طرز فکر چیست و چرا اهمیت دارد

آیا آنچه در مورد خود باور دارید می تواند بر موفقیت یا شکست شما تأثیر بگذارد؟ به گفته کارول دوک، روانشناس استنفورد، باورهای شما نقش اساسی در آنچه می خواهید و اینکه آیا به آن دست می یابید ایفا می کند. دوک دریافته است که این طرز فکر شما است که نقش مهمی در تعیین دستاوردها و موفقیت شما دارد؛ بنابراین، طرز فکر دقیقاً چیست؟

عناوین مقاله

طرزفکر چیست؟انواع طرزفکر شکل گیری ذهنیت تاثیر ذهنیت طرز فکر من چیست؟چگونه یک ذهنیت ثابت را رها کنیم

طرزفکر چیست؟

طرز فکر شما مجموعه ای از باورهاست که نحوه درک شما از دنیا و خودتان را شکل می دهد. این بر نحوه تفکر، احساس و رفتار شما در هر موقعیتی تأثیر می گذارد.

انواع طرزفکر

به گفته دوک، دو ذهنیت اساسی وجود دارد: ثابت و رو به رشد. اگر ذهنیت ثابتی دارید، معتقدید توانایی های شما ویژگی های ثابتی هستند و بنابراین نمی توان آنها را تغییر داد. همچنین ممکن است باور داشته باشید که استعداد و هوش شما به تنهایی منجر به موفقیت می شود و نیازی به تلاش نیست.

از طرف دیگر، اگر ذهنیت رشد دارید، معتقدید که استعدادها و توانایی‌های شما می‌تواند در طول زمان با تلاش و پشتکار توسعه یابد. افراد دارای این ذهنیت لزوماً معتقد نیستند که همه فقط به خاطر تلاششان می توانند انیشتین یا موتزارت شوند. با این حال، آنها معتقدند که اگر آن را تمرین کنند، می توانند باهوش تر یا با استعدادتر شوند.

در اینجا چند مثال از طرز فکر ثابت در مقابل رشد آورده شده است.

طرز فکر ثابت	طرز فکررو به رشد
یا در آن خوب هستم یا نیستم.	من می توانم یاد بگیرم که هر کاری را که می خواهم انجام دهم.
این همان چیزی است که من هستم. من نمی توانم آن را تغییر دهم.	من دائما در حال پیشرفت هستم.
اگر باید سخت کار کنید، توانایی ندارید.	هر چه بیشتر خودتان را به چالش بکشید، باهوش تر می شوید.
وقتی تلاش نکنم، شکست هم نخواهم خورد.	من فقط زمانی که از تلاش دست بردارم شکست می خورم.
آن موقعیت شغلی کاملاً از توانایی من خارج است.	آن موقعیت شغلی چالش برانگیز به نظر می رسد. می خواهم برای آن درخواست بدهم.

شکل گیری ذهنیت

بنابراین برای اولین بار ذهنیت چگونه شکل می گیرد؟ تحقیقات دوک دو منبع اصلی را نشان می دهد: تمجید و برچسب زدن که هر دو در اوایل کودکی رخ می دهند.

دوک و همکارانش در یک سری آزمایش‌های مهم دریافتند که بچه‌ها بسته به نوع تحسینی که از آن ها می شود، رفتار بسیار متفاوتی دارند. آنها فهمیدند که تحسین شخصی، یا تمجید از استعدادهای کودک یا آنها را «باهوش» خطاب کردن، یک ذهنیت ثابت را ترویج می‌کند. این پیام را به کودک می فرستد که یا توانایی دارد یا ندارد و هیچ کاری نمی توانند انجام دهد تا این واقعیت را تغییر دهند.

از سوی دیگر، تمجید از فرآیند، تأکید بر روی تلاشی است که فرد برای انجام یک کار می کند. این نشان می دهد که موفقیت آنها ناشی از تلاش و استراتژی است که آنها به کار برده اند که هر دو را می توانند در طول زمان کنترل و بهبود بخشند.

در اینجا مثالی از تفاوت آنها آورده شده است. اگر فرزند شما در امتحان ریاضی نمره خوبی بگیرد، تحسین شخصی می تواند این باشد: «دیدی، تو در ریاضیات خوب هستی، نمره امتحانت را A گرفتی.» از سوی دیگر، فرایند تحسین می تواند اینگونه باشد که: «من ازاینکه تو چقدر برای آزمون ریاضی ات تلاش کردی تحت تاثیر قرار گرفتم. تو مطالب را چندین بار خوندی، از معلمتان خواستی که بهت کمک کنه تا مشکلات پیچیده را حل کنی و خودت را محک بزنی. این واقعا کار کرد!»

