راه های بهبود تفکر نقادانه بشناسید
حرف های خصوصی و دیالوگ های شخصی که در درونتان انجام می شود، می توانند مانند یک سد یا یک سنگ جلوی پایتان قرار گیرند و مانع از رسیدن شما به اهدافتان شوند. اگر مدام در حال منفی بافی هستید، این امر قدرت ذهنیتان را از شما خواهد گرفت.
راه های بهبود تفکر نقادانه بسیار زیادند، اما شما باید ابتدا از خودتان شروع کنید. افکارتان روی حس و حال و رفتارتان تاثیر می گذارد. فکر کردن به این که شما از پس استخدام شدن در یک کار برنمیایید ممکن است باعث نا امیدی و ناتوانی شما در یک مصاحبه کاری شود.
درنهایت شما ممکن است که در یک گوشه ای بنشینید، به زمین خیره شوید و باعث افسردگی خود شده و شانس های زندگی خود را از دست بدهید. اگر شما از چنین ویژگیی برخوردار هستید، نگران نباشید چون این ویژگی رایج است. در این مقاله ما به راه های بهبودی این شخصیت فردی می پردازیم.
راه های بهبود تفکر نقادانه
راه های زیادی برای درمان و بهبودی این تفکر وجود دارد که هرکدام به نوعی تاثیرات و کاربرد های خود را دارند. در این بخش ما به این راه ها اشاره می کنیم.
توجه کردن به افکارتان
شما همیشه عادت کرده اید تا حرف هایتان را خودتان بشنوید و این به راحتی باعث می شود تا نسبت به پیام هایی که به خودتان می فرستید، کم توجه شوید. به افکارتان بیشتر توجه کنید و این ممکن است باعث شود تا شما راه های جدیدی بیابید و از آزار دادن خود و انجام کارهای سخت دوری کنید.
بر اساس تحقیقات نشان داده شده است که روزانه حدود 60000 فکر مختلف به ذهن انسان خطور می کند. این 60000 فکر شانس هایی هستند که توسطشان شما می توانید خود را بسازید و به اهدافتان دست پیدا کنید یا می توانید بهشان توجی نکرده و زندگی خود را نابود کنید.
تغییر فاز
وقتی حل کردن مشکل می تواند کمک کننده باشد، فکر کردن بیخود نابود کننده است. وقتی شما همواره در حال فکر کردن به اشتباهی که در گذشته مرتکب شده اید، هستید نمی توانید از فکر آن بیرون بیایید و این کار باعث آسیب دیدن شما خواهد شد.
بهترین راه برای تغییر این فاز داشتن فعالیت است. شروع به انجام کاری کنید که باعث شود افکرا منفی از شما دور شود و دیگر بهشان فکر نکنید. به پیاده روی بروید، به دوستتان زنگ بزنید و درباره یک موضوع متفاوت حرف بزنید یا دوباره شروع به انجام پروژه ای کنید که قبلا آن را کنار گذاشته بودید. اما حتما از نشستن و گوش دادن به امواج منفی ذهنتان پرهیز کنید.
ارزیابی شواهد
همیشه افکارتان صحیح نیستند و در واقع افکار همیشه تمایل به منفی بودن دارند. این نکته بسیار مهم است که قبل از این که به افکارتان اعتماد کنید، آن ها را مورد ارزیابی قرار دهید. اگر اینگونه فکر می کنید که ممکن است برای ارائه دادن یک درس باعث خجالت زده شدن خود می شوید، یک دقیقه صبر کنید. یک برگ کاغذ بردارید و تمام مواردی را که فکر می کنید ممکن است باعث ناتوانی و خجالت زدگی شما در ارائه تان شود را بنویسید.
نگاه کردن با دو دید متفاوت به مواردی که نوشته اید باعث می شود تا عاقلانه تر و با احساسات کمتری به این شرایط بپردازید. یادآوری کردن این موضوع به خود که همیشه افکارتان 100 درصد درست نیستند باعث افزایش اعتماد به نفس و بهبود تفکر نقادانه می شود.
جایگزین کردن افکار منفی با اظهارات واقع گرایانه
زمانی که متوجه می شوید افکار منفی شما کاملا صحیح نیستند، سعی کنید تا این افکار را با اظهارات واقع گرایانه جایگزین کنید. برای مثال اگر فکر می کنید که در کارتان هیچوقت ترفیع نخواهید گرفت، اینگونه فکر کنید که اگر شما در کارتان تلاش کنید، ممکن است روزی این تلاشتان به ثمر برسد و شامل ترفیع کاری شوید.
