت های فردی است و تحلیل و بررسی های بسیار نیاز دارد. توسعه تفکر نقادانه در مورد یادگیری پذیرش نگرش و داشتن تفکر تحلیلی است.
در ادامخ بدون ترتیب خاصی، هشت مهارت مهمی که تفکر نقادانه را برمی انگیزد و عامل موفق شدن در این خصوص هستند، عبارت است از:
تفکر تحلیلی
بخشی از تفکر نقادانه، ارزیابی داده ها از منابع متعدد برای دستیابی به بهترین نتیجه است.
تفکر تحلیلی به افراد این امکان را می دهد که مشکلات را رد کنند و برای جمع آوری اطلاعات تلاش کنند تا به بهترین نتیجه دست یابند.
ذهن باز
از مهارت های تفکر نقادانه می توان به داشتن ذهن باز اشاره کرد. این مهارت به شما کمک می کند تا اطلاعات را تجزیه و تحلیل و پردازش کنید تا به نتیجه گیری بی طرفانه برسید.
بخشی از فرآیند تفکر نقادانه این است که تفکرات شخصی خود را رها کنید و بر اساس تمام اطلاعات، به نتیجه مطلوب برسید.
حل مسئله
از آنجایی که تفکر نقادانه برای رسیدن به بهترین نتیجه بر اساس تمام اطلاعات موجود تاکید دارد، بخش کلیدی آن، توانایی حل مسئله است.
وقتی تفکر نقادانه به درستی استفاده شود، به شما کمک می کند تا هر مشکلی را حل کنید. از چالش در محل کار گرفته تا مشکلات در زندگی روزمره.
خودتنظیمی
خودتنظیمی به توانایی نظم دادن به افکار و کنار گذاشتن هرگونه مشکلات برای رسیدن به بهترین نتیجه و از مهارت های تفکر نقادانه است.
برای اینکه متفکر نقادانه مؤثری باشید، باید اطلاعاتی را که در اختیار دارید و تصمیماتی که به نفع شماست را نیز زیر سوال ببرید. زیرا تنها در این صورت است که می توانید به بهترین نتیجه برسید.
مشاهده
مهارت های مشاهده به متفکران نقادانه کمک می کند تا به دنبال چیزهایی فراتر از ارزش ظاهری باشند.
برای اینکه متفکری نقادانه باشید باید دیدگاه های مختلف را بپذیرید و بتوانید از مهارت های مشاهده برای شناسایی مشکلات احتمالی استفاده کنید.
تفسیر اطلاعات
اینکه کدام اطلاعات مهم و مرتبط با وضعیت شما هستند، بسیار مهم است. زیرا از این طریق می توانید از داده هایی که جمع آوری کرده اید، بهترین نتیجه را بگیرید.
ارزیابی
هنگامی که سعی کنید به سوالی سخت پاسخ دهید، به ندرت پاسخ واضحی برای آن وجود دارد.
حتی اگر تفکر نقادانه روی کنار گذاشتن تعصبات شما تاکید دارد، باید بتوانید با اطمینان بر اساس داده هایی که در دسترس دارید، تصمیم صحیح را بگیرید.
ارتباط
پس از تصمیم گیری، باید تصمیم خود را با سایر ذینفعان نیز به اشتراک بگذارید. ارتباط موثر در محل کار شامل ارائه شواهد و حمایت از نتیجه گیری شما می شود.
نتیجه گیری
تفکر انتقادی یا تفکر نقادانه به توانایی تحلیل عینی اطلاعات و قضاوت مستدل اشاره دارد. یعنی ارزیابی منابع، مانند داده ها، حقایق، پدیده های قابل مشاهده و یافته های تحقیقات شخصی است.
متفکران نقادانه به خوبی می توانند از مجموعه ای از اطلاعات، نتایج معقولی بگیرند و بین جزئیات مفید و کم فایده برای حل مشکلات یا تصمیم گیری، تمایز قائل شوند.
تفکر نقادانه از پرسیدن سوالات درست برای رسیدن به بهترین نتیجه ممکن ناشی می شود. متفکران نقادانه اطلاعات را از دیدگاه های مختلف تجزیه و تحلیل می کنند تا بهترین مسیر عمل را شناسایی کنند.
سوالات متداول
- تفکر نقادانه چیست؟
تفکر نقادانه مهارتی است که به شما این امکان را می دهد تا در حد توان خود تصمیمات منطقی و آگاهانه بگیرید.
تفکر نقادانه از پرسیدن سوالات درست برای رسیدن به بهترین نتیجه ممکن ناشی می شود. متفکران نقادانه اطلاعات را از دیدگاه های مختلف تجزیه و تحلیل می کنند تا بهترین مسیر عمل را شناسایی کنند.
- مهارت های تفکر نقادانه چیست؟
مهم ترین مهارت های داشتن تفکر نقادانه، عبارت است از: تفکر تحلیلی، ذهن باز، حل مسئله، خودتنظیمی، مشاهده، تفسیر اطلاعات، ارزیابی و ارتباط
- چرا داشتن تفکر نقادانه اهمیت دارد؟
توانایی تفکر نقادانه در جامعه امروزی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. اگر همه افراد جامعه یاد نگیرند نقادانه فکر کنند، می توان بسیاری از موارد را در معرض خطر دانست
منبع
- https://www.thoughtco.com/critical-thinking-definition-with-examples-2063745
- https://www.globalcognition.org/critical-thinking-skills/
- https://www.adea.org
- https://zety.com/blog/critical-thinking-skills