بزرگسالان می توانند با اقداماتی مثل تحسین تلاش هایی که به نتیجه نمی رسند، مطمئن شوند که ذهنیت های رشد را در فرزندانشان توسعه می دهند. با تمرکز بر فرآیند به جای نتیجه، بزرگسالان می توانند به بچه ها کمک کنند تا بفهمند تلاش، سخت کوشی و فداکاری آنها می تواند منجر به به تغییر، یادگیری و رشد هم در زمان حال و هم در آینده شود.

تاثیر ذهنیت

طرز فکر شما نقش مهمی در نحوه کنار آمدنتان با چالش های زندگی دارد. وقتی یک کودک ذهنیت رشد دارد، تمایل به یادگیری و میل به تلاش زیاد و کشف چیزهای جدید دارد؛ این اغلب منجر به پیشرفت تحصیلی می شود.

در بزرگسالی، همین افراد در مواجهه با شکست‌ها بیشتر استقامت می‌کنند. بزرگسالانی که دارای طرز فکر رشد هستند، به جای تسلیم شدن، آن را فرصتی برای یادگیری و رشد می دانند. از سوی دیگر، کسانی که ذهنیت ثابتی دارند بیشتر در مواجهه با شرایط چالش برانگیز تسلیم می شوند.

دوک در کتاب خود «ذهنیت: روانشناسی جدیدی برای موفقیت» نوشته است که کسانی که ذهنیت ثابت دارند دائماً به دنبال تأیید اعتبار هستند تا ارزش خود را نه فقط به دیگران، بلکه به خودشان نیز ثابت کنند.

«من افراد زیادی را دیده ام که هدفشان این است که خودشان را در کلاس درس، در حرفه و روابطشان ثابت کنند. هر موقعیتی نیاز به تأیید هوش، هویت یا شخصیت آنها دارد. هر موقعیتی ارزیابی می شود: آیا من موفق می شوم یا شکست می خورم؟ آیا باهوش به نظر می رسم یا احمق؟ آیا پذیرفته می شوم یا رد می شوم؟ آایا احساس می کنم برنده هستم یا بازنده؟

– کارول دوک

طرز فکر من چیست؟

آیا شما ذهنیت ثابت یا رشدیافته دارید؟ برای فهمیدن این موضوع، با خواندن عبارات زیر شروع کنید و تصمیم بگیرید که بیشتر با کدام یک موافق هستید:

شما با مقدار مشخصی از هوش متولد شده اید و نمی توانید آن را تغییر دهید.
مهم نیست که چه کسی هستید، نمی توانید کار زیادی برای بهبود توانایی ها و شخصیت اصلی خود انجام دهید.
مردم می توانند شخصیت خود را تغییر دهند.
می توانید چیز های جدید یاد بگیرید و هوش خود را تقویت کنید.
افراد یا استعدادهای خاصی دارند یا ندارند. شما نمی توانید برای چیزهایی مانند موسیقی، نویسندگی، هنر یا ورزش استعداد کسب کنید.
مطالعه، سخت کوشی و تمرین مهارت های جدید همه راه هایی برای پرورش استعدادها و توانایی های جدید هستند.

اگر بیشتر با عبارات 1، 2 و 5 موافق هستید، احتمالاً ذهنیت ثابت تری دارید. با این حال، اگر بیشتر با عبارات 3 و 4، 6 موافق هستید، احتمالاً تمایل به رشد ذهنی دارید.

چگونه یک ذهنیت ثابت را رها کنیم

دوک پیشنهاد می‌کند که افراد می‌توانند طرز فکر خود را تغییر دهند، در حالی که ممکن است افرادی با ذهنیت ثابت با اینکار موافق نباشند. چگونه؟

روی سفر تمرکز کنید. توجه به ارزش سفرتان یکی از عوامل مهم در ایجاد رشد ذهنی است. وقتی روی نتیجه نهایی متمرکز می شوید، همه چیزهایی را که می توانید در طول مسیر یاد بگیرید از دست می دهید.

از «هنوز» استفاده کنید. اگر با کاری مشکل دارید، به خود یادآوری کنید که «هنوز» بر آن مسلط نشده‌اید. قرار گرفتن این کلمه در دایره لغات نشان می دهد که با وجود هر سختی، می توانید بر هر چیزی غلبه کنید.