نیازی نیست که اظهارات مثبت و ماورایی و الکی را جایگزین کنید، چون این نوع اظهارات و اعتماد به نفس الکی داشتن ممکن است به اندازه داشتن افکار منفی آسیب زننده باشد. اما داشتن یک واقع بینی متعادل باعث قوی شدن ذهنتان می شود.
توجه کردن به این که چقدر ممکن بود بد شود اگر که حدستان درست بود
وسوسه کننده است که به این فکر کنید که یک قدم اشتباه ممکن است تبدیل به یک فاجعه شود. اما اغلب سناریو بدترین اتفاقات هم به آن اندازه که شما فکر می کنید هم بد نیستند. اگر به این فکر می کنید که ممکن است در استخدام یک شغل دست رد به سینه شما بخورد، از خودتان بپرسید که چقدر ممکن است ناراحت کننده باشد؟
این اتفاق ممکن است بیفتد، اما این پایان دنیا نیست. یادآوری این که شما می توانید خود را در شرایط سخت کنترل کنید و از پس مشکلات بربیایید باعث افزایش اعتماد به نفستان می شود. همچنین باعث کاهش و از بین رفتن افکار منفی و نگرانی هایی که ممکن است بر سر راهتان بیایند، می شود.
از خود بپرسید که چه نصیحتی به یک دوست می کنید
بعضی وقتها دلسوز بودن برای افراد دیگر راحت تر از دلسوز بودن برای خودتان است. برای مثال اگر شما خودتان را برای انجام یک کار اشتباه احمق خطاب کنید، هیچوقت از چنین لفظی برای کسی که دوستش دارید استفاده نخواهید کرد.
وقتی که در حال سر و کله زدن با شرایط و زمان سخت هستید و به توانایی هایتان برای موفق شدن شک دارید، از خودتان بپرسید که اگر دوستتان در چنین شرایطی بود به او چه می گفتید؟ سپس از همان الفاظ مهربان و عاقلانه به خودتان پیشنهاد دهید.
ایجاد تعادل در بهبود خود با خود پذیری
همیشه تفاوتی بین این وجود دارد که به خوتان بگویید که به اندازه کافی خوب نیستید یا به خودتان بگویید که هنوز جای بهتر شدن هست. در حالی که برای بهتر شدن در آینده هستید، خود را برای چیزی که در حال حاضر هستید هم بپذیرید.
اگرچه ممکن است که سخت و نشدنی باشد، اما می توانید هر دو را همزمان انجام دهید. ممکن است قبول کنید برای ارائه ای که در آینده ای نه چندان دور دارید، دلواپسید، درحالی که همزمان در حال تلاش برای بهبود قدرت سخنوری خود هستید.
خودتان را برای چیزی که در حال حاضر هستید، بپذیرید در حالی که برای داشتن یک نسخه بهتر از خودتان و آینده ای روشن تلاش می کنید و این یکی از کاربردی ترین راه های بهبود تفکر نقادانه است.
ایجاد انگیزه با توقف در انتقاد کردن خود
بسیاری از مردم به گونه ای رشد می کنند و یاد می گیند که به خود انگیزه دهند و باعث موفقیت خود شوند. نکته اینجاس که این روش درست نیست و در واقع خلاف آن نیز اتفاق می افتد. افرادی که بسیار به خودشان سخت می گیرند، در انجام کار به نتیجه ای بد و خلاف میلشان می رسند، به این دلیل که همه انرژی و توجهشان خرج نقد کردن خودشان شده است.
از طرفی دیگر، اگر شما یاد بگیرید که بعد از مرتکب شدن به یک اشتباه برای خودتان دلسوز باشید، احتمال این که در آینده به موفقیت مورد نظر خود دست پیدا کنید بیشتر است. ولی اگر متاسفانه به انتقاد کردن از خود برای ایجاد انگیزه برای یک دوره بلند مدت تکیه کرده باشید، ممکن است که آسیب زننده باشد و بهتر است از شرش خلاص شوید و این باعث می شود تا یک راه جدید و بهتر برای ایجاد انگیزه در انجام کارهای مهم در خود بسازید.
برای مثال اگر به خودتان اجبار می کنید که برای خود یک گزارش ماهانه کاری بنویسید، درکنارش باید به خود جایزه هم بدید و پس از اتمام گزارش خود را برای خوردن قهوه یا یک وعده غذایی به رستوران دعوت کنید. وقتی که صحبت از انگیزه می شود، ترس جز کوچکی از آن به حساب می آید. در واقع بیشتر افرادی که موفق هستند در مقابل ترس قرار گرفتند و موفق شدند، نه به خاطر ترسی که داشتند.
فکر کردن به 10 تا از بهترین ویژگی هایتان
نقد کردن خود یک ترس است و حال زمان آن فرا رسیده تا به ترس خود غلبه کنید. بهترین راه برای شروع این کار است که به خودتان نشان دهید که آن اندازه ای که ترستان میخواهد شما ضعیف باشید، ضعیف نیستید، بلکه خلاف آن هستید.
یکی از کارهایی که باید انجام دهید این است که یک گوشه ای با یک خورکار و کاغذ بنشینید و تمام ویژگی هایی که از خودتان دوست دارید را روی آن بنویسید. زمانی که ویژگی های مورد علاقه تان را نوشتید، از بین آن ها 10 تا را انتخاب کنید و بهشان شماره دهید. این لیست را دم دست نگه دارید و هفته ای یک بار به آن نگاه بیندازید. با این کار، زمانی که می خواهید دوباره شروع به نقد خود کنید، صلاحی محکم برای مبارزه با آن دارید.
مقایسه نکردن خود با دیگران
آیا شما اغلب کار، نمره، ظاهر، وزن، درآمد و …… خود را با دیگران مقایسه می کنید؟ اگر آره، مقایسه کردن خود با دیگران یکی از راه های اصلی ایجاد تفکر نقادانه و ناامیدی در فرد است و مانع از موفق شدن فرد می شود. مقایسه باعث می شود تا شما به چیزهایی که در خود و زندگیتان دوست ندارید بیش از حد توجه کنید. پس این یکی از نکات مهم است که از مقایسه کردن خود با دیگران دوری کنید و به روند بهبود تفکر نقادانه خود کمک کنید.
مقصر ندانستن خود
مقصر دانستن خود یکی از عکس العمل های رایج در مقابل تفکر نقادانه است. مقصر دانستن خود شامل انتقاد کردن خود درباره کارهایی است که کنترلشان در دست شما نیست یا آن را انجام نداده اید. علاوه بر این، در بعضی از موارد ممکن است شما عادت داشته باشید خود را به خاطر کاری که نکردید و آن کار یک خطایی بوده که توسط شخصی دیگر انجام شده، سرزنش کنید و حقیقت این است که همه ما تمایل داریم تا منتقد خود باشیم وقتی که کارها آنطور که ما انتظار داشته ایم پیش نرفته است.
تعلیم دادن مغز خود برای متفاوت فکر کردن
ذهن شما می تواند همزمان هم بهترین دوستتان باشد و هم بدترین دشمنتان، پس بسیار مهم است که آن را خوب تعلیم دهید. خبر خوب این است که تمرینات تقویت ذهن به شما کمک خواهد کرد که تفکر نقادانه را در ذهنتان از بین ببرید و ساکتش کنید. با تمرین کردن می توانید ذهنی خلاق تر داشته باشید که شما را در مسیر رسیدن به هدف کمک می کند.
نکته
زمانی که شما حس کردید که تفکر نقادانه در درون شما وجود دارد، این به آن معنی نیست که شما باید به داشتن آن ادامه دهید. اگر بتوانید آن قسمت هایی از زندگیتان که این تفکر در آن خود را نشان می دهد را شناسایی کنید، با انجام استراتژی هایی که در این مقاله به آن ها اشاره شد می توانید از شر آن خلاص شوید و متوجه خواهید شد که این هم یک عادت بد مانند عادت های دیکر شماست و می توان به سادگی از شرش خلاص شد.
کلام آخر
راه های زیادی برای بهبود تفکر نقادانه وجود دارد که هرکدام به نوعی تاثیرات خود را دارند. اما برای رهایی از این ویژگی خود فرد هم باید بخواهد و تلاش بسیاری کند. این ویژگی همانطور که به آن اشاره کردیم یک عادت است و هر عادت بدی را می توان از بین برد و ترکش کرد.
در این مقاله ما درباره تفکر نقادانه و راه های بهبود آن صحبت کردیم تا بتوانیم کمکی هرچند ناچیز برای از بین بردن این ویژگی بد که ممکن است گریبان گیر هرکسی بشود، بکنیم.
منبع:
- https://www.psychologytoday.com/us/blog/what-mentally-strong-people-dont-do/201801/7-ways-overcome-toxic-self-criticism
- https://happinesson.com/how-to-overcome-self-criticism
- https://nickwignall.com/self-criticism